Agrotsennoz, uning komponentlari, maxsuldorligi, antropogen omillar, agrobio-tsennoz barqarorligi

Reja: Agrobiotsennoz tushunchasi, ishtirok etuvchi mavjudotlar, koiponentlariga tavsif. Agrotsenoz maxsuldorligiga antropogen omillar ta'siri. Ozukalarga talab, tuzlarga bardoshlik, o'zaro modda almashinuvi. muhit ekologiyasini agrotsennozlarga ta'siri, madaniy ekinlar dalasini shakllanishi. Landshaftlar, organizmlar tarqalishiga ta'siri 1. Agrobiotsenoz haqida tushuncha Agrobiotsenoz suvi tabiiy muhitda yashab turgan biologik jonzotlarni birgalikda, o'zaro yashab turish sharoitini anglatib, bug jarayonga tashqaridan biron bir usulda aralashuv maqsadga muvofik emas degan manoni bildiradi. paxta dalasi misolida agrobiotsennozni tashkil etuvchi, xasharotlar, foydali jonivorlar, tuproqdagi turli sodda hayvonlar va mikroorganizmlar bilan o'zaro bog'liq holda yashaydi, deb uktiradi. Shuni hisobga olgan holda kasallik va zasharotlarga qarshi kurrashda xar tomonlama ekologik yondashuvga amal qilishimizni talab qiladi. Ular yovvoyi tabiatda yashashga urgangan edilar (fitofaglar va ularni tabiiy kushandalari), bu esa bazi turlarni o'ta rivojlanishiga olib keldi. Masalan, guza, kuzgi to'plamlar, urgamchikkana, shiralar va boshqa fitofaglar. Ular uchun guzada yaxshi ozuka manbai bor, oxirida bular xashorat sifatida xujum kiladilar. Dominat fitofaglar populyasi bilan keyinchalik paxtazorda zoofaglar paydo bo'ladi, ular xashoratlar va suruvchilar (kleshi) bilan ovqatlanishadi, chunki ekilgan ekinni avvalgilari xush ko'rib eyishadi, shuningdek ekin dalasida paydo bo'lgan uchinchi tropik darajadagi yirtkichsimonlar va tekinxurlarni xam nobud kila boshlaydi, oxirgilar esa ikkinchi tropik darajadagi zoofaglar bilan ovqatlanadi. Masalan, sirfid peshshasi, kurti va gumbogi bilan (ular guzadagi shiralar bilan ovqatlanadi) tekinxurlik ixnevmonidalarga mansubdir. Guza ekini ko'p yillik eqilishi natijasida O'zbekiston va kushni paxtakor davlatlarda o'ziga xos agrotsennoz yoxud paxta ekosistemasi bo'ladi, ular ovqatlanish obyektlari bilan o'zaro boglanib ketadi. Bu sharoit inson tomonidan va boshqarib turiladi. Bunga sabab inson talabga binoan u yoki bu tarzda ish olib bordi. Demak, insonlar, yuqori hosil olish o'chun malum bir ekin turini kuprok ekaverganligidan xam ekinlar o'chun, xam usha yerda yashayotgan jonzotlar uchun yaxshi sharoit yaratib berdi. Ammo, bora-bora ekilgan o'simliklar guruhi ichida kasallik yoki xasharotlar o'ta ustin kelib, katta zarar keltira boshlaydi, ularga qarshi kurash choralarini izlaydilar, topib uni ishlaydilar. Xatto kimyoviy kurash usullarni xam ishlab chikadilar. Bunga sabab inson iqtisodiy talabga binoan u yoki bu tarzda ish olib bordi. Demak, insonlar, yuqori hosil olishi uchun malum bir ekin turini kuprok ekaverganligidan xam ekinlar uchun,xam usha yerda yashayotgan jonzotlar uchun yaxshi sharoit yaratib berdi ammo, bora-bora ekilgan o'simliklar guruhi ichida kasallik yoki xashoratlar o'ta ustun kelib, katta zarar keltira boshlaydi, ularga qarshi kurash choralarini izlaydilar, topib uni ishlaydilar. Xato kimyoviy kurash usullarini xam ishlab chikadilar. hozirga kelib bazi joylarda ko'p yillardan beri tartibsiz, mexanik, yoppasiga kimyoviy dorilarni sepilishi jonzotlar o'rtasidagi mutanosiblikni buzdi, zararli jonzotlar soni ortdi, ular orasida doriga bardoshli turlari paydo buldi, ...