Dinning tarixiy shakllari va mohiyati. Milliy davlat dinlari va ularning xususiyatlari

Dinning tarixiy shakllari va mohiyati. Milliy davlat dinlari va ularning xususiyatlari Reja: Dinlar tasnifi. Diniy ong asoslariningshakllanishi. Ibtidoiy din shakllari (totemizm, fetishizm, animizm, shomonizm, magiya). Milliy dinlar va ularning o'ziga xos xususiyatlari. Kishilar turmush tarzidagi va jamiyat hayotidagi o'zgarishlar insoniyatning diniy ishonch, e'tiqod haqida ham malum evolyutsiyaning yuz berishiga sabab bo'lgan. Ana shu asosda turli din shakllari yuzaga kelgan. Bular urug-qabilachilik (ibtidoiy) dinlari, milliy dinlar va jahon dinlari. Shu bilan birga dinlar mazmun va mohiyatiga ko'ra politeistik (ko'pxudolik) va monoteistik (yakkaxudolik) dinlariga bo'linadi. hozirda jahon dinlari bo'llishi Zardushtiylikka sayyoramiz aholisining 130 mingga yaqini, Buddaviylikka 800 million, Xristianlikka 2 milliard, Islom diniga 1,3 milliardi e'tiqod qilishi rasmiy ma'lumotlarda qayd etilgan. Ilmiy adabiyotlarda keltirilishicha, ibtidoiy odamning jismoniy, fiziologik, asab-endokrin, biologik, psixologik va boshqa sohalari o'ziga xos xususiyatlarga ega edi. Bu nafaqat uning hayoti va faoliyatiga fel-atrofiga, balki uning fikrlash darajasiga, kuchli hayajonlanishiga, tasavvur etishiga, mustahkam haqiqiy yoki soxta mantiqiy qonuniyatlarini kashf etishiga ta'sir ko'rsatdi. U ibtidoiy bo'lsa ham aqlliy, fikr yurituvchi, malum tahlilga qobiliyatli, konkret holatda fikr yurita oladigan, doimiy faoliyatida vujudga kelgan amaliy tajribalariga ega bo'lgan odam edi. Bilim miqdorini nihoyatda ozligi va uni doimiy takomillashib borishi, oldingi turganhayotdan qo'rquv va uni engishgi bo'lgan ishtilish, amaliy tajribaning uzluksiz ko'payishi, tabiati kuchlarga mutloq tobelik va undan qutilishga tirishishi, arof muhit injiqliklari va ularni engish va hakozo. Bularning barchasi shunga olib bordiki uning ilk qadamidan nafaqat mantiqiy talabchanlik, balki hissiy-ijtimoiy, xayoliy-fantastik munosabatlar kelib chiqdi. 20-50 kishidan iborat bo'lgan kichik qabila mehnat faoliyati jarayoni (ov, ozuqa izlash, qurol yashash, turar joyni jihozlash, olovni saqlash va hakozo.) Doimiy ijtmoiy munosabatlar, oilaviy urugdoshlik aloqalari va hodisalar jarayonida nikoh aloqalari, o'lim ushbu jamoaning ruhoniylari gayritabiiy kuchlar va voqelik o'rtasidagi gayri oddiy aloqalar to'grisida ibtidoiy tasavvurlar mustahkamlanib borgan. Real hayot bilan birgalikda o'zga dunyo mavjudligi, marhumlar tiriklar hayotiga ta'sir eta olish to'grisidagi g'oyalar yuzaga keldi. Ibtidoiy odam o'z qarindoshlarini ko'mishda maxsus marosimlar malum tayyorgarlik udumlariga amal qilar edi. Jasadni qizil mineral bo'yok bilan qoplar, uning yoniga kundalik ehtiyoj buyumlari zeb-ziynatlar, asbob-anjomlar va hakozo qo'yilar edi. Bularning bari o'z jamoa a'zolarini dafn etayotgan jamao oxirat mavjud ekanligi haqida iyutidoiy tasavvurlarga ega bo'lganidan dalolat beradi. Arxelogik izlanishlar jarayonida yer yuzining turli joylaridagi gorlarda ibtidoiy odam tomonidan chizilgan rasmlar topilgan suratlarning ko'pchiligi ov sahnasi, odam va hayvonlarning tavirlari, hayvon terisini kiygan odamlar, yarim odam va yarim hayvon qiyofasidagi mavjud suratlaridan iborat bo'lgan. Bu suratlar dalolat qildiki o'zlari va hayvonlar o'rtasidagi tabiiy va gayritabiiy aloqalar mavjudligi haqidagi tasavvurlarga ega edilar. Bu bilan ...