Sitologiya asoslari, sitologiya fani, predmeti va uni o'rganish usullari

Sitologiya asoslari sitologiya fani, predmeti va uni o'rganish usullari Reja: 1. Sitologiya fanining predmeti. 2. Sitologiya faninig vazifalari. 3 Sitologiya faninig rivojlanish tarixi. 1. hujayrani o'rganishning mikroskopik usuli. 2. Sitokimyo va gistokimyo usuli. 3. differensial sentrifugalash usuli. 4. Avtoradiografiya usuli. 5. hujayrani suiTiy o'stirish usuli. SITOLOGIYA fani, hujayra biologiyasi, prokariot va eukariotlar, hujayra frmktsiyasi, evolyutsiya, biokimyo, molekulyar genetika, mikroskop, ribosoma. Avtotrof, geterotrof, xemotrof. Elektron mikroskop, endoplazmatik to'r, mikronaycha, plazmolemma, gastokimyo, sitokimyo, oqsil, ferment, DNK va RNK. Uglevodlar, vita'minlar, differensial, tsentrifuga, mikroxirurgiya avtoradiografiya, virus, bakteriya, virusologiya, gripp, gerpes, mitoxondriya, plastida. Avvalo, SITOLOGIYA hujayra haqidaga fan bo'lib, hujayra barcha tirik organizmlarning elementar birligidir. SITOLOGIYA fani materiyaning elementar birligi bo'lgan hujayralarning tuzilishi, funksiyasi, ko'payishi, evolyutsiyasi va kelib chiqishini o'rganadi. Hujayra termini bir -biridan mustasno 1802 yilda J. B. Lamark va G. R. Treviramis tomonidan fanga kiritilgan. Predmeti - sitologik tadqiqotlar uchun bir hujayrali organizmlar, bakteriyalar va ko'p hujayrali organizmlar asosiy ofrekt bolib xizmat qiladi. Bakteriya va bir hujayrali organizmlarga ham «hujayra» va «organizm» tushunchasi mos keladi. CHunki ular bir hujayradan tashkil topgan bolib, mustaqil hayot kechiradilar. Tarixi: koz bilan hujayralarni ko'rish qiyin. Hujayrani o'rganish mikroskopning kashf qilinishi bilan bog'liq. Mikroskopni italiyalik olim G. Galiley, gollandiyalik olimlar zahar va YAnsenlar ixtiro etishgan. Birinchi bolib, 1665 yilda R. Guk «hujayra» terminini fanga kiritdi. Hujayra to'grisida quyidagi ma'lumotlar to'plandi.e. -1671 yilda italiyalik olimM. Malpish,-1673-82 yillarda o'simli.e.k hujayrasinng tuzilishini.e. o'rgandi, -XVII asrda A. Levenguk (1680 y.) hayvon hujayrasini,ertrotsitva bir hujayrali organizmlarni o'rgandi. -1833 yilda angliyalik Robert Broun orxideya o'simlish hujayra yadrosini aniqladi. Germaniyalik olim, lenuniversiteti professori M. SHleyden 1838 yilda o'simlik hujaymsini toliq ta'rifladi. -1839 yilda T. SHvann hayvon hujayrasini o'rganib, M. SHleyden bilan birgalikda «hujayra nazariyasi»ni yaratdilar, -1848 yilda Gofmeystr tradeskantsiyada xromosomalar shaklini aniqladi. -1876 yilda Van Beneden va 188 yilda nemis olimi Boveri hujayra markazini», - 1894 yilda Benda mitxondriyani, -1898yilda K. Golji «Golji apparati» ni, 1882yidd,a Flemming hayvon xujaymsida, Strasburger o'simlik hujayrasida xromosomalar»aniqladi. -1885 yilda nemis olimi Valdeyer fanga «xromosoma» terminini kiritdi. -1878 yilda SHleyxer yadro bolinishi - kariokineznianiqladi. -1887 yilda Uitman «sitokinez» ni, -1841 yilda Remak hayvonlarda «amitoz» ni, -1882 yilda Strasburger o'simlik «amitozi» ni kashf etganbolsa, -.G575 yilda Strasburger o'simlik xujaymsi mitozini isbotlab berdi. -1884 yilda Strasburger profaza, metafaza, anafaza terminlarini; -1894yilda Geydengayntel ofaza terminini kirshtan. -1884 yilda Van Beneden m eyo zni kashf etdi. - 1905yilda va Former meyozni fanga kiritdilar. SITOLOGIYA mikroanatomiyaning shoxobchasi bolib, uning asosiy usuli mikroskopiyadir. Hujayra tuzilishi asosan yorug'lik va elektron mikroskop yordamida o'rganiladi. SHuningdek, analitika, biokimyo, ...