O'simliklarning taqsimlanishi

O'zbekiston RespublikaSI XALQ TA'LIMI VAZIRLIGI Navoiy davlat pedagogika instituti Tabiatshunoslik fakulteti Bioligiya va inson hayotiy bo'limi yo'nalishi kurs A guruh talabasi HAMROYEVA MAFTUNANING Mavzu: O'simliklarning taqsimlanishi RAHBAR: Ravshanova M Navoiy 20xx yil REJA: I.Kirish II.Asosiy qism 1 Cho'l mintaqasi o'simliklari 2 Adir mintaqasi o'simliklari 3 Tog' mintaqasi o'simliklari 4 Yaylov mintaqasi o'simliklari 5 To'qay mintaqasi o'simliklari II. Qizil kitob va uning ahamiyati, O'zbekistondagi foydali va zararli o'simliklar IV. XULOSA Kirish Yer sharida uchraydigan barcha o'simlik turlari hech vaqt yakka(boshqa tirik organizmlardan ajralgan) holda hayot kechira olmaydi.Muayyan bir yerning o'zida bir necha o'simlik turlari birgalikda o'sayotganini ko'rish mumkin.Bu o'simliklar tuban va yuksak o'simlik vakillaridan tashkil topgan bo'ladi. Haqiqatdan ham barcha gulli o'simliklar bilan birga tuproqda ba'zi suv o'tlari bakteriyalarni va zamburug''larni uchratish mumkin. O'simlik jamoasi (guruhi) deganda,muayyan bir yerda bir guruh o'simliklarning birgalikda yashashi va ma'lum manzara hosil qilishi tushiniladi.yer yuzida bunday guruhlar turli hil o'simliklar (o'rmon,o'tloqzor,botqoqlik,dasht,cho'l o'simliklari va hakozo)tipini tashkil qiladi.O'simliklarning yer yuzida tarqalishi, tarqalish qonuniyatlarini o'simliklar geografiyasi o'rganadi. O'simliklarning tarqalishi haqida gap borganda, har bir geografik zonaning o'ziga xos tabiiy sharoitlari, ayniqsa tashqi muhit sharoitlarini bilish zarur.Bu vazifa bilan esa botanikaning yana bir tarmog'i-o'simliklar ekologiyasi shug'ullanadi. Har bir konkret yerning, iqlim ,tuproq, relief va boshqa sharoitlarni o'rganish asosida shu yerda o'sadigan o'simliklar hayotini aniq tsavur etish mumkin bo'ladi.O'simliklarning umumiy tashqi muhit qolaversa, konkret tuproq sharoitiga bolgan munosabatini botanikaning boshqa tarmog'i - geobotanika o'rganadi. O'simliklar geografiyasi umuman botanika fanining rivojlanishida Osiyo shu jumladan, O'zbekiston territoriyasida olib borilgan botanik geografik tekshirishlarda hissa qo'shgan olimlarning soni juda ham ko'p. Masalan, S.I.Korjinskiy, A.I.Kraspov , V.L.Komarov , M.G. Popov, I.M.Krashnikov ,N.V.Pavlov, I.T.Vasilchenko, N.T.Nichaeva, I.I. Grapitov, P.Zokirov va boshqalqr.Yuqorida nomlari qayt etilgan olimlarning kuzatishlari asosida O'rta Osiyo va O'zbrkiston o'simliklarining tarqalishi va joylashishiga doir klassifikatsiyalar tuzilgan. Maskur klassifikatsiyalar ( yoki sistemalar) asosida o'simliklarning mintaqalar bo'yicha taqsimlanish prinsipi yotadi. Ayniqsa P.Zokirov sistemasi o'zining qulayligi, aniqligi va oddiyligi, bilan boshqalaridan farq qiladi. Qoraqarag'ay o'rmonlari Tyanshanning Jung'oriya , Zaili , Chotqol, Talas tog'larida uchraydi va bir necha formatsiyalarni tashkil qiladi Qoraqaragay pixta o'rmonlari asosan, Chotqol va Farg'ona tog'larida uchraydi. O'simliklar geografiyasi o'z ichiga quyidagi mustaqil bo'limlarini oladi. 1. Floristik geografiya. Bu bo'lim avlod, oila va shu kabi sistematik birliklarning hamda o'simlik guruhlarining (o'rmon, dasht, cho'l, tog) yer yuzidagi tarqalish qonuniyatlarini o'rgatadi. 2. O'simliklarning ekologik geografiyasi - o'simliklarning tashqi muhit bilan o'zaro munosabatini o'rganadi. 3. Tarixiy geografiya - iqlim hamda yer kobigining o'zgarishi natijasida yer yuzida sodir bo'lib, turadigan o'simliklarning tarqalish qonuniyatlarini o'rgatadi. 4. Geobotanika yoki fitotsenologiya - O'simlik ...