Ahmad al-Farg'oniy (797-865)

A l - F a r g o n i y ( 7 9 7 - 8 6 5 ) Abul Abbos Axmad ibn Muhammad ibn Nosir al- Fargoniy 797-865 yillarida yashab ijod kilgan vatandoshimizdir. Axmad Fargoniy o'z asarlari Bilan Fan tarixida katta iz koldirdi. U matematika, geografiya, astronomiya, tarix sohalarida ijod kildi. Axmad Fargoniyning ijodiy faoliyati Bogdodda ulug mutafakkir olim Al Xorazmiy rahbarligidagi «Baytul Xikma» Bilan bog'liqdir. U arab atmashunosligining paydo bo'lishi va ilmiy taraqqiyotiga munosib xissa qo'shgan. Bogdod va Damashqda rasadxonalar qurilishida shaxsan katnashadi. Axmad Fargoniyning kitoblari dunyoga malum va mashxurdir «Kitob fi Usul ilm an- Nujum» («Falakiyot ilmining usullari haqida kitob»), «Falakiyot risolasi», «Falakiyot sababiyati », «Al majisti», «Ilm xayya», «Al Fargoniy jadvallari», «Usturlob Bilan amal qilish haqida », «Oy, yerning ustida va ostida bo'lganida vaqtni aniqlash risolasi », «Yetti iqlim hisobi», «Usturlob yasash haqida kitob» asarlarining kulyozmalari Angliya, Fransiya, Germaniya, Misr, Hindiston, AKSh va Rossiyada saqlanmokda. Axmad Fargoniyning bu asarlarida ilmiy kashfiyotlari butun jahon Fani va madaniyatiga ulkan va munosib xissa kushdi. U 812 yilda quyosh tutilishini oldindan bashorat qilib berdi, yerning dumalok ekanligini ilmiy dalillar Bilan isbotlab, bir xil fazo yoritgichlarini xar-xil vaqtda qurilishini, tutilishini, xamma joyda xar-xil kuzatish mumkinligini isbotlab berdi Axmad Fargoniy yaratgan ilmiy kashfiyotlar natijalari kaysi Fan sohasida bo'lishidan katiy nazar g'oyatda pishik, puxta va nixoyatda mukammal bo'lgan. XII asrda olimning asarlari lotin tiliga tarjima kilinganligi va Yevropaga tarkalganligi bu fikrning isbotidir. Yevropaliklar Axmad Fargoniyning «Al Fraganus» deb ataganlar. Uning asarlarini lotin, ingliz, nemis, fransuz, rus va boshqa tillarga tarjima kilganlar. Ahmad al Farg'oniy REJA: Ahmad Al Farg'oniyning hayoti Ahmad Farg'oniyning astronomiya sohasidagi ishlari AL-FARG'ONIYNING UMUMMUHANDISLIK FANI TARAQQIYOTIDA TUTGAN O'RNI Farg'ona vodiysi Markaziy Osiyoning eng qadimgi o'lkalaridan biri. U o'zining go'zal tabiati va betakror tarixiga ham ega.Ancha rivojlangan dehqonchilik, chorvachilik va hunarmandchilik madaniyati, iqtisodiy ijtimoiy taraqqiyotga zamin yaratdi. Hozirgi fanga ma'lum bo'lgan ashyoviy dalilar qadim Farg'onada dehqonchilik 30 asrlik tarixiga ega ekanligini ko'rsatadi. Ma'lum bo'lishicha, qadimda bobokalonlarimiz boshoqli, dukkakli ekinlar va turli meva, sabzavot yetishtirganlar. Iqtisodiy taraqqiyotga erishgan vodiyda turli qabila va elatlarga mansub odamlar hamjihat yashagani ham diqqatga sazovor.Milodan avvalgi II-asrda O'rta Osiyoga Iskandar Zulqarnayn bostirib keldi. U bu o'lkada past darajada turgan halqlarni emas, balki har tomonlama rivojlangan, o'ziga xos madaniyat va kuchli davlatchilik tizimiga ega halqlarga duch keldi. Ayni paytda Iskandar Yunon madaniyati va ilm - ma'rifatini Markaziy Osiyo xalqlariga yoyishga harakat qilgan. Iskandar Farg'onani istilo qila olmagan. Iskandar So'g'diyona va Baqtriyada yettita shahar qurdirgan. Bu shaharlarda ilk Makedon ...