Tabiiy resurslar va ularning sinflanishi

Tabiiy resurslar va ularning sinflanishi Abdug'aniyev Mirabdullo REJA: Tabiiy resurslar va ularning sinflanishi Tabiiy resurslardan oqilona faydalanish usullari O'zbekistonning mineral xomashyo resurslari Shokirov Ismoiljon Resurs so'zi fransuz tilidan olingan bo'lib, yashash vositasi degan ma'noni anglatadi. Resurs deganda, tabiiy jismlar va foydalanadigan energiya turlari tushuniladi. Tabiiy resurslar insonning yashashi uchun zarur bo'lgan shunday vositalarki, ular jamiyatga bevosita emas, balki ishlab chiqarish kuchlari va ishlab chiqarish vositalari orqali ta'sir etadi. Tabiat inson uchun yashash muhiti va resurslar manbai hisoblanadi.Atmosfera havosi,yer,suv,quyosh nuri,iqlim, yer osti boylilari,o'simliklar va hayvonot dunyosi bularning barchasi tabiiy resurslardir. Shokirov Ismoiljon Elektr energiya olish, oziq-ovqat mahsulotlari ishlab-chiqarish uchun foydalanishi mumkin bo'lgan tabiiy komponentlarni va sanoat uchun xom ashyolarni tabiiy resurslar deb ta'riflaydi. Prof Y.Saushkin Tabiiy resurslardan foydalanish shakllari va yo'nalishlariga qarab, ularni iqtisodiy jihatdan sinflarga bo'lishni birinchi o'ringa qo'yadi. Geograf olim A.A.Mins Shokirov Ismoiljon Shokirov Ismoiljon Tabiiy resurslarga quyidagilar kiradi: yoqilg'i mahsulotlari quyosh, shamol ,suv metallar energiya yog'och-taxta baliq hayvonlar va boshqalar… Shokirov Ismoiljon Tiklanadigan tabiiy resurslar uchun zaruriy sharoitlar yaratib berilsa, ular inson ehtiyojlarini qondirishga abadiy xizmat qilishi mumkin. Tugamaydigan resurslardan samarali foydalanish uchun ularni toza saqlash va eng avvalo, suvni tejab-tergab sarflash kerak. Suv resurslari yetishmaydigan mintaqalarda, ayniqsa Markaziy Osiyo mintaqasida, suvni ehtiyot qilish kerak. Shokirov Ismoiljon Tabiiy resurslardan foydalanishda quyidagilarga qat'iy amal qilish lozim: foydalanish lozim bo'lgan mavjud tabiiy resurslarning miqdori va sifatini aniqlash ishlab chiqarishning xom-ashyo bazasini kengaytirish tabiiy resurslardan oqilona foydalanish,ularni muhofaza qilishda fan-texnika yutuqlaridan foydalanish tabiiy resurslardan foydalanishda texnikani takomillashtirishga va aholining dunyoqarashini shakllantirishga alohida e'tibor berish Shokirov Ismoiljon O'zbekistonning mineral xomashyo resurslari. O'zbekiston Respublikasi mineral hom-ashyo resurslariga boydir.O'zbekistonda Mendeleyev davriy jadvalidagi deyarli barcha elementlar konlari mavjud desa mubolag'a bo'lmaydi.Har yili o'nlab mineral hom-ashyo konlari ishga tushurilyapti.Hozirga qadar 2.7 mingdan ziyod turli foydali qazilma konlari va ma'dan namoyon bo'lgan istiqbolli joylar aniqlangan.Ular 100 ga yaqin mineral hom-ashyo turlarini o'z ichiga oladi. Shokirov Ismoiljon Uzoq vaqt davomida O'zbekiston xom-ashyo bazasi hisoblanib,oltin,volfram,mis,uran,neft,gaz ko'mir kabilar qazib olinadi.Respublikamizda 33 ta nodir metallar va 32 ta rangli metallar konlarining xom ashyolari hisobiga 16 ta tog' metallurgiya korxonalari faoliyat ko'rsatmoqda. Mamlakatimiz miqyosida 27 ta oltin va kumush konlari mavjud bo'lib, shundan 16 ta oltin va 3 ta qumush konlari aniqlangan. Hozirgi paytda Muruntov, Marjonbuloq va Qamoqqir kabi 7 ta oltin konlari ishlatilib kelinmoqda. Respublikada mineral issiq suv va sanoat suvlarining zahiralari mavjud. Hozirgi paytda 32 ta mineral suv zahiralari aniqlangan bo'lib, ularning 12 tasida kurort va dam olish mintaqalari tashkil etilgan. Xalq xo'jaligi ehtiyojlarini qondirish maqsadida 9 ta suv qadoqlash ...