Gulli o'simliklarda jinsiy polimorfizm. Bir uyli o'simliklar

Go'lli o'simliklarda jinsiy polimorfizm. Bir uyli o'simliklar Reja: O'simliklarning jinsini aniqlash. Bir uyli (monoetsiyali) o'simliklar. Andromonoetsiyali o'simliklar. Ginomonoetsiyali o'simliklar. Trimonoetsiyali o'simliklar. yopiq o'rug'li o'simliklardagi jinsiy formalarning xilma-xil bo'lishi, ularning chetdan changlanishga moslanish usullari deb karaladi. Gulli o'simliklarning jinsiy formalari KLinney tomonidan 1735 yil birinchi marta klassifikatsiyalangan. K. Linney ularni 4 ta asosiy guruhga bo'lgan: germafrodit, bir uyli, ikki uyli va poligam o'simliklar Poligam o'simliklar guruhja u bir yoki har xil tuplarda ikki jinsli gullardan tashqari ayrim jinsli gullar kuzatiladigan turlarni kiritgan. Ushbu klassifikatsiya bilan turli vaqtlarda, turli olimlar shugul-lanishgan (A. Kerner,1902; Yampolskiylar (Yampolsky S, Yampolsky H., 1922), K. Korrens (Correns, 1928), M.A. Rozanova, 1935, VA. Monyushko, 1937, A.Ye. Kojina, 1941, Ye.L. Kordyum va G.I. Glushenko, 1976). Lekin bu klassifikatsiyalar orasida Ye.VDemyanova klassifikatsiyasi sodda va aniq tuzilgan. Unga ko'ra, barcha gulli o'simliklar 4 tipga bulinadi: Maydagul tograyxon usimligida ginodietsiya va ginomonoetsiya hodisalari kuzatiladi. Maydagul tograyxon asosan ikki jinsli o'simlik bulsa xam, ular orasida bir jinsli (funksional urgochi) individlari xam uchraydi (ginodietsiya). Lekin ular orasida shunday individlari xam borki, ularda xam ikki jinsli gullar, xam ayrim jinsli (funksional urgochi) gullar uchraydi (ginomonoetsiya). o'simlikdagi ikki jinsli gullari funksional urgochi gullarga nisbatan ancha yirik bo'ladi: ikki jinsli gullarning uzunligi - 5-6 mm, funksional urgochi gullarning uzunligi 3-4 mm keladi (DjumaevD990). Biruyli (monoetsiyali) o'simliklar. Monoetsiya terminini birinchi bo'lib K.Linney 1735 yilda fanga kiritgan. Bu termin asosida u bir o'simlikning uzida 2 xil ayrim jinsli - changchi va urugchi gullarining bo'lishini aytib utgan (kovokdoshlar oilasi). C. yampolsky, H. yampolsky (1922) ma'lumotlariga ko'ra bir uyli o'simliklar jahon florasining 7 % ni tashkil qiladi. Bunday o'simliklar Britaniya florasida - 5-9 % ni, Avstraliya florasida - 3.1 % ni, Meksika tropiklarida - 11-12 % ni tashkil qiladi. Bundan xulosa shuki, tropik urmonlarda bir uyli o'simliklar kuprok tarqalish arealiga egadir. Olimlarning fikricha, bir uyli o'simliklar ikki jinsli o'simliklardan kelib chivdan. Statistik ma'lumotlarga ko'ra, monoetsiya ikki pallali o'simliklardan Karaganda bir pallali o'simliklarda kuprok uchraydi. Har xil o'simliklar tuplarida ayrim jinsli gullarning joylanishi bir xil bulmasdan, odatda, urugchi gullar tupgullarning pastki kdsmida bo'lib, birinchi gullaydi. Ayrim jinsli gullar bir-biridan gulkurgonining tuzilishi bilan farq qiladi. Odatda changchi gullar (kam xollarda urugchi gullar) yirikrok bo'lishadi (yovvoyi kovok - Cucurbita maxima). Lekin urugchi gullar changchilariga karaganda 3 baravar kuprok nektar ishlab chivdradi. Ayrim jinsli gullarning gullash davomiyligi har xil bo'ladi: changchi gullar qisqarok gullashadi. UruFchi gullarning uzoq vaqt funksional holatda gullashi ularning changlanish muddatlari bilan bog'liq. ko'p yillik, bir uyli o'simliklarda turli jinsdagi gullar o'rtasidagi ...