Islom dinidagi g'oyaviy siyosiy oqimlar. Missionerlik va prozelitizmninig salbiy oqibatlari

Islom dinidagi g'oyaviy siyosiy oqimlar. Missionerlik va prozelitizmninig salbiy oqibatlari. Reja: Islomdagi yo'nalishlar. Siyosiy partiya, harakat, firqa va guruhlar. Vahhobiylik qarakatining kelib chiqishi. Vahhobiylikning Markaziy Osiyoda tarhalishi. Fundamentalizmning vujudga kelishi. Missionerlik va prozelitizmninig salbiy oqibatlari Islom dinidagi asosiy yo'nalishlar va mazhablar. Islom hayot falsafasi ekani, u jamiyaqt a'zolarini eng yuksak bashariy fazilatlar egasi qilib tarbiyalashni, insonparvarlik, xalqparvarlik, adolat, halollik, boshqa dinlarga ehtirom, oliyjanob axloqni targ'ib etishni yaxshi anglab, yetmoq bu muqaddas dinimiz tarixidan xabardor bo'lib, vatandosh ulamolarimizning islom taraqqiyotiga qo'shgan buyuk hissasini bilmoq - har birimiz uchun ham farz, ham qarz. Mazhab (arabha - yo'nalish, oqim, yo'l, ta'limot). Mazhablar keng tarqalgan barcha dinlarga xos bo'lib, u dinlarda asrlar davomida yuz bergan ixtiloflar bo'linishlardan yuzaga kelgan. Dinlarda vujudga kelgan yirik ajralishlar fanda oqim deb nomlanadi. Islomdagi diniy mazhablar diniy e'tiqod va marosimchilik masalalarida shariat mazhablaridan va diniy ilohiyot oqimlaridan keskin farq qiladi. Islomda ilk davrda paydo bo'lgan eng birinchi yirik muammo - oily hokimiyatni egallashga pauyg'ambarlardan keyin kim haqliroq degan masala bo'ldi. Ali tarafdorlari Shia nomini olib, Islomda birinchi bo'linishni boshlab berdi. Ikki taraf sunniylik va shialik o'rtasidagi kurash asnosida xorijiylar deb atalgan uchinchi yo'nalish ham paydo bo'ldi. Sunniylik yo'nalishi Ahli sunna va - l - jamoa deb ataladi va to'rtta fiqhiy mazhabdan iborat: Xanafiy Shofiiy Molikiy Hanbaliy. Sunniylikda ikkita aqidaviy ta'limotga amal qilinadi: Motrudiya, Ashariya Bugungi kunda dunyodagi taxminan 1 mlrd. 300 mln musulmonning 92.5 foizini sunniylar tashkil etib, ular mazhablar bo'yicha quyidagi nisbatda bo'linganlar: Xanafiylar - 47% Shofiiylar - 27% Molikiylar - 17% Hanbaliylar - 1.5% Shia yo'nalishi ismoiliy, ibodiy, ja'fariy, zaydiy mazhablarini o'z ichiga olib dunyoda musulmonlarning 7.5 foizini tashkil qiladi. Xanafiy mazhabi. Xanafiya islomdagi eng ko'p tarqalgan mazhab. Uning asoschisi Abu Xanifa 669 - 767 yillarda yashagan. Imom Abu Xanifa butun umri mobaynida 55 marta haj qilganligi ma'lum. Olim sifatidagi bilimlarini savdo ishlarida kundalik hayotida amaliy jihatdan tadbiq etish imkoniyatiga ega bo'lib, qonun-qoidalarni qiyos va istihsonni ishlatish orqali boyitadi. Qiyosni shakllantirishda ra'y (fikr)ga tayanish tufayli uning maktabi Ahl - ur - ra'y nomini oladi. Hadislarga tayanganlarni Ahl ul-hadis deydilar. Biroq Abu Xanifa maktabi an'anani yaxshi bilgan va tan olgan. U: bizning bu boradagi eng a'lo bilimimiz ra'ydir. Bu - biz erisha olgan eng a'lo narsalardir, degan. Umumiy tarzda Abu Xanifaning huquqiy nazariyasi shaxs erkinligini hurmatlagan va shu bilan o'zga huquqshunoslardan farq qilgan. Xanafiylik fatvolar chiqarish va shaxs masalalari yuzasidan hozir ham Usmoniylar imperiyasining sobiq elatlari, jumladan, Misr, Suriya, Livan, Iroq, Iordaniya, Falastinda rasmiy mazhab. Bolqon, Kavkaz, ...