Digibrid va poligibrid chatishtirish

Digibrid va poligibrid chatishtirish. Reja. Fenotip va genotip ajralish tartiblarini tahlil qilish. G.Mendelning II-qonuni va uning mohiyati. Ikkinchi (avlod) bugindagi ajralishni statistik tahlil qilish. Poligibrid chatishtirish. Trigibrid chatishtirish misolida ikkinchi bugindagi ajralishni tahlili. 1) G.Mendel o'z tajribalarida avval bir juft belgini naslga berilishini kuzatib, sung ikki, uch va undan ko'p belgilarni naslga utishini kuzatishga kirishdi. U tajribada har xil juft belgilarni bir-biridan mustaqil naslga berilishini anikladi. Mendelning oldingi ikki qonuni kabi uchinchi qonuni Xam nuxot ustida olib borilgan tajribalardan kelib chikadi va u har xil juft belgilarni bir-biridan mustaqil ravishda naslga utish qonuni deb ataladi.Malumki organizm belgilari ko'p bo'lib, ular bir-biridan ko'p belgilari bilan farq qiladi. Shuning uchun G.Mendel digibrid chatishtirish tajribasi uchun ikki juft belgisi bilan farq kiladigan gomozigot nuxot o'simliklarini oladi, yani ona o'simlik doni sarik (A),sillik (V),otalik usimligi esa yashil (a) va burushgan (v) donli edi. 2) Ota-ona o'simliklari Xar biri 2 ta gen (2 belgi) bo'yicha gomozigot bo'lgani uchun kuyidagicha yozamiz: R AAVV x aavv AV av - gametalar F1 AaVv Ularni chatishtirishdan olingan birinchi bugin duragaylari sarik sillik (AaVv) bo'ladi.F2 avlodda esa ajralish 9:3:3:1 nisbatida bo'ladi, yani fenotip bo'yicha 4 klass duragaylar hosil qiladi. Aa Vv x Aa Vv AV Av AV Av aV av aV av - gametalar Pennet katakchasini chizib, gametalar 16 kombinatsiyalanishini yozib chiqamiz. Tuldirilgan katakchalarda 16 ta F2 duragay o'simliklar bo'lib, ularning tashqi belgilari har xil, yani fenotipni bo'yicha 4 xilligini tahlil qilib topamiz: 9 AV : 3 Av : 3 aV : 1 av k 4 klass sarik sarik yashil yashil sillik burushgan sillik burushgan Agar F2 fenotip ajralish monogibrid chatishtirishda 2 xil ekanligini 3:1k2 eslasak, demak shu formula yordamida (3:1)2k22 ekanligini asos qilib olib, ajralishni oldindan aytib berish mumkin. Tuldirilgan 16 ta katakdagi Xar bir duragay o'simlikni genotipini taqqoslab necha xil genotip borligini va ular nisbatini topish mumkin,yani F2 avlodda genotip ajralish nisbati: 1 : 1 : 1 : 1 : 2 : 2 : 2 : 2 : 4 k 9 klass ekanligini aniklaymiz. Agar monogibrid chatishtirishda ~2 avlodning genotip ajralish nisbati 1 : 2 : 1 k 3 xil ekanligini eslasak, shu formula yordamida digibrid chatishtirishda (1 : 2 : 1)2 k 32 ekanligini asos qilib olib, ajralishni oldindan aytib berish mumkin. G.Mendel o'z tajribasida F1 avlodda 15 ta o'simlik olib, ularni o'zaro chatishtirishdan F2 avlodda 556 dona don oldi. Ularni alohida sanab 315 sarik sillik 101 sarik burishgan 108 yashil sillik 32 yashil burishgan Umumiy nisbati ...