Parazitlarning hayvonot dunyosidagi sistematik holati. Bir hujayrali parazitlarning umumiy tavsifi va sistematikasi

Mavzu: Parazitlarning hayvonot dunyosidagi sistematik holati. Bir hujayrali parazitlarning umumiy tavsifi va sistematikasi REJA: 1. Parazitlarning hayvonot dunyosidagi sistematik holati. 2. Bir hujayrali parazitlarning umumiy tavsifi va sistematikasi. 3. Sarkomastigoforalar tipiga kiruvchi parazitlar vakillarining tuzilishi, biologik xususiyatlari, qo'zg'atadigan kasalliklari va ularni oldini olish choralari. Hozirgi vaqtda yer yuzida 1,5 mln. dan ortiq tur hayvonlar mavjud bo'lsa, shularning 6 % ini parazitlar tashkil qiladi. bir hujayrali hayvonlarning 600 ta turi, so'rg'ichlilar sinfining 500 ta turi, monogeneylar sinfining 2500 ta turi, tasmasimon chuvalchanglar sinfining 300 turi, tikanboshlilar tipining 500 ta turi, nematodalar sinfining 300 ta ortiq turi, bo'g'imoyoqlilar tipiga kiruvchi hayvonlarning bir qancha o'n minglab turlari parazitlar hisoblanadi. Shuningdek, hayvonot dunyosi sistematikasida parazitlar halqali chuvalchanglar, mollyuskalar va hatto umurtqali hayvonlardan-to'garak og'izlilar sinfi vakillari orasida ham uchraydi. Bir hujayrali hayvonlar orasida parazitizm keng tarqalgan. Bir hujayrali parazitlar xo'jayinlarini turli organlarida (ichak, tana bo'shlig'i, qoni, jinsiy sistemasi va boshqa organlarida) tekinxo'rlik qiladi va ularni zararlaydi. Ko'pchiligi hujayra ichi parazitlari hisoblanadi. Bir hujayrali hayvonlar (Protozoa) kichik olamiga 40 mingtadan 70 mingtagacha tur kiradi. Ko'pchilik turlari dengiz va okeanlarda, chuchuk suvlarda yashaydi. Ayrim turlari tuproqda hayot kechiradi. Ularning orasida o'simliklar, hayvonlar hamda odam organizmida parazitlik qilib yashaydigan turlari ham anchagina. Bir hujayrali hayvonlar kenja olami 7 ta tipga bo'linadi: 1. Sarkomastigoforalar (Sarcomastigophora) tipi. 2. Labirintulalar (Labrinthomorpha) tipi. 3. Apikomplekslar (Apicomplexa) tipi. 4. Mikrosporidiyalar (Microsporidia) tipi. 5. Astsetosporalilar (Ascetospora) tipi. 6. Miksosporidiyalar (Myxozoa yoki Cnidosporidia) tipi. 7. Infuzoriyalar yoki kipriklilar (Ciliophora) tipi. Bulardan apikomplekslar, mikrosporidiyalar va miksosporidiyalar tiplariga kiruvchi barcha turlari parazitlik qilib hayot kechiradi. Sarkomastigoforalar va infuzoriyalar tiplariga kiruvchi bir hujayrali hayvonlar, asosan, erkin holda hayot kechiradi. Lekin ularning orasida ham mahsuldor hayvonlar va odamlarda parazitlik qilib, og'ir kasalliklar, hatto, o'limga olib keladigan turlari bor. Sarkomastigoforalar (Sarcomastigophora) tipi. Sarkomastigoforalar (Sarcomastigophora) tipigа mаnsub hаyvоnlаr sохtа оyoqlаr yoki хivchinlаr yordаmidа hаrаkаtlаnаdi. Ulаr dеngiz, chuchuk suv hаvzаlаri vа nаm tuprоqlаrdа hаyot kеchirаdi. Shuningdеk, ulаr оrаsidа turli hаyvоnlаr vа оdаm оrgаnizmidа pаrаzitlik qilib, оg'ir kаsаlliklar kеltirib chiqаrаdigаn turlаri ham anchagina. Bu tipgа 1800 gа yaqin tur kirаdi. Sаrkоmаstigоfоrаlаr sаrkоdаlilаr vа хivchinlilаr kenja tiplariga bo'linаdi. Sarkodalilar (Sarkodina) kenja tipi vakillarining qattiq po'sti bo'lmaydi, hujayra sitoplazmasi faqat sitoplazma membranasi bilan tashqi muhitdan ajralib turadi. Qattiq po'st rivojlanmaganligi uchun sarkodalilar tanasining shakli doimiy emas. Sitoplazmadan hosil bo'lib turuvchi о'simtalar yordamida hayvon sekin-asta siljiydi; shuning uchun bunday oyoqlar soxta oyoqlar-psevdopodiylar deb ataladi. Sarkodalilar kenja tipiga 1100 dan ortiq tur kiradi. Ko'pchilik turlari chuchuk suvlarda, dengiz va okeanlarda hamda tuproqda erkin yashaydi. Ayrim turlari parazit ...