Astrospektrofotometriya

Астроспектрофотометрия Режа: 1. Астроспектрометриявий масалалар. 2. Îñìîí ¸ðèo'кè÷èíèíã o'o'o'àø ñïåêo'ðèíè o'îo'îìåo'ðèÿëàø. 3. ¨ðèo'кè÷íèíã ñïåêo'ðàë ÷èçèкëàðèíè o'îo'îìåo'ðèÿëàø. 4. Þëäo'ç ýëåêo'ðîñïåêo'ðîo'îo'îìåo'ðèÿñè. 1. Астроспектрометрия масалалари. Îñìîí ¸ðèo'кè÷ëàðè ñïåêo'ðèäà èío'åíñèâëèêíè(ýíåðãèÿíè) o'o'ëкèí o'ço'íëèê áo'éè÷à o'àкñèìëàíèøèíè o'ë÷àø âà îëèíãàí íào'èæàëàðãà àñîñëàíèá ¸ðèo'кè÷íèíã o'èçèê êo'ðñào'êè÷ëàðèíè àíèкëàø o'ño'ëëàðèíè èøëàá ÷èкèø âà àño'ðîo'èçèê êo'çào'èøëàðãà кo'ëëàø ìàñàëàëàðè áèëàí àño'ðîñïåêo'ðîo'îo'îìåo'ðèÿ øo'ão'ëëàíàäè. Áo'íäàé ìàñàëàëàð ¸ðèo'кè÷ ñïåêo'ðèíèíã êåíã äèàïîçîíèíè ýãàëëàãàí o'o'o'àø ñïåêo'ð ¸êè o'îð кèñìèäà æîéëàøãàí ñïåêo'ðàë ÷èçèкëàðãà íèñáào'àí кo'éèëèøè ìo'ìêèí. Èêêàëà o'îëäà o'àì o'îo'îìåo'ðèÿëàø áèðo'èë ìàкñàäãà кàðào'èëãàí: ñïåêo'ðäà o'o'ëкèí o'ço'íëèê áo'éè÷à èío'åíñèâëèêíè o'àкñèìëàíèøèíè o'îïèø. Ñïåêo'ðàë ÷èçèкëàðíè o'îo'îìåo'ðèÿëàø îäào'äà o'o'o'àø ñïåêo'ðãà íèñáào'àí áàæàðèëñà, o'o'o'àø ñïåêo'ðíè o'îo'îìåo'ðèÿëàø àáñàëþo' ýíåðãåo'èê áèðëèêëàðäà ¸êè áîøкà áèðîðo'à, ñïåêo'ðèäà ýíåðãèÿíè o'àкñèìëàíèøè ìàúëo'ì áo'ëãàí ¸ðèo'кè÷ ¸êè ìàíáúàãà, íèñáào'àí áàæàðèëèøè ìo'ìêèí. Òo'o'àø ñïåêo'ðíè o'îo'îìåo'ðèÿëàø ¸ðèo'кè÷ ñïåêo'ðèäà ýíåðãèÿíè o'o'ëкèí o'ço'íëèãè áo'éè÷à o'àкñèìëàíèøèíè âà o'íãà àñîñëàíèá o'àкñèìîo' o'åìïåðào'o'ðàñèíè o'îïèøãà èìêîí áåðñà, ñïåêo'ðàë ÷èçèкëàðíè o'îo'îìåo'ðèÿëàø ñïåêo'ðàë ÷èçèк ïðîo'èëèíè o'îïèøãà âà o'íãà àñîñàí þëäo'ç ào'ìîño'åðàñèäà ào'îìëàðíèíã o'éãîíèø âà èîíëàíèø o'åìïåðào'o'ðàñèíè, ÷èçèкíè o'îñèë кèëèøäà èøo'èðîê ýo'ãàí ào'îìëàð ìèкäîðèíè, ìîääà çè÷ëèãèíè o'îïèøãà èìêîí áåðàäè. Áo' àño'ðîñïåêo'ðîo'îo'îìåo'ðèê ìàñàëàëàð àíàíà áo'éè÷à äàño'àââàë o'àкào' o'îo'îãðào'èê o'ño'ë áèëàí áàæàðèëãàí, êåéèí÷àëèê o'îo'îýëåêo'ðèê o'ño'ë o'àì кo'ëëàíèëàáîøëàíãàí. Õîçèðãè çàìîíäà o'îo'îýëåêo'ðèê ñïåêo'ðîo'îo'îìåo'ðèÿ àñîñèé o'ño'ëãà àéëàíãàí. 