Hayotning kelib chiqishi va rivojlanishi. Davr va eralar

hayotning kelib chiqish va rivojlanishi. Davr va eralar. Reja: hayotni o'z-uzidan paydo bulmasligini olimlar tomonidan isbotlanishi. Franchesko Redi, Lui Paster tajribalari. Kosmozoylar va panspermiya gipotezalari mohiyati va ularni ayrim olimlar tomonidan ilgari surilishi. Akademik A. I. Oparin va Xoldeyn tomonidan abiogen gipotezasini yaratilishi. Yerda hayotning rivojlanishi Era va davrlar. hayot paydo bo'lish muammosi fan va texnikaning rivojlanishiga karab davrlarda turlicha xal etildi. Din peshvozlari va idealizm oqimining nomoyondalari Yer yuzidagi barcha o'simliklar, hayvonlar va odamlar xudo kudrati bilan vujudga kelgan, degan fikrni uzoq davr targ'ib qilib keldilar. Bunga qarama-qarshi materializm oqimi tarafdorlari esa hayot xech qanday iloxiy kuch ishtirokisiz, tabiiy qonunlar asosida paydo bo'lganligini etirof etdilar. Birok materializm oqimining dastlabki tarafdorlari ulik tabiat bilan tirik tabiat orasidagi tub sifat fikrlarini etarlicha anglab olmadilar. XUI - asrda yashagan biolog vrach Van Gelmont sichkonlar dondan, vrach Paratsels baliklar va sichkonlar sasigan suvdan paydo bo'ladi, degan fikrni targ'ib kildilar. Paratsels katta-kichkina tirik odam gomenuleusni laboratoriyada tayyorlash retseptini xam tuzdi. XYI asrda yashagan Italyan olimi Franchesko Redi hayotning o'z-uzidan paydo bo'lishi to'g'risidagi bunday tasavvurlar noto'g'riligini birinchi bo'lib tajribada isbotladi. Mikroskop kashf etilishi va qo'llanilishi tufayli XYII asrga kelib, mikroorganizmlar olami malum bula boshladi. Natijada hayot o'z-uzidan paydo bo'lishi to'g'risidagi fikrni olimlar eksperemental yul bilan isbot kilmokchi buldilar. Fransiya mikrobiologi Lui Paster tajribalari o'tkazib yirik organizmlargina emas, xatto eng mayda organizmlar xam ulik tabiatdan o'z-uzidan bulmasligini isbotlab berdi. Paster tajribasining yakunlari elon kilingandan sung hayot mangu deb davo qiluvchi gipotezalar maydonga keldi. Kosmozoylar va panspermiya gipotezalarini bunga misol qilib ko'rsatish mumkin. Kosmozoylar gipotezasini birinchi marta 1865 yili nemis vrachi Rixter ilgari surdi. Keyinchalik mazkur gipotezani olimlardan Tomson va Gelmgolts quvvatladilar. Kosmozoylar gipotezasiga ko'ra, koinotda hayot mangu bo'lib, uning zarrachalari bir sayyoradan ikkinchi sayyoraga kuchib yuradi. Bu zarrachalarning kuchib yurishida metioritlar asosiy urin egallaydi. Mikroskop ko'rinishidagi bu hayot zarrachalari metioritlarga yopishib, ular orqali Yerga tushgan va hayotening rivojlanishiga sabab bo'lgan. Panspermiya gipotezasi 1907 yili shved olimi Arrenius tomonidan ilgari surildi. Bu gipoteza xuddi kozmoylar gipotezasi singari hayotning manguligini etirof etgan. Bu ikki gipoteza mazmunan bir xil bo'lib, asosiy farqi xayt zarrachalari yerga turli yullar bilan etib kelganligi haqida edi. Panspermiya gipotezasiga muvofik, hayot kurtaklari quyoshdan ajralgan yorug'lik nurlarining bosimi ta'sirida Yerga tarkalgan deyiladi. Bu gipoteza xam hayot manguligini etirof etgan. Olimlardan A. I. Oparin 1924 yili, Xoldeyn 1928 yilda Yerda hayot qanday paydo bo'lganligi haqida abiogen gipoteza yaratdilar. Oparin hayot paydo bo'lishi to'g'risidagi gipotezani yaratishda Engelsning hayotga bergan ta'rifi hamda hayot paydo bo'lishi problemasini qanday xal ...