XVII-asr klassitsizm adabiyoti

XVII asr klassitsizm adabiyoti. Reja: Klassitsizmning kelib chiqishi va asosiy prinsiplari. Nikola Bualo klassitsizm adabiy oqimining nazariyotchisi sifatida. 3. Moler ijodining ahamiyati. Adabiyotlar: 1.Sh.Normatova. Jahon adabiyoti. T., 2008. .Sulaymonova. Sharq va G'arb. T., 1997. .Boynazarov. Jahon adabiyoti. T., 2006. G'arbiy Yevropamamlakatlarida XVII asrning o'rtalariga kelib bir muncha susayish kuzatila boshlandi. Niderlandiya, Angliyadagi inqiloblar feodal tizimining yemirilishiga ta'sir ko'rsatdi. Dunyodagi eng katta kashfiyotlar yirik ixtirolar yangi savdo bozorlarining ochilishi, inson faoliyatida keng imkoniyatlar yaratdi. Bu oqim uyg'onish davri adabiy an'analarini davom ettirdi. Lopi Divega yaratgan komediyalarda barokko ijodkorlarining ruhiy tushkinlikdagi asarlariga xushchaqchaq hayotni qarshi qo'yadi. Shuningdek, Sharl, Soril ham Franso'zlarning haqqoniy va kulguli hayot tasvirlangan romanlarida o'z quvonchlarini ifodalaydilar. Mamlakatdagi mavjud ijodiy jarayonlar ma'lum qoidaga bo'y sundiriladi. Kardinal Risheli tashkil qilingan akademiya orqali adabiyotni o'z nazoratiga oladi. Ana shu yo'nalishda qonundan chetga chiqish, san'atda bosh boshdoqlikka olib boriladigan yo'llarga kiriladi. Bu oqimga kirmagan Ko'rnil va Sid tragediyasi katta qarshilikka uchraydi. Klassizmning asosiy qonuniyatlaridan biri, tabiatga taqlid qilish turmushni real tasvirlashdan iborat. Bu oqimning yirik nazariyotchisi Bualo Poeziya san'ati degan asarida yaramas tabiatga voqelikni qupol tomonlarga emas, faqat go'zal tabiatga taqlid qilishga chaqiradi. Klassizm nazariyasi bo'yicha adabiy janrlar yuksak tragediya, epos qasida va tuban komediya, satira, epigramma kabi turlarga bo'linadi. XVII asr G'arbiy Yevropaadabiyotida Jon Milton, Kornil, Rasin, Moler, Lope de Vega, Kaldiron kabi yozuvchilarni yetishtirdi. Jon Milton Londonda dunyoga kelgan. Miltonning Komus nomli lirik asari his-tuyg'u bilan aql-idrok o'rtasida uyg'unlik bo'lishi kerakligi haqidagi fikr yotadi. Milton Yo'qotilgan jannat, Topilgan jannat, Samson-kurashchi kabi tragediyalarini yaratdi. Samson-kurashchi asarida kurash va qasos olish ishtiyoqi bilan yashagan qahramonlar tasvirlangan. Yozuvchi bu tragediyasida Filistemlyan shahrida yuz bergan voqealarni Samsonning makr-hiylaga uchib o'zini sirlarini aytib qo'yganligi sababli afsuslanganligi tasvirlangan. Samson ruhan azob chekadi. Qahramonning o'zi ham halok bo'ladi. Tragediyaning boshdi Samson azob ichida yashaganligi tasvirlangan. Poemada voqealar chuqur va dadil xulosalar chiqarishga ko'tarilmasa ham restavratsiya davrida chuqur mulohazalarga boyligi bilan ajralib turadi. ...