O'simliklar sistematikasi. Tuban o'simliklarga xarakteristika

Reja: 1. O'simliklar sistematikasi nimani o'rgatadi. 2. O'simliklar sistematikasi tarixi. 3. K.Linney sistemasi. 4. Engler sistemasi. 5. Tuban o'simliklarga xarakteristika. O'simliklar sistematikasi Sistematika bu o'simliklarni tuzilishi jihatidan bir-biriga yaqinligini aniqlab, gruppaga ajratadi. O'simliklar yer yuzida eramizdan 1700 yil ilgari paydo bo'lgan. Yer yuzida 500.00 xil o'simlik bor. Yovvoyi o'simliklarning turi 3500, shulardan 200.00 gulli o'simliklar, 150.00 gullamaydigan sporali o'simliklar. MDX florasida 18.00 xil o'simlik borligi aniqlandi. O'simliklarga ayniqsa Kavkaz va O'rta Osiyo boydir. O'rta Osiyo va Kavkaz florasida 700 o'simlik turi uchraydi. Botanikaning sistematika va morfologiya qismi qadimgi zamonlardan beri tekshirilib kelingan. Misrda bizning eramizdan 300 yil ilgari uzumchilik taraqqiy eta boshlagan. Misrda dorivor o'simliklarni ekish boshqa mamlakatlarga nisbatan oldin boshlangan. Bu yerda bizning eramizdan 200 yil ilgari kanakunjut-Ricinus comunis. Bizning davrimizgacha saqlanib qolgan qadimgi zamon o'simliklari haqidagi ma'lumotlarni grek adabiyotlarida uchratish mumkin. O'sha vaqtda grek olimlaridan Gippokrat, Aristotel, Dioskarid. Gippokrat bizning eramizdan 460-377 yillar ilgari 236 xil dorivor o'simliklarni tasvirlagan. Aristotel va uning shogirdi Teofrast bizning eramizdan 4 asr oldin ko'pgina o'simlik turlarini yozib, ularning foydali xususiyatlarini aniqlaganlar, hamda o'simliklarning 1 pallali va 2 pallali bo'lishini ko'rsatganlar. Teofrast botanikaning otasi hisoblanadi. Chunki uning yozgan kitoblaridan 15 tasi shu fanga bag'ishlangan. Dioskarid bizning eramizning 1 asrida yashagan. O'zining mashxurMateria Medica degan kitobida ko'p dorivor o'simliklarni rasmlari bilan tasvirlagan. Qadimgi Rimning o'simliklar bilan shug'ullanganlaridan Pliney Starshiydir. Dioskarid va Pliney Starshiy gullaydigan va gullamaydigan o'simliklarni aniqlab, ularga lotincha nom bera boshlaganlar. Mas:Achillyea, Adonis va boshqalar. Qadimgi zamonlarda dorivor o'simliklar sohasida yozilgan xind kitoblaridan eng ahamiyatlisi Yadjur veda hisob-lanadi. Bu kitobda ko'rsatilgan dorivor o'simliklar hozir ham o'z qimmatini yo'qotgan emas. Xitoyda o'sim-liklar haqida Xon-shen-nun bizning eramizdan 300 yil ilgari Bensaodegan kitob yozgan. O'rta asrlarda o'tgan olimlardan butun dunyoga mashxur bo'lgan atoqli vrach Abu Ali Ibn Sino hisoblanadi (980-1037). Avitsenna Buxoroga yaqin joydagi qishloqda tug'ilgan. 1020 yilda Alqonunfit Tibdeb atalgan 5 tomli kitob yozgan. Petr 1 1724 yilda Rossiyada fanlar Akademiyasini ochish to'g'risida buyruq chiqardi. U fanlar akademiyasi oldiga Rossiya florasini tekshirish vazifasini qo'yadi. Shu maqsadda bir qancha ekspeditsiyalar tashkil etiladi. Ekspeditsiya qatnashchisi akademik Pallas Flora Rossica degan kitob yozgan. 18 asrning boshlarida shved olimi Karl Linney (1707-1778) o'simliklarning sistematikasini tuzadi. U 100 ga yaqin o'simliklarni morfologik terminlarini ishlab chiqaradi. K.Linney O'simliklarning turlari: degan asarida 10.00 xil o'simlik turini tasvirlab ularni 100 ta avlodga, bu avlodni 116 tartibga, tartibni esa 24 sinfga bo'lib chiqadi. TUR -VID 10.00 AVLOD- ROD 100 TARTIB - PORYADOK 116 SINF - KLASS 24 Shulardan 23 sinfga gullaydigan o'simliklarni, 1ta ...