Suv - ekologik omil

Suv - ekologik omil. Reja: 1.Suvning ekologik omil sifatida o'simliklar uchun ahamiyati. 2.Suvga talabiga ko'ra o'simliklarning ekologik guruhlari. 3.o'simliklar koplamining shakllanishi va taksimlanishida suvning ahamiyati. Tayanch ibora va atamalar: suv dastlab hayot paydo bo'lgan muhit, suv fotosintez uchun eng zarur modda, efemer, gidrofitlar, gigrofitlar, mezofitlar, kserofitlar, mikrofilliya, afilliya. o'simliklar tanasining 50-90% suvdan iborat bo'ladi. ayniqsa uning tsitoplazmasi suvga juda boy (85-90%), hujayra organlarida xam suv ko'p bo'ladi. o'simlikning sersuv mevalari, yumshoq barglari va ildizlari suvga juda boy. Lekin uruglarda, ayniqsa moyli ekinlar urugida suv juda kam bo'ladi. Suv o'simliklar hayotida nixoyatda muhim ahamiyatga ega. Chunki ular tanasidagi barcha biokimiyaviy protsesslar suvli muhitda boradi. Suv deyarli barcha moddalarni uzida eritgan holda o'simliklarda transport vositasi sifatida xizmat qiladi. o'simliklarning suv bilan ta'minlanishi ularning o'sish sharoiti bilan bevosita bog'liq bo'lib, bu ekologiyaning birdan-bir muhim problemasi hisoblanadi. o'simliklarni suv bilan ta'minlanishining bir oz izdan chiqishi xam o'simlik koplamida tuzatib bulmaydigan darajadagi o'zgarishlarga sabab bo'lishi mumkin. Suv o'simliklarning o'sishida bevosita muhim rol uynaydi. hujayralar ichida suv ta'sirida hosil buladigan turgor bosim hujayralarning xali elastik bo'lmagan esh kobigining chuziluvchanligini ta'minlaydi. Bu esa hujayralar xajmining kattalashishiga imkon beradi. Shuning uchun suvsizlik o'sishni sekinlashtiradi, chunki bunda hujayralar tulik chuzilmaydi. hujayralar kobigining elastikligi kamayib borishi (tsellyuloza tuplanishi) tufayli o'simlik suv bilan etarli ta'minlangan taqdirda xam ular tulik kattalashmaydi. Suv tankis buladigan kunduzgi vaqtda o'simliklar poyasining diametri tungi vaqtdagiga karaganda kichikrok bo'ladi. Bu esa turgor holatlar farqiga bog'liq. Shuning uchun o'simliklarning yer ustki qismlari asosan tungi soatlarda usadi, chunki bu vaqtda suvning transpiratsiya tufayli sarflanishi kamayadi va turgestsensiya tiklanadi. o'simliklar hosil kilgan kuruk modda mahsuloti ular suv bilan kanchalik ta'minlanganini ifodalaydigan asosiy ko'rsatkichlar hisoblanadi. o'simliklarning suv bilan ta'minlanishi ularning tashqi morfologiyasida, anatomik strukturasida, uyushmalardagi holatida va o'simlik koplamining zonal tarqalishida chuqur iz koldirdi. Lekin o'simliklar uchun fakat suvning miqdori emas, balki uning atmosferadagi va tuproqdagi agregat holati xam muhim rol uynaydi. o'simliklar suvni asosan suyuk holatda kabul qiladi. Mutadil va sovuk iqlim mintaqalarida kor va muz xolidagi suv o'simliklarga fakat bilvosita ta'sir kursatadi. Kor o'simliklar usadigan joydagi issiqlik rejimida katta ahamiyat kasb etishidan tashqari, egingarchilik kam buladigan bahor vaqtida xam muhim rol uynaydi, erietgan kor suvlari ayni usa boshlagan o'simliklar ko'p miqdorda suv talab etadigan vaqtda tuproqdagi suv zapasini tuldiradi. Bundan tashqari, erietgan kor suvlari ko'p jihatdan darelarga oqib tushaetgan suv miqdorini belgilaydi, bu esa utlok o'simliklari ekologiyasiga katta ta'sir kursatadi. Muz koplami o'simliklarni sikib kuyib, ularga nobud kiladigan darajada ta'sir kursatadi, hujayralar oraligida hosil bo'lgan muz esa, ularni mexanik ...