Zardushtiylik dini slayd taqdimot

TOSHKENT ISLOM UNIVERSITETI ISLOM TARIXI VA FALSFASI FAKULTETI DINSHUNOSLIK YO'NALISHI 1-KURS TALABASI UMAROV AZAMATJON TAQDIM ETADI ZARDUSHTIYLIK ZARDUSHTIYLIKNING VUJUDGA KELISHI ZARDUSHTIYLIK mill. avv.II-I mingyilliklarda Markaziy Osiyoda vujudga kelgan dindir.Bu din ,,vahiy,, orqali e'lon qilingan jahon dinlarining eng qadimiysidir. Bu dinning asoschisi Zardusht tug'ulgan va ilk diniyfaoliyatini boshlagan joy xususida 2 xil qarash mavjud: Birinchisi-,,g'arb nazaryasi,, bo'lib, unga ko'ra Midiya (hozirgi Eron hududida) Zardushtning vatani va zardushtiylikning ilk tarqalgan joy deyiladi. Ikkinchisi- ,,sharq nazaryasi,, bo'lib, unga ko'ra Zardusht vatani va zardushtiylikning tarqalgan joyi Xorazm hisoblanadi. ZARDUSHTIYLIKNING MUQADDAS KITOBI ,,AVESTO,, Zardushtiylik haqida gapirsak gap ko'p, ular haqida biz deyarli ma'lumotga ega- miz. SHuning uchun men ularning muqddas kitobi ,,Avesto,,ning tarkibiy qisimlari bilan tanishtirib, uning qisimlaridan lavhalar keltirmoqchiman. Hozirda bizgacha yetib kelgan ,,Avesto,, Beruniyning ma'lumotiga ko'ra aslining 52 qismi xolos.U ,,Avesto 30 ,,nask,,edi, majusiylar (zardushtiylar) qo'lida 12 ,,nask,, chamasi qoldi,, deb yozadi. ,,AVESTO,,ning tarkibiy qisimlari. ,,Avesto,,ning saqlanib qolgan 4 ta kitobi bo'lib, birinchisining nomi ,,Videvdat,,( vi-daevodatam - ,,devlarga qarshi qonun,,) deb ataladi. U 22 bob bo'lib, boblari ,,fragard,, deb nomlangan. Ikkinchi kitob ,,Yasna,, deb atalib, Avestoning e'tiborli bo'limi hisoblanadi. Yasna - ,,yaz,,o'zagidan bo'lib, ,,sajda, topinch, namoz,, m'nolarni ifodalaydi. Yasna 72 bobdan iborat bo'lib, boblari ,,ha,haitiy,, deb atalgan. Uchunchi kitob ,,Vispered,, deb nomlangan. U 24 bob bo'lib, boblari ,,karde,, deyilgan. To'rtinchi kitob ,,Yasht,,(gimn) bo'lib, u 22 bobdan iborat. ,,Ashah- Haqiyqat madadi bilan har bir hilqat ikki jahon sirlaridan ogoh bo'lishlari shart. ,,Yetti buyuk qasida,, ,,Biz olamu odam tirikligini yangilovchi va sening bo'lmish ahuraviylar bilan birga yashomoqni istaymiz,, ,,Yasna,, 30-hot. BUY ,,Ey, ulviy olamning urug'-asosi,bunyodi,,. ,,Iptidoda yozib qo'llarim bilan senga namoz keltiramen… ,,Haqiyqatni va ezgu niyatni yangi e'tiqod qo'shig'I deb qabul ayladim ,, ,,Yasna,, 28- hot. DEV ,,Iptidoda bu ikki tug'ishgan nomzodlar andisha, kalom va amalda biri- ezgulik, birisi yomonlik o'zaro suhbat quradilar,, ,,Yasna,, 30-hot. yer-HOTIN ,,Har bir yer va ayol o'zi durust va yaxshi deb bilgan narsasiga amal qilishlari va boshqalarni ham ogohlantirishlari hamda ular ham o'sha narsaga amal qilishlari kerak,, ,,Yetti buyuk yasht,, HAVF ,, O'shanda sen unga (odamzodga) yo'l tanlash ozodligini inom etding, toki Haqiyqat rahbariga yohud Yolg'on sarvariga itoat aylasin,, ,,Yasna,, 31-hot. HAYOT: ,,Porlaguvchi oppoq kumushdek odamlarni yo'q ko'lankasi. Koinotning kengliklaridan yelib borar yildirim kabi,, ,,Mehr yasht,, KOPSAT Tiriklikka darmon bahsh etuvchi malhamni menga oshkor aylagil izn bergil ilohiy kalom va Ezgu Niyat sening irodangni muvofiq istalgan kimsaga yuz ko'rsatsin,, ,,Yasna,, 44-hot. MITRA Meni nechun yaratding? Kim meni ato ayladi? G'azab va adovat ,qabihlik va gustonlik, ezgulik va tubanlik meni butkul ...