Siddiq Rajabov

Siddiq Rajabov (1910-1993) Reja: Siddiq Rajabovning hayoti va faoliyati S.Rajabovning pedagogik faoliyati S.Rajabov Sharq mutafakkirlari pedagogik merosini o'rgangan olim. Siddiq Rajabov Respublikamizda xalq maorifining rivojlanishiga pedagogika ilmining taraqqiyotiga, ixtisosli pedagogik kadrlar tayyorlash ishiga katta hissa qo'shgan, dastlabki pedagogika fanlari nomzodi, dastlabki pedagogika fanlari doktori, professor va dastlabki akademikdir. Siddiq Rajabov 1910 yil 1 aprelda Qozog'istonning Avliyo-ota (hozirgi Jambul) shahrida kambag'al-kosib oilasida tug'ildi. Uning otasi Rajab aka yamoqchilik bilan kun ko'rar, lekin shunday bo'lsa ham oilaning bosh farzandi Siddiqning o'qib, ilm olishini orzu qilar edi. Rajab aka o'g'lini yangi maktabga o'qishga berdi. Lekin ko'p o'tmay ota vafot etdi. Ota vasiyati va ilmga bo'lgan ishtiyoq unga to'g'ri yo'lni ko'rsatib berdi. 1926 yilda o'n olti yoshli Siddiq Rajabov g'ayrat bilan o'qishga, mehnat qilishga kirishdi. Shahar yoshlarining xalq o'rtasida olib borgan madaniy-oqartuv ishlarida faol qatnashdi. 1927 yilda Farg'ona pedagogika bilim yurtiga o'qishga kirdi. 1930 yilda bu bilim yurtini muvaffaqiyatli tamomladi. Bilim yurtini tugatgandan so'ng Qashqadaryo viloyatining G'uzor tumaniga ishga yuborildi. U shu tumandagi Avg'onbog' qishlog'ida boshlang'ich maktab ochadi, shu maktabda ham muallimlik, ham mudirlik vazifasini bajaradi. 1930 yilda Farg'ona pedagogika institutiga kirgan S.Rajabov 1933 yilda institutning ijtimoiy-adabiyot fakultetini imtiyozli tugatdi. S.Rajabovni institut Ilmiy kengashi pedagogika kafedrasiga assistent vazifasiga tavsiya etdi. Ana shu davrda bo'lajak olim Farg'ona shahridagi «O'zbekiston besh yilligi» ishchi fakultetida, ayni paytda Hamza nomidagi pedagogika bilim yurtida direktorlik vazifasini bajardi. S.Rajabov pedagoglar jamoasi va talabalar e'tibori hamda faoliyatini bilim yurti oldida turgan eng muhim masalalarga - maktablarga hamma fanlardan dars bera oladigan, pedagogikaning ilmiy asoslarini, ta'lim mazmuni, tamoyillari va metodlarini puxta egallab olgan yosh mutaxassislarni tayyorlash ishiga qarata olgan edi. Ana shu davrlarda Y.A.Komenskiy, K.D.Ushinskiy, L.N.Tolstoy, H.H.Niyoziy, A.Avloniy kabi atoqli pedagoglarning asarlarini qunt bilan o'rgandi. Egallangan bilimlar va to'plangan tajribalar asosida mahalliy matbuotda S.Rajabovning dastlabki pedagogik maqolalari chiqa boshladi. Maqolalarda maktablar istiqboli, tarbiya masalalari, yosh pedagog mutaxassislar tayyorlash haqida bahs yuritilar edi. Ilmga bo'lgan ishtiyoq S.Rajabovni O'zbekiston pedagogika fanlari ilmiy tadqiqot instituti huzuridagi aspiranturaga yetakladi. U 1934-37 yillarda aspiranturada tahsil ko'rdi va pedagogika fanining eng muhim muammolari ustida ilmiy tadqiqot ishlarini olib bordi. Uni Respublikamiz xalq maorifining taraqqiyoti va bu taraqqiyotning obyektiv qonuniyatlari, xalq maorifining rivojlanish istiqbollari, yoshlar tarbiyasi bilan bog'liq bo'lgan masalalar qiziqtirar edi. U aspiranturani tamomlagach, O'zbekiston pedagogika fanlari ilmiy tadqiqot institutiga ilmiy xodim va Nizomiy nomli Toshkent davlat pedagogika instituti pedagogika kafedrasiga o'qituvchi qilib tayinlandi. Yosh olim ilmiy tadqiqot ishini pedagogik faoliyati bilan qo'shib olib bordi. Shu yillarda S.Rajabov kechki pedagogika instituti direktorining o'quv ishlari bo'yicha o'rinbosari lavozimida hamda ...