Bioorganik kimyo fanining rivojlanishi

Bioorganik kimyo fanining rivojlanishi Reja: Molyekulyar biologiyaning paydo bulishi Bioorganik ning ayrim soxalari Biologik ximiya-barcha tirik organizmlarda, ularning eng mayda xamda eng soddalari bulgan viruslar va mikroorganizmlardan tortib, eng katta va murakkablari- usimlik xamda xayvon organizmlarigacha bulgan vakillarida kechadigan ximiyaviy jarayonlar bilan shugullanuvchi fandir. Bu jarayonlar organizmida, uning tukima va a'zolarida xujayra xamda uning tarkibidagi strukturalarda (tuzilmalarida) doim sodir bulib turadigan moddalar va energiya almashinuvidan iborat. Moddalari almashinuvini urganishdan oldin turli organizmlar tarkibidagi uzgarib turadigan moddalar bilan tanishib chikish kerak. Tukima xamda xujayralarning strukturalarinng tashkil etuvchi ozik moddalar tarikasida organizimda kabul kilinadigan ximiyaviy birikmalarning tuzilishi va xossalari asosan ximiya fanining organik ximiya kursida urganilsa xam, Bioorganik maksadlari nuktai nazaridan tekshirilishi zarur. Binobarin, Bioorganik oksillar, nuklein kislotalar, uglevodlar, lipidlar, vitaminlar xamda noorganik birikmalarning ximiyaviy tuzilishlari, xossalari, ularni organizmning turli kismlarida, jumladan, xujayra va uning elementlarda tarkalishi, joylashishi (ximiyaviy topografiya) bilan shugullanadi. Bioorganik ning bu xossasi b i o x i m i ya v i y s t a t i s t i k a, moddalarning organizmdagi uzgarishlari, xususan, moddalar almashinuvi esa b i o x i m i ya v i y d i n a m i k a n i tashkil kiladi. Bioorganik ning kiskacha ta'rifi. Bioorganik biologiya va ximiya fanlari oraligidagi bir soxa bulganligi uchun, u shu ikki fanning ma'lumotlari va goyalariga asoslanadi. Bioorganik aloxida fan sifatida biologiya va ximiya fanlarining ma'lum rivojlanish boskichida paydo bulgan. Bioorganik xakidagi dastlabki tushuncha mashxur fransuz olimi Lavuze (1743-1794) ning XVII asr oxirida olib borgan tajribalardan boshlagan deb xisoblanadi. Uning oksidlanish va bu jarayonda kislorodning roli xakidagi klassik tadkikotlari tanadagi yonish xodisasining ximiyaviy asosini aniklashga olib keladi. Lavuze bu reaktsiyada kislorod yutilish, korbonad angidrid ajralib chikadi va issiklik xosil buladi degan xulosaga kelgan edi. Byuxner (1860-1917) achish bilan boglik xodisalarni tekshirib, xayot jarayonlarining xakikiy tezlatuvlari- xujayralarning katalizatorlari bulgan fermentlar (enzimlar) tugrisida xozirgi zamon klatsifikatsiyasini yaratdi. Ovkatlanish va ovkat moddalar tarkibidagi kandaydir noma'lum omillarning yetishmasligi bilan boglik kasalikning tekshirish asosida vitaminlar xakidagi ta'limot paydo buldi. XXI asrning oxiri va XX asr boshlarida fizik ximiyaning asosiy tushunchalari- elektrolitik dissotsatsiya, vodorod ionlari kontsentratsiyasi - рН, oksillarning kolloid tabiati, oksidlanish-kaytarilish potentsiali va ularning biologik xodisalarga tatbiki xakida asosiy ma'lumotlar olindi. Shu yillarda viruslar va ularning nukleoproteid tabiati, ichki sekretsiya bezlari xamda ularning moddalar almashinuvini boshkarishda asosiy rol uynaydigan g o r m o n nomli biologik faol ximiyaviy maxsulotlari aniklana boshlandi. Vaburg nomli biologik faol ximiyaviy maxsulotlari aniklana boshlandi. MOLYeKULYaR BIOLOGIYaNING PAYDO BULISHI Sunggi ...