Yunon adabiyotining ibtidoiy davri

Yunon adabiyotining ibtidoiy davri Reja: Antik adabiyotning eng qadimgi namunalari Gomerning «Iliada» dostonida aks ettirilgan voqealar Asarda ishtirok etuvchi obrazlar talqini Gomer dostonlarining jahonshumul ahamiyati ADABIYOTLAR 1. N.Komilov. Tafakkur karvonlari. T., 1997. .Boynazarov. Jahon adabiyoti. T., 2006. 3. Sh.Normatova. Jahon adabiyoti. T., 2008. .Alimuhammedov. Antik adabiyot tarixi. T., 2007. Yunon xalqi o'rtasida keng tarqalgan rivoyatlarda Orfeydan tashqari yana bir qancha shoirlar: Muze, Evmolp, Tamir, Olen va boshqalar tilga olinadi. Barcha xalqlarning tarixida bo'lgani kabi, Yunon adabiyoti ham muqarrar, og'zaki xalq ijodi zaminida maydonga kelgan. Tarix sahifalarida Yunon folkloridan juda kam namunalar saqlanib qolgan bo'lsa ham, shularga asosan eski zamonlarda, ibtidoiy qabilachilik davrlarda Yunon xalqining anchagina boy va rango - rang og'zaki adabiyoti - ertaklari, maqollari, matallari, topishmoqlari, qo'shiqlari bo'lganligini aniqlash mumkin. Yunon mifologiyasining ming - ming yillik tarixi bor. Shu uzoq muddat davomida ijtimoiy ongning o'sishi Bilan miflar ham o'zgardi, yangidan - yangi mazmun kasb etdi. Yunon kishisi ibtidoiy qabilachilik sharoitlarda yashar ekan, tevarak - atrofdagi tabiiy hodisalarning hammasini jonli his qilib, shularga sig'inadi, ulardan madad tilaydi, yovuz kuchlarni moyil qilish uchun qurbonlar tuhfa qiladi. Xullas, tabiat hodisalari qarshisida ibtidoiy insonnig butun hayoti qurquv va taxlikada o'tgan. Keyin - keyin qabilachilik tizimining yemirila borishi va harbiy aristokrat tabaqalarning kuchayishi natijasida tobora qashshoqlanib ketayotgan quyi tabaqaning ahvoli yana og'irlashadi: ilgarigi vahimalar ustiga boylarning zulmi kelib qo'shiladi. Bu holat qadimgi insonning diniy e'tiqodlarini ham tamomila o'zgartirib yuboradi. Endi uning tasavvuri yer yuzining hukmronlari qabilada butunlay odam qiyofasida bo'lgan falak hukmronlari - Olimp ma'budalarni yaratadi. Yangi ma'budlar ham podshohlarga o'xshab butun koinotni o'zlarining mulklari qilib olishgan: Zevs - momaqaldiroq hamda bulutlar sultoni ma'budlar ma'budi; Poseydon - dengizlar hukmroni; Aid - oxirat hoqoni; Zevsning raviqasi Gera - osmon ma'budasi, ma'budlar malikasi homilador xotinlar, kelin - kuyovlar raxnomasi. Zevsning bosh xotini Geradan va boshqa ma'budalardan ko'rgan bir qancha farzandlari ikkinchi darajali ma'budlar qatoriga kiradilar. Bular tubandagilardir: Geradan tug'ilgan birinchi o'g'li Gefest - otash ma'budi, temirchilar piri; ikkinchi o'g'li Ares - qonli urushlar ma'budi; Zulmat ma'budasi Latonadan tug'ilgan o'g'li Apollon - yorug'lik, san'at, she'riyat va qo'shiq ma'budi, ulug' kohin hamda buyuk yoyandoz, uning singlisi Artemida - qamar ma'budasi, o'rmonlar va o'rmonlarda yashovchi jonivorlar malikasi, charchashni bilmaydigan ajoyib sayyoda; Zevsning miyasidan bunyodga kelgan dono va ma'suma Afina - shaharlar xomiysi; Olimp sultoning zebo qizi Afrodita va uning tirmizak o'g'li Erot - sevgi va go'zallik ma'budlari; parizod Mayyadan tug'ilgan ug'li Germes ma'budlar jarchisi, murdalar ruhini oxiratga kuzatib boruvchi, sayyohlar va savdogarlar himoyachisi, badantarbiya ishlarining raxnomasi; nihoyat har kuni ...