Sun'iy tanlash

Reja: o'simlik navi va hayvon zotlarining turli tumanligi va kelib chiqishi. sun'iy tanlash va uning xillari. sun'iy tanlashga inson o'z oldiga kuyadigan talablar. Bundan 30-40 ming yil ilgari inson ajdodlari tabiatda uchrovchi yovvoyi o'simliklarning urugi, meva, tugunak, piyoz, ildizlarni yigish va yovvoyi hayvonlarni ov qilish bilan hayot kechirganlar. Odamlar bundan 20 ming yil oldin chorvachilik va dehqonchilik bilan shugullangan. Kadimdan bugdoy*1, arpa, tarik, piyoz*2, kunjut, kartoshka, yongok, urik, uzum, palmani madaniylashtirish hamda, hayvonlardan koramol, echki, kuy, itni; keyinchalik esa ot, eshak, tuya, tut ipak kurtini xonakilashtirilgan. Markaziy osiyo, kalta poyali bugdoy, no'xat, xantal, yaslik, kovun, sabzi, urik, xandon, pista, shaftoli, anor, anjir, uzum, yongok, olmaning dastlabki vatani bo'lgan, shu yerdagi qadimgi odamlar tomonidan madaniylashtirilgan. o'simliklarni madaniylashtirish, hayvonlarni xonakilashtirish natijasida birmuncha o'zgarishlar bo'lgan. Masalan, ularning urchish muddati, fel-atvori uzgardi. hozirgi paytda bugdoyning 400 dan, olxurining 200 dan, shaftolining 500 dan, guzaning 900 dan, atirgulning 100 dan ortik navlari, koramolning 400, kuylarning 350, otlarning 250, tovuk va kanareykalarning 150 dan ortik zotlari mavjud. Ch. Darvin aniq tajribalar yordamida, xilma-xil zotlar, navlar, bir yoki bir necha yovvoyi o'simlik va hayvon turlaridan inson tomonidan yaratilganligini isbotladi. Olimning kayd etishicha xilma xil kaptar zotlari esa yovvoyi kuk koya kaptar turidan, xonaki tovuk zotlari esa yovvoyi bankiv tovuk turidan, karam xillari esa yovvoyi karam turidan keltirib chikarilgan. topshiriq. Siz uzingiz bilgan o'simlik navi va hayvon zotlarini nomini yodga keltiring va jadvalda ifodalang. Jadvalda namuna keltirilgan va siz uni davom ettiring. Xonaki hayvon zotlarini va madaniy o'simlik navlarining xilma-xilligini fakat uzgaruvchanlik va irsiyat bilan tushuntirib bulmaydi. Ayrim xollarda yangi nav yoki zot tusatdan paydo bo'lishi mumkin. Masalan merinos kuylaridan kalta oyoqli kuy zoti, shaftolining tukli xillaridan esa tuksiz mevali navi tusatdan paydo bo'lgan. Lekin zot va navlarning turli - tumanligi fakat tusatdan paydo bo'lgan uzgaruvchanlik bilan tushuntirib bulmaydi. Birinchidan bunday uzgaruvchanlik axyon - axyonda sodir bulsa, ikkinchidan, ularning kupchiligi insonlarni kiziktirmaydi. Masalan:besh oyoqli buzoq, ikki boshli kuzi, juja va boshqa anormal organizmlarni naslda paydo bo'lishidir. sun'iy tanlash va uning xillari. sun'iy tanlash - inson ekilgan o'simliklar yoki bokilayotgan hayvonlar orasidan uzoq yillar mobaynida ozgina, lekin uzlarini kiziktirgan belgi - xossasi bilan farq kilgan individni nasl olish uchun koldirganlar. Nasl olish uchun koldirilgan organizmdagi mazkur belgi bugindan - bugingan utgan sari orta borgan. Masalan to'qimachilik san'ati uchun tolani sifati muhim ahamiyatga ega. Shu sababli guzani yangi navlarini chiqarish ustida ishlayotgan olimlar avvalo yangi navni hosildorligini kusagining yirikligini tola chikimi va uzunligini doimo oshirishga etibor beradilar. Natijada 30 yil ...