Dinshunoslik asoslari fanining predmeti, maqsad va vazifalari

Dinshunoslik asoslari fanining predmeti, maqsad va vazifalari Reja: Dinshunoslikning predmeti va vazifalari. Dinning jamiyatda bajarilgan funksiyalari. Din ijtimoiy hodisa sifatida. Dinshunoslik fani dinning paydo bo'lishi va rivojlanish tarixini, uning ijtimoiy, gnoseologik, psixologik ildizlarini, turli xil dinlar ta'limotining vujudga kelishi va shakllanishini, dinning kishilar va jamiyat hayotida tutgan o'rni, hurfikrlilik diniy va dunyoviy dunyoqarashlarning o'zaro munosabatlari kabi masalalarni o'rganuvchi fandir. Dinshunoslik fani islohiyotdan farqli ravishda u din haqida faqat arxeologiya, etnografiya, tarix, demografiya psixologiya kabi fanlar beradigan ilmiy dalillarga suyanib ish yuritadi va uni bayon etadi tushuntiradi. Dinshunoslik XXI asr o'rtalarida Farbiy Yevropada alohida fan tarmogi sifatida vujudga kelgan. Uning asoschilari- Myuller, Teylor, Tile, Sosse, Frezerlardir. O'zbekistonda dinshunoslik XX asrning 30-yillarida shakllana boshlagan. Oldin esa faqat islomshunoslik bor edi xalos. Yuqoridagi fikrlarga asoslanib (dinshunoslik) predmetini quyidagicha ta'riflash mumkin: Dinshunoslik kishilik jamiyati tarixiy taraqqiyotining muayyan bosqichida paydo bo'lgan barcha din shakllarining ma'naviy ijtimoiy gnoselogik va psixologik ildizlarini uni ta'limoti va marosimchiligi ijtimoiy hayotdagi mavqei va ijtimoiy funksiyalarini ilmiy jihatdan o'rganuvchi fandir. Dinshunoslik fanining asosiy maqsad va vazifalari quyidagilardan iborat: Din nima va u qanday paydo bo'lgan, nega u yashaydi degan savolga javob berish. Dinning ijtimoy-iqtisodiy gnoselogik va psixologik ildizlari haqida bilim berish. Dinning jamiyatda bajaradigan ijtimoy ma'naviy ruhiy vazifalari haqida bilim berish. Ibtidoiy milliy va jahon dinlari Dinning mohiyati va uning kishilik jamiyati taraqqiyoti turli bosqichlarida tutgan mavqei haqida ma'lumot berish. Jamiyatni ma'naviy kamol toptirishda diniy qadriyatlarning ahamiyatini yoritish. Islomda qurondan keyingi ikkinchi manba hisoblangan hadis ilmini rivojlantirish ishiga ulkan hissa qo'shgan va butun islom olami bilan tanishtirish, hadislarning tarbiyaviy ahamiyatini keng talqin etish: Ulug hamyurtlarimizning tasavvuf takomilida buyuk xizmatlari haqida bilim berish. Islom dinining Markaziy xalqlari madaniyatiga ta'siri haqida ma'lumot berish. Dinshunoslikni o'rganish g'oyat muhim va amaliy ahamiyatga egadir: u dinga obyektiv yani xolisona, ilmiy, oqilona baho berishni o'rgatadi: u din, jumladan islom haqidagi asossiz ta'limotlarni rad etishni, uni buzib, sohtalashtirib baho berishni zararli ekanligini isbotlaydi: dinni hurfikrlilik yani u haqda erkin fikr yuritish, dinni fandan ustun qo'ymasdan, u bilan yonma-yon turadigan ta'minot deb hisoblab dindagi real, dunyoviy qadriyotlarga ijobiy baho berib ulardan foydalanish yo'llarini belgilab beradi: dindan, jumladan islomdan siyosiy maqsadlarda foydalanishga urinayotgan fundamentalist, aqidaparast, ekstremistlarning asl qiyofasini maqsadlarini ochib berib, ularga qarshi kurash yo'llari, usullarini o'rgatadi: hozirgi davrda mustaqil mamlakatimizda vijdon erkinligining to'liq kafolatlanganligini isbotlab berish, islomdagi real qadriyatlarni tiklash yo'lida qilinayotgan sayi harakatlarini tafsiflash, nihoyat, milliy va diniy qadriyatlarning sog'lom avlobni, jumladan, talabalarni kamol toptirishga bagishlash, ularda ilmiy dunyoqarashni shakllantirishdan iborat. Dinshunoslikda dinga dinning o'zi nima?, Uning mohiyati ...