Quyosh sistemasi jismlarining o'lchamlari. Ulargacha bo'lgan masofalarni aniqlash

Quyosh sistemasi jismlarining o'lchamlari. Ulargacha bo'lgan masofalarni aniqlash Reja: Yerning o'lchamlarini aniqlash Triangulyatsiya metodi. yerning o'lchami va formasi Quyosh sistemasiga kiruvchi osmon smlarigachamasofalarnianiqlash Yoritgichlarning sutkalik gorizontal parallakslarini topish Quyoshning sutkalik gorizontal paralaksini va unga ko'ra yerdan quyoshgacha o'rtacha masofani aniqlash Asosiy astronomik uzunlik o'lchov birliklari Asosiy astronomik uzunlik o'lchov birliklari Quyosh sistemasi jismlarining o'lchamlarini hisoblash Osmon jismlarining o'lchamlarini hisoblash Yerning shar shaklida ekanligini birinchi bo'lib, Oy tutilayotganda Yer soyasidan o'tish hodisalarini o'rganish asosida Aristotel (eramizdan oldin IV asr) aniqladi. Ayni paytda Yer radiusini aniqlashning bir necha usullari malum. Bu usullar ichida eng qadimiysi eramizdan oldin II asrda yunon astronomi Eratosfen qo'llagan usuldir. Bu usulga ko'ra, dastlab malum Yer meridiani yoyining uzunligi - topilib, so'ngra u asosda meridian aylanasining uzunligi - aniqlanadi ( rasm). Buning uchun tanlangan Yer meridiani yoyining uzunligi n0 uning uchlarida (A va B da )turgan kuzatuvchilarning geografik kenglamalarining farqi , bu kuzatuvchilar uchun bir vaqtda kulminatsiyada bo'lgan M yoritgichning zenitdan uzoqliklarining farqi ga ko'ra topiladi, yani So'ngra mazkur meridian yoyining uzunligi o'lchanadi. Bu topilgan kattaliklar asosida 10 -ga to'g'ri kelgan meridian yoyning uzunligi tenglikdan topiladi. U holda meridian aylanasining uzunligi ga teng bo'ladi. Ikkinchi tomondan bo'lganidan, mos ravishda, bu tengliklarni o'ng tomonlarini tenglab, ni olamiz. Bundan Yer radiusi - ni quyidagi ifodadan topamiz: bu yerda ni uzunligini topish, qadimda ancha murakkab ish bo'lib, ayni paytda maxsus triangulyatsion metod deyiluvchi usul asosida oson topiladi. Triangulyatsiya metodi. Yerning o'lchami va formasi Bu usulning mohiyati shundan iboratki, uzunligining aniqlanishi talab etilgan AV - Yer meridiani yoyining har ikkala tomonida bir - biridan 30-40 km uzoqlikda bir necha G, D, E, F kabi nuqtalar tanlanadi ( rasm) Bu nuqtalarda balanligi birnecha o'n metrga etadigan geodezik signallar o'rganilib, ularning ixtiyori biridan qaralganda, kamida qolgan ikkitasi ko'rinadigan qilib quriladi. Juda tekis sirtda joylashgan ixtiyoriy ikki geodezik signal orasidagi masofa (masalan AS) maxsus shkalalangan lenta yordamida aniq o'lchab olinadi va u bazis deb yuritiladi. Bazis uzunligini o'lchashning aniqligi juda yuqori bo'lib, 10 kilometrga 2 mm ni tashkil qiladi. So'ngra teodolitni ketma - ket C, D, E, F . . . nuqtalarda joylashgan geodezik signallar tepasidagi kuzatish maydonchalariga o'rnatib, ACD, CDE, DEF, . . . burchaklar o'lchab olinadi. So'ngra ACD uchburchagida AC bazisning uzunligiga va har uchala burchagiga ko'ra AD va CD tomonlarini hisoblab topish mumkin, keyin CDE uchburchakning malum CD tomoni va hamma ichki burchaklariga ko'ra CE va ED tomonlarini topish mumkin va hokazo. Shuni aytish kerakki bu hisoblashlarda yasatilgan uchburchaklar -sferik uchburchaklar ekanligi ...