Vint chiziq va vint sirtlar

Vint sirtlar Reja: 1. Umumiy ma'lumotlar 2. To'gri gelikoid. 3. Ogma gyelikoid 4. ochiq to'g'ri gelikoid. 5. yopiq ogma gelikoid. 1. Umumiy ma'lumotlar Yasovchi chiziqning vintli harakatidan hosil bo'lgan sirt deyiladi. Faraz kilaylik AB (A1 B1 A2 B2) chizih o'hi, i bo'lgan SD (S1 D1 S1 D1)vint chiziq buylab harakatlansa vint sirt hosil bo'ladi. Unda AV chiziqning har bir nuqtasi o'hi i bilan ustma-ust tushuvchi vint chizihlarni hosil qiladi. SD n, m, e vint chizihlari vint sirti parallellari deyiladi. Sirt o'hi gorizontal proyeksiyalar tekisligi h1 ga perpendikulyardir. (133-chizma). to'g'ri chiziqning vintsimon harakati natijasida hosil bo'lgai vint sirti gelikoid deb yuritiladi. Vint sirtining yasovchi to'hri chizigi uning o'kini kesib utsa, sirt yopiq vint sirt va kesma ochih vint sirt (gelikoid) deyiladi. 2. To'gri gelikoid. Yasovchi to'gri chizih vint sirtining o'higa perpendikulyar bulsa, to'gri gelikoid deyiladi. 134-chizmada to'gri chizih gelikoid tasvirlangan. yasovchi to'g'ri chiziqning ikki yo'naltiruvchi CD vint chizih va uning o'ki i buylab gorizontal proyeksiya tekisligiga parallel harakatidan hosil hilingan. Demak, hosil bo'lgan vintli konoid yasovchisi i ga perpendikulyar bo'lganligi uchun u to'gri gelikoid deb yuritiladi. Bunday sirtlardan aylanma pilla poyalaridan yoyma materiallarni bir joydan ikkinchi joyda ko'chirish uchun ishlatidagan shneklarda ishlatiladi. Xuddi shuningdek kvadrat va to'g'ri to'rtburchakli rezbalar chegarasi ham, tuhri gelikoiddir. 3. Ogma gelikoid 135-chizmada o'ng yo'nalishdagi yopih ohma gelikoid tasvirlangan. Sirt yasovchilarining gorizontal proyeksiyalari yo'nalitiruvchi vint chiziq o'hi gorizontal proyeksiyasidan o'tgan to'hri chizihlardan iborat bo'ladi chizma Yasovchi chizihning frontal proyeksiyalarini yasash uchun yo'naltiruvchi konus sirti yasalgan. Berilgan sirtni hosil hiluvchi yasovchi chizih, yo'naltiruvchi konus yasovchilariga parallel bo'ladi. Sirtning gorizontal ocherki aylanadir. Frontal ocherki esa, yasovchi boshlang'ich nusxasi A nuhta hosil qilingan SD vint chizih hamda yasovchi holatlariga urama egri chiziqlaridan iborat. Bunday giperbolasimon chiziqlar. to'gri chizihlar bilan juda ham, farh hiladigan, trantsendent egri chiziqlardan iborat. O'k sirtining torayishi chizihida. (135-chizma). Ogma gelikoidlar texnikada ko'p foydalaniladi. Masalan 134 rezbasining profili uchburchak trapetsiya bo'lgan buyumlarning (chervyaklar, vintlar, boltlar va boshqalarning) sirtlari ohma gelikoidlar bilan chegaralangan. chizma chizma 4 Ochih to'hri gelikoid. Yasovchi AV to'gri chiziqni hamma vaqt silindr o'higa perpendikulyar vaziyatda sahlab yo'naltiruvchi ikkita vint chizih bo'yicha harakatlantirish natijasi bo'yicha hosil bo'lgan sirt vintsimon silindroid yoki ochih to'hri gelikoid deyiladi. (136- chizma). silindrning o'kiga perpendikulyar bo'lgan har qanday gorizontal tekislik bu sirtning parallelizm tekisligi bo'ladi. Vintsimon silindroid ochih to'hri gelikoid va yuhorida ko'rib o'tilgan to'gri va ogma gelikoidlar yoyilmaydigan chizihli sirtlar guruhiga kiradi. 5 Yopiq ohma gelikoid. Yasovchi to'hri chizihniig xamma vaqt silindrik vint chieihga urinma vintda sahlab harakatlantirish natijasida ...