5.7.2. Îñìîí ¸ðèo'êè÷èíèíã o'o'o'àø ñïåêo'ðèíè o'îo'îìåo'ðèÿëàø. Òo'o'àø ñïåêo'ðíè o'îo'îìåo'ðèÿëàøäà ïàño' äèñïåðñèÿëè ñïåêo'ðëàð кo'ëëàíèëàäè âà êåíã ñïåêo'ðàë äèàïîçîíäà(500 À) o'o'ëкèí o'ço'íëèê áo'éè÷à èío'åíñèâëèêíè àño'à-ñåêèí o'çãàðèø(o'o'o'àø ñïåêo'ðäà øo'íäàé) ýãðè ÷èçèãè o'îïèëàäè. Áo' èø ñïåêo'ðíè o'îo'îýëåêo'ðèê ñïåêo'ðîo'îo'îìåo'ð ¸ðäàìèäà äèñïåðñèÿ éo'íàëèøèäà o'íãà o'èê æîéëàøãàí o'îð o'èðкèø îðкàëè o'çëo'êñèç ðàâèøäà ¸çèá îëèø ¸êè åo'àðëè äàðàæàäà êo'ï êåo'ìà-êåo' ìàúëo'ì( ñïåêo'ðàë ÷èçèкëàðäàí o'îëè) o'îð o'o'o'àø ñïåêo'ð îðàëèкëàðèäà èío'åíñèâëèêíè o'ë÷àø àñîñèäà áàæàðèëàäè. à). Àáñàëþo' ñïåêo'ðîo'îo'îìåo'ðèÿ. Àáñàëþo' ñïåêo'ðîo'îo'îìåo'ðèÿ, îäào'äà, íîñåëåêo'èâ ïðèåìíèêëàð(áîëîìåo'ð ¸êè ðàäèîìåo'ð) ¸ðäàìèäà áàæðèëàäè. Áo'íäà áîëîìåo'ð êîëèáðîâêàëàíãàí áo'ëèøè êåðàê ÿúíè o'íèíã áåðèëãàí îкèìãà ìîñ êåëàäèãàí êo'ðñào'èøè àáñàëþo' ýíåðãåo'èê áèðëèêëàð(ýðãñåê)äà àíèкëàíãàí áo'ëèøè êåðàê. Áèðîк áo' èø ñåëåêo'èâ ïðèåìíèê ¸ðäàìèäà o'àì áàæàðèëèøè ìo'ìêèí. Áo'íäàé o'îëëàðäà ïðèåìíèêíèíã ñïåêo'ðàë ñåçãèðëèãè o'èñîáãà îëèíèøè âà o'àðáèð ñïåêo'ðàë äèàïîçîí o'÷o'í o' ãðàäo'èðîâêà кèëèíèøè ÿúíè o'åëåñêîï îáåêo'èâèãà o'o'øà¸o'ãàí áèð áèðëèê ýíåðãèÿ îкèìèãà кàí÷à ìèкäîð o'îo'îo'ààño'ðîo'(íåãào'èâäà кîðàéèø çè÷ëèãè, ýëåêo'ðîo'îo'îìåo'ðäà o'îo'îo'îê) o'o'ãðè êåëèøè o'îïèëèøè êåðàê. Áo' ìàñàëà èêêèãà àæðào'èëèøè ìo'ìêèí: 1),o'o'øà¸o'ãàí îкèì o'çãàðãàíäà ïðèåìíèêäà o'íãà ìîñ êåëãàí êo'ðñào'èøëàð áèëàí îкèì кo'ââào'è îðàñèäàãè áîãëàíèøíè o'îïèø; 2), ïðèåìíèê êo'ðñào'èøëàðèíèíã o'èñîá áîøèíè áåëãèëàø ÿúíè áèð áèðëèê îкèì ¸êè ¸ðèo'èëãàíëèêêà ìîñ êåëàäèãàí o'îo'îo'ààño'ðîo' кèéìào'èíè o'îïèø. Áèðèí÷è ìàñàëà ïðèåìíèêíè ãðàäo'èðîâêàëàø èêêèí÷èñè ýñà êîëèáðîâêàëàø äåá ào'àëàäè. Ôîo'îãðào'èê o'îo'îìåo'ðèÿäà ãðàäo'èðîâêàëàø íåãào'èâíè o'àðàêo'åðèño'èê ýãðè ÷èçèãèíè(ÕÝ×) o'îïèøäàí èáîðào'. Áo' ÕÝ× èío'åíñèâëèê áèëàí íåãào'èâíè кîðàéèø çè÷ëèãè îðàñèäàãè íî÷èçèкèé áîãëàíèøíè o'àñâèðëàéäè âà o'íäàí o'îéäàëàíèá o'ë÷àøäàí o'îïèëãàí çè÷ëèêêà êo'ðà o'íãà ìîñ êåëàäèãàí èío'åíñèâëèê o'îïèëàäè. ÕÝ× íè o'îïèø o'÷o'í o'ë÷àíèøè êåðàê ...