Milliy dinlar

Reja: 1. Iudaizm (Yaxudiylik) dinining vujudga kelishi va ta'limoti. Vedalar dini. Braxmanizm. Xinduizm. qadimgi Xitoydagi milliy dinlar. Sintoizm. 1. Iudaizm (Yaxudiylik) dinining vujudga kelishi va ta'limoti. Milliy dinlar deb malum bir xalq, millat vakillari e'tiqod kiladigan, boshqa xalqlar va millatlar orasida deyarli yoyilmagan dinga aytiladi. Eng qadimgi milliy dinlardan biri Iudaizm (Yaxudiylik) dinidir. Iuda - Yaxudiy millatining eng qadimgi kabilalaridan birining nomidir. Bu dinning kelib chiqishi va shakllanishi yaxudiylarning o'tmishdagi ogir, mashakkatli, jabru-jafoli hayot yo'li bilan bog'liq holda kechgan. Chunonchi, yaxudiylar eramizdan avvalgi mingyilliklarda Misrliklar, Ossuriyaliklar, Vaviloniya, Eron shaxonshoxlari, Rim imperiyasi kabi mamlakatlar asirligi va zulmi ostida g'oyat ayanchli hayot kechirganlar. Shu tufayli bunday azob va ukubatlardan, kuvginliklardan kutilish, yaxudiylarni ozod qilish uchun xaloskorning kelishi (messiya) haqidagi g'oya yuzaga kelgan. Buni messinizm deb yuritiladi. Bunga ko'ra oxirzamonda Yaxve yaxudiylar orasidan bir xaloskorni chikaradi va u quyidagi vazifalarni bajaradi: 1. dunyoni qaytadan, isloh kilgan holda ko'rish; 2. barcha yaxudiylarni Sinay tepaligi atrofida to'plash; 3. ularning (yaxudiylarning) barcha dushmanlarini jazolash. Yaxudiylik dinining yuzaga kelishi va shakllanishi davri eramizdan avvalgi XII asrga, Falastin erlarini Isroil kabilalari tomonidan bosib olinishi davriga to'g'ri keladi. Eramizdan avvalgi X asrga kelib Yaxudiy davlati vujudga keladi. Bu davlatning vujudga kelishida Iuda kabilasi muhim rol uynagan. mustaqil Yaxudiy davlati barpo bo'lgandan sung ana shu kabilaning xudosi Yaxvega siginish joriy etilgan. Solomon (Sulaymon paygambar) podsholigi davrida, yani yer.av X asrda xashamatli Yaxve ibodatxonasi kurilgan. Yangi eraning 133 yiliga kelib rimliklar tomonidan yaxudiylar Falastin erlaridan xaydab chikariladi. Shu tarika yaxudiylar turli mamlakatlarga tarkalib ketadilar. Yaxudiylar kaysi davlatga borib yashagan bulsalar, u ...