Mo'rtak va maysa - yuksak o'simliklar organlarining paydo bo'lishi

Mo'rtak va maysa - yuksak o'simliklar organlarining paydo bo'lishi Reja: Urug'ning tuzilishi va tiplari Urug'larning tiplari Urug'larning unib chiqishi va maysalarning tuzilishi Urug'ning tuzilishi va tiplari Organlarning paydo bo'lishi. Jinsiy yo'l bilan ko'paygan yuksak o'simliklarning individual hayoti urug'langan bitta tuxum hujayradan yani zigotadan boshlanadi. Ko'p hujayrali yuksak o'simliklar individual rivojlanish jarayonida - ontogenezida yangidan hamma organlarini, birinchi navbatda esa vegetativ organlarini hosil qiladi. Gulli o'simliklarning asosiy vegetativ organlari ildiz va novda bo'lib, pishib etilgan urug'ni mo'rtagida boshlang'ich holda bo'ladi. Ungan urug'dan paydo bo'lgan maysada faqat mo'rtakning organlarigina rivojlanmasdan, yangi organlar: barg, poya qismlari, kurtak, ildiz, yon va qo'shimcha ildizlar paydo bo'ladi. O'simliklarning keyingi rivojlanish bosqichlarida, hech qachon mo'rtagida hosil bo'lmaydigan ko'payish organi - gul (reproduktiv organ) hosil bo'ladi. Ontogenez davomida yangi organlarni paydo bo'lishi bilan avvalgi paydo bo'lgan organlar o'lib boradi (barglarning to'qilishi), yani ochiq o'sish sistemasi vujudga keladi. Yangi organlarning butun ontogenez davomida paydo bo'lishi va o'sishi mo'rtakning novdasi va ildizidagi apikal meristemaning hisobiga bo'ladi. Bulardan tashqari organlarning paydo bo'lishida bazi lateral meristema (perisikl, kambiy) ham qatnashadi. Urug'larning paydo bo'lishi va ularning tuzilishi. Zigota keyinchalik mo'rtak ochiq urug'lilar va gulli o'simliklarning asosiy ko'payish va tarqalish organi bo'lgan urug'da rivojlanadi. Urug' - urug'kurtak urug'langanidan keyin paydo bo'ladigan gulli o'simliklarning - urug' qobig'i, endosperm va mo'rtakdan tashkil topgan ko'payish organidir. Urug' qobig'i - ko'p qavatli bo'lib, mo'rtakni mexanik ta'sirlardan, mikroorganizmlarning kirishidan, mo'rtakning qurib ketishidan, urug'larning bevaqt unib ketishidan saqlaydi. Bulardan tashqari qobiq hujayralari, urug'larni shamol bilan tarqalishi uchun tuklar (majnuntol, terak), hashoratlarni jalb qilish uchun turli etdor o'simtalar hosil qiladi. Urug'lar qobig'ining qalinligi, pishiqligi va qattiqligi mevalar po'stining xususiyatlari bilan bog'liq. Agar mevalar qattiq va ochilmaydigan, namlikni o'tkazmaydigan bo'lsalar, uning ichidagi urug' qobig'i yupqa bo'ladi (kungaboqar, eman) yoki teskari urug' qobig'i qalin va yog'ochlangan bo'lsa meva po'sti yupqa bo'ladi (tok). Bazi o'simliklarning urug' qobig'lari tuproqqa yaxshi yopishish va suvni yaxshi ushlab turish uchun shilimshiq moddalar ishlab chiqaradi (kanop). Urug'larning tashqi tomonida uning unib chiqishi uchun kerak bo'lgan suv kiradigan teshigi - mikropile - urug' yo'li va urug'ning urug' bandi bilan birikadigan joyi - urug' kertimi joylashgan. Urug' kertimidan o'tadigan o'tkazuvchi naylar boylamlari orqali urug' va meva o'zaro aloqada bo'lib turadi. Endosperm. Endosperm yirik hujayrali g'amlovchi to'qimadan iborat bo'lib, hujayralarining ko'p qismini ikkilamchi kraxmal yoki yog'lar egallaydi. Bazi urug'larda aleyron donachalari - jamg'arma oqsillar sifatida maxsus bir qator joylashgan mayda hujayralarda uchraydi. Bu hujayralar dukkakdoshlar vakillarida endospermni tashqi tomonidan o'rab turadi. Urug'lar ungan vaqtida endosperm moddasi fermentlar ta'sirida gidrolizlanadi va mo'rtakka shimiladi. ...