O'zbekiston nomshunosligida To'ra Nafasovning o'rni

O'zbekiston NOMSHUNOSLIGIDA TO'RA NAFASOVNING O'RNI REJA: KIRISH. Ulug'larga izdosh nomshunos. Asosiy qism. To'ra Nafasov nomshunos olim Toponimiya ilmining mohir tadqiqotchisi Lingvistik tahlil qo'llanmasi Xulosa I. To'ra Nafasov nomshunos olim. Qashqa vohasi ulug' zotlarni yetishtirgan, davlat boshqaruv sirlari, sarkardalik mahorati, ma'rifatparvarlik va adolatparvarlikning asl mohiyati mardlik va matonat siru - sinoatlari kashf etilgan va uni butun dunyoga targ'ib etgan zamindir. Ana shunday zamin, yurt farzandi o'tgan alloma ajdodlari hayrli ishlarni haqiqiy ma'noda davomchisi turkiy tillar jumladan o'zbek tili tarixi, xar bir so'z - toponim semantikasini aniqlab, etimologik izohini tadqiq etib kelayotgan tilshunos olim To'ra Nafasovni ham soha mutaxassislari sardorlaridan biri, desa bo'ladi. Olim o'z izlanishlarida ,,Toponim - leksema sifatida u ma'lum joining yorlig'i, xar bir, mahalla, qishloq, hudud o'z nomi bilan taniladi deydi.m nomshunos olimning qiziqishi, dastlabki tadqiqotlaridayoq o'zi tug'ilgan, yashab ulg'aygan Davtoshdav(dev) tosh, ya'ni tog' bag'ridagi qishloq kabi atrof joy nomlariga bag'ishlandi: ,,Chim, Chem toponimi haqida, ,,Obod komponentli toponimlar, ,,Nomlar tabiri, ,,Qadimiy toponimlarni o'rganishga doir, ,,Shirkent, kabi qator bir necha maqollar shular jumlasidandir. To'ra Nafasov Chiroqchi tumanining Davtosh qishlog'ida tug'ilgan. Davtosh qishlog'I Xisor tog' tizmalarining eng g'arbiy chegaralari etagida. Qishloq - tog' bag'rida, adirlikda. Tog' bag'ridan taralgan uchta soylikdagi Yuqoriovul, Aksamat, Qoratosh ovullarining umimiy nomi - Davtosh, Nomshunos olimning yozilishicha, Dav (,dev) tosh - katta toshli joydagi qishloq; tog' - toshli joydagi, tog' bag'ridagi qishloq. Tug'ilgan sanasi - 1938 yil, vaqti - kuz. U oilada birinchi farzand. 1936 yilda Chiroqchi tumani markazidagi o'qituvchilar tayyorlash kursida bir necha oy taxsil olib, muallimlik qilish hujjatiga ega bo'lgan, so'ngra Qarshi pedagogika bilim yurtida o'tgan asrning 50 - yillarida o'qigan, 1965 - 1970 yillarda Qarshi Davlat pedagogika institutining o'zbek tili va adabiyoti fakultetini bitirgan. Umrining oxiri - 1973 yilgacha Davtosh qishlog'ida maktab va muallik va mudirlik qilgan. Nafas muallim Davtosh qishlog'ining uch avlodini o'qitgan. 1958 - 1963 yillarda Samduning filologiya fakultetida taxsil ko'rdi. O'zbek, tojik, xorijiy (nemis, ingliz, fransuz) tillar, rus tili va adabiyoti yo'nalishida taxsil oluvchilarning barchasi filologiya fakulteti birlashgan edi. Talabalik yillarida tilshunoslik fanlarini o'rganishga maxr bilan yondashdi. O'zbek tilshunosligi kafedrasi xuzurida ,,Yosh tilshunos to'garagining muntazam mashg'ulotlaridagi bahslar To'ra Nafasovda bu ilmni o'rganishga mehr uyg'otdi. IV - V kurslarda shu to'garakning sardori bo'ldi. Filolog talabalar o'rtasidagi ijodiy muhit (she'r yozish, hikoya yozish, gazeta va jurnallariga maqola, ocherk yozish, konferensiyalarda ma'ruza qilish, to'garaklarda muboxasa…) T.Nafasovni viloyat, Respublika gazetalariga xabar va maqolalar yozishga da'vat qildi. ,,O'zbekiston madaniyati, ,,O'zbekiston filkulturasi, ,,Yosh leninchi, ,,Qizil O'zbekiston, ,,Lenin yo'li, ,,Qashqadaryo xaqiqati kabi gazetlarda o'nlab maqolalari, axborotlari bosildi. Nomshunos ...