Yulduz vaqti va o'rtacha quyosh vaqti orasidagi bog'lanish

Yulduz vaqti va o'rtacha quyosh vaqti orasidagi bog'lanish Reja: Тeodolitning gorizontal va vertikal uqlariga Тeodolitning pastki qismi Vertikal doiraning limbi turba bilan birga aylanadi Janub nuqtasining urnini aniqlash Тeodolit Quyoshda ulkan fizik protsesslar hosil bo'lib, quyosh aktivligini hosil qiladi. Quyoshda ulkan fizik protsesslar hosil bo'lib, quyosh aktivligini hosil qiladi. Yulduzlar astronomiyasida yulduz sostavi tuzilishi Yulduzning balometrik yarkirashi Geografik uzunlamasi λ bo'lgan bironta punktda mahalliy o'rtacha vaqt Тm dan mahalliy yulduz vaqti S ga (yoki aksincha) o'tish talab etilsin. Buning uchun (12) dan berilgan dataning mahalliy o'rtacha Grinvich yarim tuniga mos yulduz vaqti So ni yozib olamiz. Quyoshning ko'rinmama yillik harakati tufayli So har o'rtacha Quyosh sutkasida 3m 56s, 56 ga bir tekis ortib boradi, λ uzunlamaga ega punktda esa o'rtacha yarim tun Grinvichga nisbatan λ soatga oldin keladi . binobarin λ uzunlamali punktning mahalliy yarim tunga mos yulduz vaqti Sya.t ni topish uchun So miqdorni 3m 56s, 56*λ24 ga ga kamaytirish kerak bo'ladi. Sya.t = So-3m 56s, 56*λ24 Berilgan mahalliy o'rtacha vaqt Тmni yulduz vaqt birligida ifodalab, shu Sya.t miqdorga qushsak u xolda usha momentlarga mahalliy yulduz vaqti S hosil qilamiz. S= Sya.t+Тm K=( So-3m 56s, 56*λ24)+ТmK bo'ladi. Bu yerda koefisiyent K= 1,002738 bo'lib berilgan λ meridianidagi o'rtacha quyosh vaqtini Yulduz vaqtiga aylantirishda qullaniladi. Yulduz vaqti birliklaridan o'rtacha quyosh vaqti birliklariga o'tishda K'=0,997270 koefitsiyentda n foydalaniladi. Bu xolda o'rtacha quyosh vaqti bilan quyidagicha bog'lanishda bo'ladi: Тm=(S-Sya.t) K'= [S-(So-3m 56s, 56*λ24)]*K' O'rtacha Quyosh vaqtidan Quyosh vaqtiga (yoki aksincha) o'tish formulalariga asoslanib hisoblashlarda (11) da keltirilgan «таблицы» bo'limidagi 12, 15 va 16 jadvallardan foydalanish tavsiya etiladi. Siz turgan punktda ma'lum oy va datadagi o'rtacha Quyosh vaqtiga mos kelgan yulduz vaqtining taxminiy (5-10 minut anqlik bilan) qiymatini, ma'lum kenglamada ishlatishga muljallangan surilma xaritaning qoplama qismini chegaralab turuvchi soatlar limbasidagi, berilgan o'rtacha vaqtni doir shtrixni. Harita qismini chegaralab turgan doira shtrixlaridan biriga berilgan oy va datani ifodalovchi shtrix ruparasiga olib kelinadi. (bunda xaritaning qoplama qismidagi shimoldan janubga tortilgan faraziy ip xaritaning shimoliy qutbini ifodalovchi nuqtasidan o'tishiga va qoplama qism atrofida Oy va sanalarni ifodalovchi raqamlar bir tekis ko'rinmaib turishiga aloxida ahamiyat berishi zarur). Shunda bir qancha yulduzlar yuqori kul'minatsiyada (1-rasmda R=12h lardan utuvchi chiziq ostida) bo'ladi. Ularning tug'ri chiqishlari α yulduz vaqti S ga teng bo'ladi (Chunki eslatilgandek, yulduz yuqori kul'minatsiyada bo'lsa t=0h, S =α bo'ladi) Masalan, 15 martda o'rtacha Quyosh vaqti 17h30m da, tug'ri chiqishlari α=7h lik yulduzlar yuqori kul'minatsiyada turgan bo'lsin. U xolda 15 mart kuni o'rtacha Quyosh vaqti buyicha 17h 30m, ...