Nikollo Makiavelli - Hukmdor

Nikkolo Makiavelli HUKMDOR 1 MAKIAVYeLLI Machiavelli Nikkolo di Bernardo 1469 3 5 Florensiya 1527 22 6 italiyalik jamoat arbobi siyosiy mutafakkir yozuvchi tarixchi harbiy nazariyotchi Florensiyada kambag'allashib qolgan patritsian oilasida tavallud topgan Makiavelli Florensiya Respublikasida 14 yil davomida o'nlar Kengashining kotibi bo'lib muhim diplomatik vazifalarni bajargan Siyosiy to'ntarishdan keyin Medichi oilasi hokimiyatni qayta egallagach Makiavellini hokimiyatga qarshi fitnada gumonsirab ishdan chetlashtirgan va Florensiyaga yaqin bo'lgan mulkiga badarg'a qilingan Buning davomida Makiavelli barakali ijod qildi Uning teologik qarashlariga zid holda davlat masalasiga dunyoviy nuqtai nazardan yondoshgan ijtimoiy taraqqiyot qonunlarini tarixiy ma'lumotlarga real faktlarga asoslanib tushuntirishga harakat qilgan Makiavelli Respublikani davlatchilikning eng maqul shakli deb hisoblagan chunki u boshqaruvning eng maqsadga muvofiq shakli bo'lib har bir fuqaroni davlatning taqdiri uchun masul qilib qo'yadi Ammo Respublika boshqaruv shakli doim ham mumkin emas chunki agar xalqda fuqarolikning yaxshi ezgu sifatlari har tomonlama rivojlanmagan bo'lsa erkin siyosiy tashkilotlarni saqlab bo'lmaydi Makiavelli uchun siyosiy ideal bo'lgan Rim Respublikasi o'zining pudratiga rimliklarda Respublikachilar ruhini tarbiyalaganligining natijasida erishgandi deb takidlaydi Makiavelli Italiya sharoitida yakka hukmdorlik o'rnatish tarafdori bo'ldi Uningcha kuchli hukmdorgina milliy jihatdan birlashgan yagona mustaqil italiyan davlatini tuza oladi Makiavelli o'zining mashhur Davlatpanoh asarida xalqda fuqarolik xislatlari kamol topmagan sharoitda kuchli davlat barpo etishning usullarini bayon etadi Makiavellining fikricha davlat asosini har qanday axloqiy tamoyillardan xoli bo'lgan zo'rlik tashkil etadi Shuning uchun siyosiy maqsadga erishishda va davlatni mustahkamlashda xiyonat surbetlik hatto zarur paytda kuch ishlatish kabi turli vositalardan foydalanish mumkin deb hisoblaydi Axloq qonunlarini nazar pisand qilmaydigan bunday siyosat keyinchalik m a k i a v e ...