Abdulla Qahhor 3

ABDULLA Qahhor (1907 - 1968) Reja 1. Adibning hayot va ijod yo'li. 2. «Sarob»ning mashakkatli kismati. 3. Qahhor hikoyachilik maktabi. 4. Adib komediyalari va kissalari. Moxir hikoyanavis yozuvchvi va o'zbek adabiyotining atokli namoyondasiA.Qahhor 1907 yil 17 sentyabrda Kukonning kumir bozori mahallasida temirchi oilasida tugildi. Yozuvchi bu xakda o'z tarjimai xolida shunday yozgan: (Men 1907 yil kuzda chorshanba kun 17 sentyabrda Kukonning kumir bozori mahallasida tug'ilganman. Otam temirchi edi. Uning bolaligi Kukon atrofidagi yaypan, kudash, Buayda, Olkor, Okkurgon singari qishloqlarda utadi. Abdulla dastlab Buvaydadagi eski maktabda ukiydi, keyin Okkurgondagi jadid maktabida, Kukondagi internatda 1922-24 yillar mobaynida esa Kukonda ochilgan o'qituvchilar atayyorlaydigan texnikumda taxsil oladi. U 1926 yilda SamDU ning tayyorlov fakultetini bitiradi va 1930 yilga qadar Urto Osiyo davlat universitetining pedagogika fakultetida ukiydi. Umri davomida barakali ijod kildi, «Kizil O'zbekiston», «Mushtum», «Xotin kizlar» gazetasi «Yangi yul»da «Nish», «Norin shilpik», «Mavlono kufur», «Gulu yor», «Erkaboy», «E-boy» imzolari bilan katnashib turgan, Chexovni uziga ustoz deb bilgan. A.Qahhor 1968 yil 25 mayda Moskvada vafot etdi. Abdulla Qahhor 1907 yilning 17 sentyabrida hozirgi Xujand viloyatining Ash tumanidagi qishloqlardan birida tug'ilgan. Uning otasi AbduQahhor temirchi usta bo'lgan. Abdulla 10 yoshga kirganda Buvaydadagi eski maktabga o'qishga kiradi, lekin ko'p utmay oila Okkurgonga kuchadi. Okkurgon maktabida Muhammadjon qorining kuliga tushadi. 1917 yil A.Qahhor oilasi Kukonga kuchib utadi. Bu yerda A.A.Qahhor yangi ochilgan «istiqbol» maktabiga kiradi. ko'p utmay internatga aylantiriladi. Internatda ukib yurgan kezlaridayok A.Qahhor shaharning ijtimoiy-siyosiy hayotida faol katnashadi. 1922-24 yillari Abdulla adabiyotga kizika boshlaydi. Bu yillari u Kukon pedtexnikumida ukidi. Texnikumda chikadigan «Bilim yurti» devoriy gazetasida shertva makolalari bilan tez-tez katnashib turdi. 1923 yilning dekabr oyida «Mushtum» jurnalida A.Qahhorning birinchi feletoni bosildi. Shundan keyin u Respublika matbuotida «Gulyor», «Yalangoyoq», «Norin shilpik», «Mavlon kufur», «Nish» kabi taxalluslar bilan tez-tez feletonlar, xajviy sherlar, hikoyalar elon kila boshladi. 1925 yili «Kizil O'zbekiston» gazetasi rahbariyati uni Toshkentga ishga takldif etdi. A.Qahhorning birinchi dunyo yuzini kurgan birinchi kitobini 1932 yili bosilib chikkan. «qishloq xukm ostida» degan kissa. Shundan sung uning «Olam yasharadi» va «Tangrining kulgusi» degan hikoyalari kitoblari chop etildi. 30 yillar avvalida A.Qahhor o'rta Osiyo davlat universiteti pedagogika fakultetida ukiydi, sung Til va adabiyot institutining aspiranturasiga kiradi. A.Qahhor 1930 yili yani 23 yoshida «Sarob» romanini yoza boshladi. Uni 1934 yili tugatdi. «Sarob» o'zbek nasriy rivojida katta hodisa buldi. «Sarob» romanida bosh kaxramoni Saidiy bilan boglanadigan bir guruh personajlar bor. Ular turli ijtimoiy toifalarga mansub. «Sarob» romani hayotiy mazmuni teranligi yetakchi kaxramonlarining insoniy jozibasi psixologik tahlilning chuqurligi, syujet va kompozitsiyaning pishikligi tilining ...