Mexanik to'qimalar va uning vazifasi

MAVZU: Mexanik to'qimalar va uning vazifasi Illat izlaganga illatdur dunyo, G'urbat izlaganga g'urbatdir dunyo. Kim neniki istasa, yetar begumon. Hikmat izlaganga hikmatdur duyo. Sadriddin Salim Buxoriy DARS REJASI: Mexanik tо'qimalarning umumiy xarakteristikasi Mexanik tо'qimalarning turlari kollenxima sklerenxima Mexanik to'qimaning vazifalari kutikula, qoplovchi Tayanch iboralar: epiderma, periderma, po'stloq, to'qima, epidermis, parenxima, ustisa, follegen. MEXANIK TO'QIMA: Barcha tirik va о'lik holdagi hujayralar о'simlikning mustahkamligini ta'minlaydi. Jonli hujayralarning mexanik bog'liqdir. Suv roli turgor bosim bilan to'yingan hujayralar bilan yaxshi tarang о'sishni shakl va bо'lib, hajmini bir butun holda saqlab turadi. MEXANIK TO'QIMA: Ortiqcha namlik sharoitida о'suvchi о'simliklar odatda maxsus mexanik tо'qimaga ega bо'lmaydi yoki kuchsiz rivojlangan bо'ladi. Suv havzalari o'simliklari: 1 - водокрас лягушачий (Hydrocharis morsus-ranae); 2 - suv nilufari (Nymphaea candida); 3 - кубышка жёлтая (Nuphar lutea); 4 - телорез обыкновенный (Stratiotes aloides); 5 - ряска трёхдольная (Lemna trisulca); 6 - ряска малая (L. minor); 7 - многокоренник (Spirodela polyrhiza) MEXANIK TO'QIMA VAZIFASI: Mexanik tо'qimalar - о'simlikka mustahkamlik berishdan iborat bо'lib, uni har xil mexanik shikastlanishlardan saqlaydi. Mexanik tо'qima tufayli о'simlik poyasi tik holatni saqlaydi. Daraxtlar og'ir shox-shabbalarni ushlab turadi hamda tashqi muhitining kuchli bо'ron va shamollariga, yomg'ir va qorlarga bardosh beradi. MEXANIK TO'QIMA: Mexanik tо'qima hujayralarining xarakterli xususiyati qobig'ining kо'pincha lignin moddasi singishi natijasida yog'ochlashishidadir. Bu esa о'z navbatida mustahkamlikni oshiradi. Ligninning kimyoviy formulasi MEXANIK TO'QIMA: Mexanik organlarida tо'qimalar joylashishi kelib chiqishi, va umumiy о'simlik anatomik belgilariga qarab uch turga bо'linadi: Mexanik tо'qimalar: kollenxima sklerenxima sklereidlar KOLLENXIMA: Kollenxima yosh osuvchi organlarda, о't о'simliklarda va voyaga yetgan organlarda tayanch toqima sifatida, notekis qallinlashgan, biroz chо'zilgan tirik hujayralardan iborat. KOLLENXIMA: Kollenxima plastik, о'suvchi organ bilan birga chо'ziladi va uning plastikligi yog'ochlashguncha saqlanadi. Bu hujayralar orasida fiziologik va morfologik о'zaro aloqa mavjud. KOLLENXIMA: Kollenxima xuddi parenximaga о'xshab о'zida xloroplastlarni saqlaydi. Xloroplastlar kо'p miqdorda ixtisoslashgan hujayralarda uchraydi. Bu ixtisoslashgan kollenxima chо'zilgan va ingichka hujayralardan iborat. KOLLENXIMA HUJAYRALARI: Hujayralarning kо'ndalang kesimi har xil shaklda bо'lib, asosan 4-5 qirrali tuzilishga yaqin. Bо'yiga о'z о'qi bо'ylab chо'zilgan, hujayra uchlari tо'mtoq yoki biroz egilgan bо'ladi. Hujayra qobig'i selluloza hisobiga qisman qalinlashadi, shuning uchun ular tiriklik xususiyatini saqlab qoladi. Kollenximaning xarakterli xususiyati hujayralarida xloroplastning uchrashidadir. KOLLENXIMA TURLARI: Kollenxima hujayra qobig'ining qalinlashish xarakteriga kо'ra: 1. burchakli 2. plastinkali 3. g'ovak Kollenxima: А - burchakli kollenximaning umumiy ko'rinishi; B - plastinkali kollenximaning ko'ndalang kesimi; В - hujayralar aro go'vak kollenxima. BURCHAKLI KOLLENXIMA: Burchakli kollenxima poyalarda, barg bandlari va barg yaproqlarida kuzatiladi. BURCHAKLI KOLLENXIMA: U qovoq poyasining birlamchi pо'stlog'ida, kartoshkagulda, kartoshkada va marmarakda ...