Muxtor Avezovning Abay romani tahlili

OLIY VA O'RTA MAXSUS TA'LIM VAZIRLIGI BUXORO DAVLAT UNIVERSITETI Filologiya fakulteti o'zbek filologiyasi ta'lim yo'nalishi II kurs B guruh talabasi Gulrux Raximovaning Adabiyot o'qitish metodikasi fanidan tayyorlagan mustaqil ishi Xush kelibsiz! Mavzu: Muxtor Avezovning Abay romani tahlili Reja: Avezov Muxtor Umarxonovich (1897.28.9, Sharqiy Qozog'iston (sobiq Semipalatinsk) viloyati Abay tumani - 1961.27.6, Moskva) - qozoq yozuvchisi, olim. Qozog'iston FAakad. (1946), fi-lol. fanlari d-ri (1952), Kozog'istonda xizmat ko'rsatgan fan arbobi (1957). Semipalatinskdagi madrasada hamda o'sha yerdagi 5 sinfli rus makta-bida o'qigan, so'ng o'qituvchilar semi-nariya-sini tamomlagan (1917). Abay ovulida sahnalashtirilgan (1917) Yenglik - Ke-bek intermediyasi b-n qozoq dramatur-giyasiga asos soldi. To'ng'ich qozoq tea-tri (hoz. Avezov nomida) - Qozog'iston davlat akademik drama teatri ham 1926 y. 13 yanvarda shu pesani sahnalashtirib ochilgan. A. ning dramatik asarlari qozoq dramaturgiyasining rivojlani-shiga katta hissa bo'lib qo'shildi. A. 20-y. larda Toshkentda yashadi va O'rta Osiyo davlat universiteti aspiranturasida o'qidi (1928). Mashhur o'zbek yozuvchisi Abdulla Qodiriy romanlaridan kuchli ilhomlandi.1920-30 y.larda Toshkentdagi qozoq nashriyotida adabiy-badiiy, ijtimo-iy-siyosiy Cho'lpon jurnali b-n bir necha adabiy to'plam nashr etilgan. A. 1922- 23 y.larda Toshkentdalik vaqtida Kundoshlar pesasi, hikoyalari, Asov tulporlar haqida (1922), Qozoq qalamkashlariga ochiq xat (1922) maqolalari shu jurnalda bosildi. A.ning Abay, Abay yo'li epopeyasi qozoq xalqi hayotiga bag'ishlangan bo'lib, u o'z davrida yuksak bahoga sazovor bo'ldi. Asarda qozoq xalqining 19- a.dagi og'ir, ziddiyatlarga to'la hayoti badiiy aks et-tirilgan. O'sha davrdagi qozoq dashti-ni qamrab olgan nodonlik va johillik to'siqlarini yenggan Abayning o'z xalqi asl farzandi, mutafakkir, insonparvar shoir darajasiga ko'tarila olishi asar-da mohirlik b-n tasvirlangan. Abay yo'lini Zumrad (Orifjonova) 1950-60 y.larda o'zbek tiliga tarjima qilgan. U boshqa xalqlar tillariga ham tarjima qilindi. Jan. Qozog'iston chorvadorlari hayotiga bag'ishlangan Ravnaq romani vafotidan so'ng bosilib chiqdi (1962). 20- y.larda qozoq cho'llarida yuz bergan ocharchilik va b. dahshatli voqealar aks ettirilgan Og'ir sinov romani ham vafotidan so'ng nashr etildi. A. ijo-diy, ilmiy ishlar b-n birga, 30 yildan ortiq (1928-61) Olmaota ped. instituti, Qozog'iston va Moskva davlat universitetlarida pedagoglik faoliyatini qo'shib olib bor-di. A umrining ko'p yillarini sho'ro mafkurachilarining og'ir tazyiqi va ta'qibi ostida o'tkazishga majbur bo'ldi.A. turkiy xalqlar adabiyoti tarixini teran tadqiq etuvchi ko'plab maqolalar yaratdi. Uzoq yillar davomida turkiy halqaar og'zaki ijodi namunalarini, xususan xalq dostonlarini keng targ'ib qildi. yer Targ'in, Alpomish, Ma-nas dostonlarini tadkiq etdi. Muxtor Avezov - mashhur qozoq yozuvchisi, qozoq adabiyotining zabardast vakillaridan. Yozuvchi Semey (Semipalitinsk) da Chingiz ovulida 1897 yilda tug'ilgan. Yosh Muxtor kichkinaligidan Abay she'rlari bilan tarbiya topdi, dastlab rus maktabida, keyinchalik o'qituvchilar seminariyasida, 1923-1928 ynllarda Leningrad Davlat Universitetining til va ...