Gulli o'simliklarning generativ organlari haqida

O'simlik organlari Ildiz.(Radix) Olimlarning tajribalari R E J A : Gulli o'simliklarning generativ organlari O'simliklarning ma'lum bir qismi xar xil to'qimalardan tuzilgan bo'lib, asosan bir xil vazifani bajarib tursa organ deyiladi. Gulli o'simliklarning organlari 2 gruppaga bo'linadi: 1. Vegetativ organlar 2. Generativ organlar Vegetativ organlarga ildiz, poya va barglar kiradi. Bu organlarning asosiy vazifasi o'sish va oziqlanishdan iborat. Generativ organlarga gul meva va urug'lar kiradi. Bularning asosiy vazifasi urchish va ko'payishdan iborat. GULLI O'SIMLIK ORGANLARI O'simlik organlari Rivojlanishning evolyutsion taraqqiyot davrida o'simliklarda o'zining shaxsiy hayotini saqlashi hamda keyingi avlodga xos xususiyatlarini qayta tiklash maqsadida vegetiv va generativ organlar paydo bo'lgan. Evolyutsiya taraqqiyoti natijasida vegetativ organlar yuksak o'simliklarda paydo bo'lgan, lekin tuban o'simliklarda bular paydo bo'lmagan. Vegetativ organlar evolyutsion tarqqiyoti davomida to'qimalardan so'ng o'simliklarning qo'riqlikka o'tishi munosabati bilan rinofitlar shakllangan. O'simliklarda ko'pincha urug'ning unib chiqishidan boshlanib va yangi urug'ning paydo bo'lishi bilan tugaydi. Misol, bug'doy, arpa, no'xat, zig'ir kabilarni misol qilish mumkin. O'simliklar vegetativ organlarining o'sishida ma'lum bir qonuniyatlar bo'lib, ulardan biri qutblilikdir. Qutblilikning mohiyati shundan iboratki, o'simlikning yuqorigi uchi, ostki uchi morfologik va fiziologik jahatdan bir -biridan farq qiladi: ildiz pastga - tuproqqa kirsa, poya yuqoriga qarab o'sadi. Ildiz.(Radix) Ildiz o'simliklarning asosiy vegetativ organi bo'lib birinchi marta urug' embrionidan o'sib chiqadi. Urug' embrio-nidan o'sib chiqqan ildiz yaxshi taraqqiy etib ketsa uni bosh ildiz deb ataladi. Asosiy bosh ildizdan yon ildizlar o'sib chiqadi. Yon ildizlar asosiy bosh ildizning ichki to'qimalardan o'sib chiqadi. Yon ildiz ichki to'qimalardan o'sib chiqqani uchun endogen tipda o'sish deyiladi. Asosiy bosh ildiz va undan o'sib chiqqan birinchi tartibdagi yon ildizlar geotropizm,ya'ni yerga qarab o'sish xususiyatiga ega. (tikka, yetib, yuqoriga qarab, pastga qarab). Bu ildizlar geotropizm xususiyatiga ega emas. Asosiy bosh ildiz yon ildizlarga nisbatan katta bo'lsa o'q ildiz (sterjnevnoy koren) deyiladi. 1-rasm. Ildiz tizimlari: 1 - o'q va 2 - popuk ildiz tizimlari. Masalan beda, g'o'za, otquloq, yantoq, qoqio't kabi o'simlik ildizlari. Yantoqning asosiy bosh ildizining uzunligi 20 m bo'ladi. Chunki yantoq suvsiz joyda yashaydi. O'q ildiz shoxlangan yoki shoxlanmagan bo'lishi mumkin. Agar o'q ildiz yer yuzasiga yaqin joyda shoxlangan bo'lsa shoxlangan o'q ildiz deyiladi. Agar o'q ildiz yer ostining chuqurroq yerida shoxlanmagan bo'lsa shoxlanmagan o'q ildiz deyiladi. Ikki pallali o'simliklarning ildizi asosan o'q ildiz bo'ladi. Bir pallali o'simliklarda urug' embrionidan o'sib chiqqan bosh ildiz yaxshi taraqqiy etmaydi, bu o'simliklarda bosh ildiz yon ildizlarga nisbatan teng bo'ladi. Shuning uchun xam bir pallali o'simliklarning ildizi (mochkovatыy koren) deyiladi. M: bug'doy, arpa, sholi, piyoz va boshqa ildizlar. Ildiz o'simliklarning ...