Karantin materiallarini zararsizlantirish usullari

Reja: 1. Karantin obyektlarini zararsizlantirishda fizik va kimyoviy usullari. 2.O'simlik mahsulotlarini karantin zararsizlantirishdagi talablari. 3.Brommetil bilan fumigasiya qilishga oid talablar. 4.Fosfin preparati bilan omborxona va mahsulotlarni fumigasiya qilish. Respublika miqyosida o'tkazilgan karantin tadbirlari qatoriga zararli hasharot va kasalliklarni o'zida saqlagan horijiy mamlakatlardan keltirilgan qishloq xo'jalik ekinlarning ko'chatlarini, urug'larini, o'simlik mahsulotlarini, transport vositarini zararsizlantirish eng nufuzlisi hisoblanadi. Karantin obyektlarini zararsizlantirishda fizik va kimyoviy (fumigasiya) usullaridan foydalaniladi.Fizik usulda termik ishlov berish ( quruq bug', issiq bug', qaynoq suvda ivitish), mikroto'lqinlarda ishlov beri shva gamma nurlarida nurlash usullari keng qo'llaniladi. Kimyoviy karantin zararsizlantirish quyidagilar: pestisidlarning eritmalari Bilan ishlov berish, bosimli va bosimsiz fumigasiya qilish. Brommetil birinchi marta 1884 yilda Perkinson tomonidan sintez qilingan va omborxonalarda uchraydigan hasharotlarga qarshi 1932 yilda Fransiyada, keyinroq Kaliforniya sabzavot va mevalarga ishlov beriщda qo'llanilgan. Brommetil(SN V) rangsiz, hidsiz gaz bo'lib, molekulyar og'irligi 94,94, suyuq holatda 3,6-4,5 S da qaynaydi, havoga nisbatan uch marta og'ir. Barcha idish, transport vositasida hasharot va kanalarga nisbatan zaharli hisoblanadi. Brommetil bilan fumigasiya qilish usuli mamlakatimizda 1950 yildan boshlab qo'llanilib kelmoqda. Lekin 1989 yil 1 yanvardan boshlab Monreal bayonnomasi kuchga kirgan bo'lib, uning talablariga asosan atmosferaga ozon qavatini yemiradigan moddalarni ishlatmaslik to'g'risida qaror qabul qilingan. Sabab, hozirgi Yer sharining tropik va o'rta mintaqalarida brommetil ta'sirida 10 % miqdorda ozon qavati parchalanib borayotganligi aniqlangan. Ya'ni brommetil tarkibidagi xlor stratosferadagi ozon bilan birikib, uni yemirilishiga sabab bo'lmoqda. Shuning uchun, brommetilni ishlab chiqarmaslik va fumigasiya jarayonida foydalanmaslik to'g'risida turli loyihalar ishlab chiqilgan. Bu loyihga asosan, 1 yanvar 2001 yildan brommetilni ishlab chiqarish 25% ga, 1 yanvar 2005 yildan 50% ga, 2010 yildan to'liq ishlab chiqarishini to'xtatish rejalashtirilgan. Hozirgi vaqtda Germaniyaning « Degesh » firmasi AQSh, Meksika, Chili, Hindiston, Xitoy, Braziliya davlatlaridagi firmalar fosfin preparatini alyuminiy fosfid iva magniy fosfidi tabletkalari tarzida ishlab chiqarib, meva, sabzavot, sitruslarni sharq mevaxo'ri, amerika oq kapalagi, kartoshka kuyasiga qarshi 3,4 gkub. m miqdorida fumigasiya jarayonida foydalanmoqda. Fosfin birinchi marta 1934 yilda donli ekinlarni fumigasiya qilishda foydalanilgan. Kimyoviy formulasi RN bo'lib, molekulyar og'irligi 34,04, havoga nisbatan 1,5 barobar og'ir, karbid hidini beradi. Brommetil o'rniga alternativ fumigatorlar qatorida Rossiya sharoitida tuproqni fumigasiya qilish uchun Vapam (karbation), mahsulotlarni fumigasiyalashda fosfin, omborxonalarni fumigasiya qilish uchun oltingugurt tavsiya qilinadi. Brommetil bilan dezinfeksiya qilish tartibi. Karantin zararsizlantirishning samaradorligi quyidagi talablarga javob berishi kerak: zararli organizmga qarshi qo'llanilgan moddalar ularni to'liq o'ldtrishi kerak. Brommetil bilan ishlov berishda quyidagi tartibdagi ishlar amalga oshiriladi: Kameraning ichiga gaz miqdorini aniqlash uchun turli xil bandliklarga gazdan namuna oluvchi naychalar o'rnatiladi. Brommetilni qancha vaqt ...