Kartoshka va qandlavlagini o'g'itlash tizimi

Reja: Kartoshka ekinini ahamiyati va kimyoviy tarkibi Kartoshkani kelib chiqishi va tarqalishi Kartoshkani agrotexnikasi va almashlab ekish 4. Kartoshkani mineral va mahalliy o'g'itlar bilan o'g'itlash 5. Qand lavlaginp o'g'itlashning ahamiyati 6. Qand lavlagini oziq moddalarni olib chiqib ketishi 7.Qand lavlagini mahalliy va mineral o'g'itlar bilan o'g'itlash Tayanch iboralar: Kartoshkaning xalq xo'jaligidagi ahamiyati, kartoshkaning almashlab ekishdagi o'rni, kartoshkani ozika moddalarga talabi, ertagi, o'rtagi va kechki kartoshkani o'g'itlash, kand lavlagini ozika moddalarga talabi, kand lavlagini asosiy, qo'shimcha o'g'itlash, oziqlantirish kand lavlagini mahalliy o'g'itlar bilan o'g'itlash. I. Kartoshka - muhim ozik-ovqat, ozukabop va texnika ekini. Kartoshkaning ozik-ovqatlik qimmati uning tarkibida uglevodlar, asosan kraxmalning kupligi, oqsillarning yaxshi hazm bo'lishi, vitamin S, mineral tuzlar, Re, Sa, Mg va boshqa moddalarga boyligi bilan belgilanadi. Kartoshka tuganagida o'rta hisobda 75-80% suv, 13-20% kraxmal, 08-1,5% shakar, 2% cha xom protein, 0,2-0,3% yoglar, 0.8% klechatka va 0,8-1% kul moddalar bo'ladi. Kartoshka vitamin S ning muhim manbai bo'lib, xom tugunaklar tarkibidagi miqdori 40 mg ga etadi. Yosh, etilmagan tuganaklar vitamin S ga boydir. Tuganaklar pishib, etilib borgan sari va kishda saqlash vaqtida vitamin S niig miqdori kamaya boradi. Kartoshkada bundan tashqari vitamin V2 va RR-lar bor. II. Kartoshkaning vatani Janubiy Amerika hisoblanadi. And togi rayonlarida va Tinch okean soxillarida bu ekinning kupgina yovvoyi va yarim yovvoyi turlari hozir xam usadi. XVI asrda Chili kartoshkasi Ispaniyaga, so'ngra Italiya, Fransiya, Gollandiyaga keltirilgan. XVII asr oxirlarida Pyotr-1 davrida Rossiyaga xam kelib kolgan. XIX asr o'rtalarida Markaziy Osiyoga xam birinchi marta kartoshka olib kelindi. Kartoshkani nimrang yoki qayroki-tezpishar, Kurer-o'rtacha, Berlixigen-o'rtapishar, Lorx-o'rtapishar, Voltman-Kaychibarg-kechpishar, Obidov-2 kechpishar va bir kancha navlari bor. II. Markaziy Osiyoda kartoshka usimligi organik moddalarga boy, togli va togoldi tumanlari, shuningdek, daryoniig kuyi terrasalaridagi gidromorf tuproqli erlarda yaxshi usadi. O'zbekistoida tajriba tarikasida utlok va ekinzorlarga aylantirilgan o'tloqli botkon erlarga kartoshka ekilganda yuqori hosil olingan. Masalan, 1) tipik bo'z tuproqda Lorx navi 211 tsga Epikur navi 11 tsga, 2) tuk tusli utloki tuproqda Lorx-226 tsga, Epikur-176 tsga hosil bergan. Markaziy Osiyoda kartoshka odatda sabzavot yoki sabzavot em-xashak almashlab ekish dalalariga ustariladi. Sabzavot almashlab ekishda karam, bodring, poliz ekinlari va ildizmevalar, piyoz hamda dukkakli-don ekinlari kartoshkadan oldin ekladigan eng yaxshi ekin hisoblanadi. Kartoshka erniig nixoyatda sifatli ishlanishiga talabchan. Yerni ishlash odatda chuqur (30-35 sm) kuzgi shudgorlashdan boshlanadi. IV. Kartoshka usimligi yerdan juda ko'p miqdorda ozika moddalarni olib ketadi. Shuning uchun kartoshka ekladigan yerlar albatta o'g'itlanishi zarur. Kartoshka ekini 100 tsxga hosiliga nisbatan 50-70 kg N. 15-20 kg R2O va 60-80 kg K2O ni olib chikib ...