Oqsillar va ularning funksiyalari

Oqsillar va ularning funksiyalari Reja: Oqsilarni ajratib olish va tozalash. Gel xromatografiyasi Oqsillar hujayrada boshqa brikmalarga (ximiyaviy komponentlarga) karaganda ancha ko'p jarayonlarda xilma-xil funksiyalarni bajaradilar. Xamma proteinlarning struktura elementlari bir xil aminokislotalar dan iborat bulsa xam, ularning oqsil molekulasidagi nisbiy miqdorlari va joylashish o'rinlari turlichadir. ko'p minglab oklillarni sistemali va mantikiy klassifikatsiyasi ularning ximiyaviy strukturasiga asoslangan bo'lishi kerak. Ammo bu klassifikatsiya soddarok prinsiplar-ularning funksiyasi, kelib chiqishi, joylanishi, erish xususiyati, sodda yoki murakkabligi asosida tuzilgan. Proteinlar bajaradigan funnktsiyalar fakat oqsil molekulalari uchungina xos bo'lib, aksari takrorlanmasdir. Eng muhim funksiyalari kuydagilar: - katalitik funksiyasi - shu vaqtgacha kashf etilgan barcha biologik katalizatorlar - fermentlar oqsilardir. Bir hujayrada ularni soni 200 dan ortik. Katalitik fakat oqsilargagina xosdir. - extiyot ozika moddasi sifatida - oqsilar chegaralangan miqdorda konda, ba'zi, to'qimalarda, ko'p miqdorda usayotgan homilada, o'simliklar donida, tuximdan va sutda bo'lib, zarur bo'lgan sharoitda sariflandilar. - transport funksiyasi - konda kislorodni tashish funksiyasini oqsil- gemoglobin tomonidan bajariladi. Proteinlar konda lipidlar ba'zi garmonlar, metal ionlari bilan kompleks hosil qilib ularni tegishli to'qimalarga yetkazidilar. - himoya funksiyasi -barcha immun tanalar oqsilardir. Ular organizimga kirgan bakteriyani, yot oqsilarni yuksak spetsifiklik bilan boglaydilar, parchalaydilar, zararsizlantiradilar. - qisqarish funksiyasi muskullarning qisqarishi oqsillarning ishtirokida sodir bo'ladi. Ularning eng muhimlari aktin va meozin qisqaruvchi muskul tolalarini hosil qiladi. Meozin yana fermentlik faoliyatiga ega. - oqsil garmonlar - barcha ichki sekretsiya bezlarining mahsulotlari peptid va oqsil tabiatiga ega masalan: insulin, oshqozon osti bezi garmoni, o'sish garmoni va boshqalar. Ular organizimni moddalar almashinuvini roslab turadilar. - struktura funksiyasi - oqsilar biriktiruvchi to'qimalarning asosiy qurilish materialidir: keratin, kologen, elastin anashular jumlasidan lekin oqsilar hujayra skleti, xramosomalar, membrana,ribosomalar, retseptorlar tarkibida boshqa moddalar bilan katnashadilar. oqsilarni ularni tartibiga karab ikki kategoriyaga bo'lish mumkin: sodda oqsilar-proteinlar va murakab oqsilar proteidlar. Birinchi kategoriyaga tegishli oqsilar fakat protein molekulasidan iborat bo'lib, boshqa qo'shimcha komponentlar tutmaydilar. Murakkab oqsillar polipeptid zanjiridan tashqari, unga boglangan peptid bo'lmagan organik yoki onorganik grupasi saklaydilar. Prostetik grupa yunoncha qo'shimcha demak. Bu komponentning kimyovi tabiatiga karab murakab oqsilar kuydagi grupalarga bulinadi: gliko proteidlar, uglevod, metolo proteidlar, metal ioni, gimo proteinlar, gem, flavoproteinlar-flavinlar fosfor proteinlar, fakat kislota koldigi va lipo proteinlar-lipid grupasini tutadi. oqsilarni ajratib olish va tozalash. oqsillarni ximiyaviy o'rganishdagi dastlabki ish ularni hujayra masasidan yoki biologik suyuqliklardan toza holda ajratib olishdir, lekin oqsilarni ajratib olish uncha xam oson emas. oqsilarni ajratishdagi asosiy kiynchilik ularning bekarorligi bilan bog'liq. Ular yuqori temperatura, kuchli kislota va ishkorlar, juda ko'p reaktivlar ta'sirida uzlarini tabiy nativ xususiyatlarini yukotadilar. Bu jarayon d ...