Xudoyberdi To'xtaboyevning - Sariq devni minib asari tahlili slayd taqdimot

FAN: BOLALAR ADABIYOTI VA IFODALI O'QISH GURUH: 2-13 MAVZU: Xudoyberdi to'xtaboyevning sariq devni minib asari tahlili REJA: KIRISH 1. Xudoyberdi to'xtaboyevning adabiy merosi. 2. Sariq devni minib asari o'zbek bolalar adabiyotidagi noyob durdona. 3. Sariq devni minibasari tarkibiy qismlari. 4. Sariq devni minibasari qahramonlari tahlili. DARSNING MAQSADI: O'QUVCHILARGA SARIQ DEVNI MINIBASARI HAQIDAGI BILIMLARNI CHUQURROQ O'RGATISH VA TAHLIL QILISH XUDOYBERDI TO'XTABOYEV 1932-yilda tug'ilgan Hoshimjon - bu mening o'zim, bolalikdagi orzularim, shodliklarim, shumliklarim, armonlarim Sariq devni minib asarimning jahon tillariga tarjima qilinishiga sabab - 1971- yili Italiyaning Rim shahrida bo'lib o'tgan jahon bolalar yozuvchilarining kegashida Janni Rodarining shu asar haqida aytgan iliq gaplari bo'lgan: JANNI RODARI Sehrli qalpoqchadagi quvnoq yumor, boy fantaziya menga ma'qul bo'ldi SAID AHMAD Xudoyberdining bu ajoyib qissasi Italiyada ikki bor nashr qilingani jahonga buyuk yozuvchilarni bergan Italiya xalqi, sinchkov kitobxonlari nazariga tushgani Xudoyberdining baxti edi. Angliyada, Fransiyada kitob qadriga yetadigan zukko kitobxonlarga manzur bo'lgan bu asar butun O'zbek adabiyotining obro'si bo'lganini tan olishimiz kerak SARIQ DEVNI MINIB «Sariq devni minib» qissasining yaxshi fazilatlaridan biri tilining shiradorligi va o'ynoqiligidadir. Muallif bosh qahramon Hoshimjonning tilini alohida e'tibor bilan ishlagan. Bu til nozik qochirimlarga boyligi va jonliligi, shu bilan birga bolalar tiliga mos holda soddaligi bilan ajralib turadi. Qahramonning xarakteri uning so'zlaridan shundoqqina bilinib turadi. Mamasoli Jumaboyev Xo'sh, adibning nomini mashhur qilgan bu asarning siri nimada? Nima uchun roman aynan shunday nomlangan? Shu o'rinda, avvlo, Sariq dev iborasining majoziy ma'nosini ifodalash joiz. Nima uchun aynan sariq, qora yoki oq emas? Ma'lumki, sariq - nafs-olov ma'nolarini bildiradi. Xalqimizda nafsini tiya olmagan, nafsining quliga aylangan, ya'ni nafs bandalari nafsi olovlar deb ham ataladi. Darhaqiqat, kimki nafsini tiya olmas ekan, bir kunmas bir kun, nafs olovida kuyib kul bo'ladi. Olov esa, tabiiyki, sariq rangdadir. Ibora tarkibidagi dev afsonaviy yovuzlik timsoli sanaladi. Ertaklarda bayon qilinishicha, yovuz dev komiga tushgan har qanday jonzot hech qachon tirik qolmagan. Asar qahramoni Hoshimjon ham o'z nafsiga anchagina erk beradi: nafs deviga minib yo'lga chiqadi Sariq devni minib asari quyidagi bo'limlardan iborat: 1-bo'lim. Sehrli qalpoqcha. 2-bo'lim. Sariq devni minib. 3-bo'lim. Mening ham do'stlarim bor. Sehrli qalpoqcha bo'limi quyidagi boblardan iborat: 1-bob. Ko'chaga quvildim. 2-bob. Shaytonning yelkasiga igna sanchdim. 3-bob. Baxtim kulib boqqan edi. 4-bob. Hasharotni kaltaklashga buyurdim. 5-bob. Qofiya bozori qaydadir. 6-bob. Xayr amakilar. 7-bob. Injenerman, injener. 8-bob. Mana, artist ham bo'ldim. 10-bob. Qayerdasan, maktabim. Sariq devni minib bo'limi quyidagi boblardan iborat: 1-bob. Bizning qishloq. 2-bob. Yo'q, Zokir dangasa emas. 3-bob. Amerikancha focus. 4-bob. Kinna soladigan apparat. 5-bob. Laylatulqadr. 6-bob. ...