Avgust davri. Rim adabiyoti

Avgust davri. Rim adabiyoti. Reja: Goratsiya ijodining ilk bosqichi Qasidalar shoir ijodining cho'qqisi Ovidiy Nazon ijodining qismlarga bo'linishi Adabiyotlar Alimuhamedov. Antik adabiyot tarixi. T. O'qituvchi 1985. F. Boynazarov. Antik adabiyot. T. 1994. N.Deratenin.Timofeyev.Xrestomatiya po antichnoy literaturo' M.1965. M. Alekseyev i dr. Istoriya zarubejnoy literaturo'. M. 1978. Goratsey o'z asarlarining g'oyasini tabiat quynidan odamlarning bir - biriga bo'lgan munosabatidan axtaradi. Uning ko'pgina asarlari didaktik xarakterga ega ekanligi Bilan ajralib turadi. Goratsey asarlarining qahramonlari ichki va tashqi urushlarga xotima berib bahodirlik davrlarini tiklashga harakat qiladilar Goratsey dab - dabali saroy bazmlaridan ba'zan tanholikni xush ko'radi. Vergiliyning zamondoshi hamda do'sti, Avgust davrining ikkinchi ulug' shoiri Kvint Goratsiy Flakk eramizdan oldingi 65-yilda Italiyaning janubidagi kichkinagina Vinuziya shahrida tug'iladi. Uning otasi qullikdan ozod qilingan keyinchalik ozod qilingan va keyinchalik anchagina mablag' to'lab, tirikchiligini bemalol o'tkaza boshlagan bir kishi edi. Goratsiyning aytishicha bu odam o'zining savodsizligiga qaramay, ilmning nafini tushunib, o'g'lining taxsiliga, xususan, katta e'tibor bergan. Shu sababli Goratsiy avval Rimda, keyin Afinada badavlat xonadonlarning bolalari singari porloq ilm oladi, o'tmishdagi ulug' shoirlarning asarlarini, buyuk faylasuflarning ta'limotlarini qunt bilan o'rganadi va hayotining so'ngi kunlariga qadar Yunon adabiyoti, Yunon falsafasi, ayniqsa, Epikur ta'limotining sodiq muxlisi, otashin tashviqotchisi bo'lib qoladi. Goratsiyning asarlari bizga qadar to'la holda yetib kelgan. Ular tubandagilardir: Epodlar deb ataluvchi 17 she'rdan iborat bitta to'plam. Satiralar deb ataluvchi 18 she'rdan iborat ikkita to'plam. Qasidalar deb ataluvchi 103 she'rdan iborat to'rtta to'plam. Nomalar deb ataluvchi 23 she'rdan iborat ikkita to'plam. Bayram gimni deb ataluvchi alohida bita she'r. To'plamdagi she'rlarning barchasi shoir zamonasidagi siyosiy, ijtimoiy va hayotiy masalalarga bog'ishlangandir. Shu mavzular orasida urush va tingchlik, Rim davlatining istiqboli masalalari shoirning ayniqsa ko'proq bezota qiladi. Masalan, 7 - Epodda avtor qahru g'azabga to'lib - toshib uzluksiz ichki urushlarni qattiq qoralatsdi, fig'on chekadi. Uning ta'biricha,yer yuzini, dengizlarni qonga belagan odamlarning vaxshiyligini, hatto qoplonlar va bo'rilarning yirtqichligi bilan ham tenglashtirish mumkin emas. Paydo bo'lib kelayotgan imperatorlik tuzimining siyosiy sharoitlar adabiyotda keskin tanqidiy mavzularning rivojiga yo'l qo'ymas, ko'zga ko'ringan davlat ahllarining kirdikorlarini fosh etishga imkoniyat bermas edi. Shu sababli Goratsiy o'zining hajviy mahoratidan keng suratda foydalana olmasdan, unchalik muhim ahamiyati bo'lmagan mayda - chuyda axloqiy va maishiy masalalar, chunonchi, sehrgarlik, fohishalik, takabburlik hamda shunga o'xshash nuqsonlarni qoralash bilan cheklanib qoladi. Har ikala Satiralar majmuasiga kirgan barcha she'rlar gekzametr vaznida yozilgan bo'lib, shoirning o'zi ularni suhbatlar deb ataydi. Bu she'rlarning ba'zilari, darhaqiqat, hech qanday plan va sistemaga rioya qilinmasdan turli - tuman hayotiy va axloqiy masalalar haqida yozilgan hazilnamo oddiy suhbatga o'xshaydi. ...