Qizil kitob - xavf xatar belgisi

Qizil kitob xavf- xatar belgisi O'zbekiston flozasining yo'qolib ketish xavfi ostida turgan 163 tur o'simlik Qizil kitobning 1984-yilgi nashriga kiritilgan, yangi Qizil kitobda esa (1998) kiritilgan o'simlik turlarining soni 301taga yetdi O'zbekiston faunasida umurtqasiz hayvonlarning 677 turi (Sutemizuvchilar-108, qushlar-432, sudralib yuruvchilar-58, amfibiyalar 2 va baliqlar-77) mavjud, umurtqasiz hayvonlar turlari esa 15 mingdan ortiq O'zbekistonning birinchi Qizil kitobI 1983-yilda nashr qilingan bo'lib, unda umurtqali hayvonlarning 63 turi kiritilgan Biologik parchalanmaydigan moddalar Plastik butilkalar, polietilen, alyumin bankalari va shu kabilar biologik parchalanmaydigan moddalardir, ular juda sekin parchalanadi yoki tabiatda destruktorlar bilan parchalanmaydi. Biologik parchalanmaydigan ifloslantiruvchilarni boshqarish qiyin va ko'pchilik hollarda bu jarayonlarni boshqarib bo'lmaydi. Biologik parchalanuvchi moddalar Maishiy chiqindilar, mol chiqindilari, oqava suvlar kabi ifloslantiruvchilar parchalanadigan moddalar hisoblanadi. Parchalanadigan mikroorganizmli ifloslantiruvchilarni tabiiy jarayonlar bilan yoki chiqindilarni qayta ishlash zavodi kabi tashkil qilingan tizimlar yordamida boshqarish oson. Ifloslangan muhitning insonga ta'siri O'pka, jigar va buyraklar faoliyatiga yomon ta'sir ko'rsatadi HAVO IFLOSLANIShI Tabiiy Ishlab chiqarish Ko'zlar, burun va og'iz hamda tomoq bo'shlig'i yallig'lanadi. Yo'tal, bronxit kabi nafas olish yo'llarining yallig'lanishi belgilari. Holsizlanish, bosh og'rig'i va bosh aylanishlari. Yurak-qon tomir muammolari, saraton kasalligi, erta hayotdan ko'z yumish. Suv orqali yuqadigan kasalliklar: ich terlamasi,gepatit, gastroenterit, diareya, ko'ngil ozishi va qorin og'rig'i. Ifloslangan muhitning hayvonlarga ta'siri. Kislotali yomg'ir (havoda yuzaga keladi) baliqlar va daryolarning hayot faoliyatiga yomon ta'sir ko'rsatadi. Quyoshning ultrabinafsha nurli radiatsiyasi bazi ifloslantiruvchi moddalar bilan bo'shashgan atmosfera yuqori qismi ozon qatlamidan o'tib yerga ortiqcha ta'sir ko'rsatib teri saratonini rivojlantiradi. Atmosferada ozon qatlamining kamayishi hayvonlar o'pkasi to'qimalariga salbiy ta'sir ko'rsatishi mumkin. Ozuqa moddalari (azot, fosfat va shu kabilar) bilan ifloslantirish zaharli suv o'simliklari paydo bo'lishiga olib keladi, bu o'simliklarni suv hayvonlari istemol qilishi esa ularning nobud bo'lishiga olib kelishi mumkin; baliqlar orasida epidemiya paydo bo'lishi natijasida ham ifloslanish sodir bo'lishi mumkin. Neft mahsulotlari (kimyoviy moddaning bir qismi sifatida) bilan ifloslantirish dengiz organizmlarining rivojlanishiga salbiy ta'sir ko'rsatishi, kasalliklarga ta'sirchanligini oshirishi hamda reproduktiv jarayoniga ta'sir ko'rsatishi mumkin; bundan tashqari oshqozon-ichak yo'li, jigar, buyraklar va nerv tizimini yallig'lanishini rivojlantirishi mumkin. Suv tarkibidagi simob ko'ngilsiz oqibatlarga, o'sish va rivojlanishning sekinlashishiga, ko'payishning qisqarishiga va o'limga olib keladi. Muhit ifloslanishining o'simliklarga ta'siri. Kislotali yomg'ir daraxtlarning nobud bo'lishiga olib kelishi mumkin, o'simliklarni vayron qiladi, yerni infiltrlab ekishga yaroqsiz qiladi. Atmosferaning yuqori qatlamlaridagi ozon teshigi quyoshning ultra binafsha radiatsiyasini juda ko'p o'tkazib yuborish oqibatida daraxtlar va o'simliklarga yomon ta'sir ko'rsatadi. Ozon teshikchalarga to'g'ri kirib borib o'simlik hujayralarining chirishiga olib kelishi mumkin. Ekotizimga, unga kiruvchi o'simliklarga yomon ta'sir ko'rsatib o'simliklarda fotosintez jarayoni buzilishiga olib kelishi ...