O'zbekistondagi hayvonot olamini muhofaza qilish va ulardan oqilona foydalanish

Mavzu: O'zbekistonDAGI hayvonOT OLAMINI MUHOFAZA QILISh VA ULARDAN OQILONA FOYDALANISh DARSNING MAQSADI: Talabalarga hayvonot dunyosining biosfera va inson hayotida tutgan o'rni, hayvonlarning foydali va zararli xususiyatlari to'g'risida tushuncha berish, ularning ekologik muvozanatdagi ahamiyati haqida ijobiy fikrlarini uyg'otish Darsni tarkiban quyidagi qismlarga ajratish mumkin tashkiliy qism (iloji bo'lsa ingliz tilida) Yangi mavzuni tushuntirish; O'tilgan mavzuni takrorlash (mustahkamlash) Yangi mavzuni mustahkamlash Talabalarni baholash Uyga vazifa berish Yuqolish xavfi yuqori bo'lgan turlar, maxsus chora tadbirlar qurilmasa yukolib ketishi aniq bo'lgan turlardir yashab qolish imkoniyati bor, ammo soni tez va doimiy kamayib borayotgan turlar Bular avval yuqoridagi 3 ta toifalardan biriga kiri-tilgan, ammo muhofaza tad-birlari orqali yana qaytadan tiklangan turlar hisoblanadi Hayvonot dunyosi Yuqolish arafasida turgan hayvonot turlarini Yukolib borayotgan turlar qisqarib borayotgan turlar Noma lum turlar Bular haqida ma'lumot lar etarli emas. Ular xususida aniq fikr bildirish imkoniyati yuk. qayta tiklan gan turlar Bular avval yuqoridagi 3 ta toifa-lardan biriga kiritilgan, ammo muhofaza tadbirlari orqali yana qaytadan tiklangan turlar hisob-lanadi Hayvonot dunyosi Sut emizuvchilar Hasharotlar Qushlar Sudralib yuruvchilar Baliqlar Baliqlar Keys № 1 hayvonot dunyosining biosfera va inson hayotida tutgan o'rni. hayvonotlar (fauna) biomassasi bo'yicha yerdagi tirik organizmlarning bor-yo'g'i 2% ini tashkil etishiga qaramay, ularning biosfera va inson hayotida tutgan o'rni bekiyosdir. Bu ularda modda va energiya almashinish jarayonining o'ta tez kechishi, ularning yuqori harakatchanligi va turlarining favkulodda ko'pligi bilan izoxlanadi. So'nggi ma'lumotlarga ko'ra, ularning 1,5-7 mln ga yaqin turi mavjud. Qariyb barcha ekotizimlarda hayvonlar turlari soni bo'yicha o'simliklardan ustunlik kiladilar. Savollar 1.hayvonotlarning biosferadagi roli xekida gapirib bering 2.hayvonotlarning inson uchun qanday ahamiyatlari bor? 3.O'zbekistonning hayvonot dunyosi haqida nimalar bila­siz? Keys № 2 hayvonlar biosferadagi zarur tabiiy tozalanish, O'z-o'zini boshqarish jarayonlarida yetakchi o'rin tutadilar. Ilmiy manbalarga ko'ra, hayvonlarni sut emizuvchilar, kushlar, sudralib yuruvchilar, amfibiyalar, baliklar, malyuskalar, xasharotlar kabi guruhlari mavjud. Bu guruhlarning har biri bir kancha turlardan tashkil topadi. Savollar 1. O'zbekistonning hayvonot dunyosi haqida nimalar bilasiz? 2. Foydali xasharotlar haqida nimalarni bilasiz? 3. «Kizil kitob»ga kiritiladigan hayvonlarni kaysi toifalarini bilasiz? Ona sayyoramizdagi hayvonot olami juda katta, hilma-xil va ularning har biri o'ziga yarasha ajoyib ko'rinish, alohida xususiyatiga ega. Umuman olganda ular orasida albinizm belgilari bo'lgan jonzotlar ham uchrab turadi. Albinos - organizmda melanina pigmentining yetishmasligi bo'lib, bu jonzotlarning sochi, juni, terisi tug'ma xuddi bo'yalgan ko'rinishda bo'ladi, hattoki ko'zlari ham. Bu nasldan naslga o'tadigan kasallik hisoblanadi. Belgilariga ko'ra, tashqi ko'rinishdan tashqari bunday hayvonlarda eshitish va ko'rish qobiliyatining sustligi ham kuzatiladi. Bu esa yillar o'tgan sari, umuman kar va ko'rlikka olib keladi. Bunday jonzotlar ...