Hujayra fiziologiyasi va patologiyasi

hujayra fiziologiyasi va patologiyasi Reja: 1. Fagositoz. 2. Pinositoz. 3. hujayraning ta'sirlanuvchanligi. 4. hujayraning harakati 5. hujayra patologiyasi. hujayra-ko'p huyrali organizmning elementar qismdir. U biologik sistema bo'lib, tashqi muhit bilan uning o'rtasida doimo modda va energiya almashinib turadi. Ko'p hujayrali organizmda hujayra uchun tashqi muhit bo'lib hujayra tashqarisidagi suyuqlik hisoblanadi. Ko'p hujayrali organizmda har bir hujayra o'zining modda almashinuvi darajasi bilan farqlanib turadi. Tashqi muhitdan hujayraga, hujayra ichi tuzilmalarini hosil qilishda ishtirok etadigan plastik hamda hujayrada parchalanib energiya beruvchi moddalar va kislorod kiradi. Yuqorida aytilgan moddalar hamda suv, ionlar vita'minlar, gormonlar (hujayra funksiyasini boshqarib turuvchi) hujayrani tashqi muhitdan ajratib turuvchi plazmatik membrana orqali aktiv va passiv transport yo'li bilan hujayraga kiradi. Xuddi shu yo'l bilan hujayra metabolizmi mahsulotlari hujayradan tashqariga chiqariladi. Moddalarning hujayraga ichiga aktiv kirishi (endositoz) va tashqariga chiqarilishi (ekzositoz) energiya sarf bo'lishi bilan kechadi. Ko'pgina hujayra membranalarida shu jarayonni ta'minlovchi ATF-aza sistemasi yaxshi rivojlangan bo'ladi. Moddalarning hujayra ichiga kirishida hujayra organoidlari, hususan endoplazmatik to'r, Golji kompleksi ham ishtirok etadi. Fagositoz. Ko'p hujayrali organizmlarning hujayralari zarur moddalarni eritmalar holida oladi. Plazmatik membrana orqali hatto yirik molekulalarning hujayralar ichiga kirishi ham elektron mikroskopda ko'rilgan. Foydalanilgan adabiyotlar 1. Atabekova A.I, Ustinova YE I. Sitologiya rasteniy. M. kolos, 1987 2. Boykobilov T. B., Ikromov T. X. Toshkent «O'qituvchi» nashriyoti. J1980. 3. Boykobilov T. Sitologiyadan amaliy mashg'ulotlar. Andijon, 1986. 4. Eshnazarov K. Sitologiya. Toshkent-2001. 5. Grin N., Staut U., Teylar D. Biologiya. M.Mir, T1, 1990. ...