Diniy bag'rikenglik - fuqarolik jamiyatining asosiy tayanchi

Diniy bag'rikenglik fuqarolik jamiyatining asosiy tayanchidir. Hozirgi kunda dunyo iqtisodiy ijtimoiy globallizatsiya va integratsiya davrida yashayotgan ekan buning natijasida migratsiya va urbanizatsiya rivojlanmoqda. 200 - yil sentyabr oyida Birlashgan millatlar tashkilotining ming yillik samitida jahon hamjamiyatining ko'plab rahbarlari ishtirok etishdi hamda ular kelajak taraqqiyoti uchun insoniyat rivojlanishi yo'lidagi zarur masalani ko'rib chiqib, tegishli qarorlar qabul qilindi. Ular BMTni insoniyatning umumiy uyi deb atashdi, chunki xalqaro hamkorlik o'zaro hamjihatlik hamda insoniyat uchun eng zarur bo'lgani tinchlik shartnomasining boshida aynan shu uy turadi.Globalizatsiya dunyo xalqlarining asosiy rivojlanish omili ekanligi alohida takidlanib o'tildi. Samit qabul qilgan dekloratsiyada insoniyat uchun muhim bo'lgan oltita qadriyat ko'rsatib o'tilgan. Ozodlik, tenglik, birdamlik, tabiatga hurmat, mas'uliyat bilan birga millatlararo munosabatlarning eng yuksak omili sifatida diniy bag'rikenglik xam tilga olindi.Afsuski, insoniyatning XXI asrga kirib kelishi kurraiy zaminimizning ayrim burchaklaridagi zo'rovonlik, xalqaroterorizm kabi ofatlar bilan bir vaqtga to'g'ri keldi. Ekstremizmning paydo bo'lishi va kuchayib ketishi innsoniyat uchun katta xavf tug'dirmoqda. Afsuski, BMT qabul qilayotgan qarorlarni har doim ham hayotimizda uchrayotgan rang - barang zo'ravonlik sahnalari bilan uyg'un emas. Chunki, iqtisodiy, siyosiy,milliy kelishmovchiliklar katta nizolarni keltirib chiqarmoqda.Insoniyat hamjamiyatining tinchligiga xalal beruvchi global muammolardan birinchisi deb tadqiqotchilar quyidagilarni sanab o'tishadi: - etnik milliy kelishmovchiliklar; - ozchilikning kamsitilishi; - qochoqlar va migrantlarga qarshi ksenofobiya holatlari; - diniy ekstrimizm; - erkin fikrlovchi va ularni yoqlaydigan ziyolilarning taqib ostiga olinishi; - jinoyatchilik,ishsizlik kabi illatlar jamiyatning olg'a siljishga xalaqit beruvchi deb hisoblaydigan siyosatchilar va mafkuraviy faloqatlardagi sog'liqni saqlashga past etibor; -alohida insonlar va butun madaniyatlar o'rtasidagi qarama - qarshiliklar jamiyatning yana bir katta muammosidir. Jamoatchilik, institutlar va hatto davlat darajasidagi kelishmovchiliklar insonlarning shaxsiy va jamoaviy huquqlarining kamsitilishiga yani demokratiyadan chekinishga olib keladi. Globalizatsiya diniy bag'rikenglikka yangicha nazar bilan qarashni taqozo etadi. Turli madaniyatlar, dinlar, taraqqiyotlar, olimlarning takidlashi bo'yicha, ilgari xam o'zaro hamkorlik qilgan. Shu bilan birga kuchli muxoliflik hamda qarama -qarshilik yuzaga kelgan edi. Ammo bularning asosiy o'choqlari bir - biridan ajratib qo'yilgan edi. Hozirgi kunda migratsion oqimlar turli madaniyat hamda dinlarning bir - biri bilan chatishib - qorishib ketishini ta'minlamoqda. O'zaro aloqalarning mustahkam to'ri vujudga kelmoqda. Bunday holatlarda kelishmovchilik nafaqat milliy balki dunyo darajasida ham o'zaro munosabatlarning taranglashishini ta'minlaydi. Ispan siyosatshunosi F.Losano quyidagicha yozgan edi: Kelishmovchiliklar insoniyatni birodarlik qabristoniga olib keladi, shuning uchun bag'rikenglik dunyo miqiyosidagi masalaga aylandi.Yuz va xatto ming yillardan buyon yashayotgan sivilizatsiyalar ham bir kunda o'lmaydi. Shuning uchun ham insoniyat hamjamiyati ular orasidagi turli tafovutlarga qaramay yana ko'p yillar barqaror yashamog'i lozim. Rivojlangan davlatlar o'zlaridan quyiroq darajadagi davlatlar ustidan hukmronlik qilmasliklari, ...