O'zbekistonda tabiatni muhofaza qilish va tabiat resurslardan foydalanish

O'zbekistonda tabiatni muhofaza qilish va tabiat resurslardan foydalanish Reja: O'zbekiston tabiati va tabiat muhofazasining umumiy masalalari Tabiatni muhofaza qilishning konstitutsion va yuridik asoslari Tabiatni muhofaza qilishda nodavlat va davlat tashkilotlarining roli Aholida muhofaza qilinadigan tabiiy hududlar Darsning maqsadi: O'zbekiston tabiatiga nisbatan mehri-muhabbatni oshirish bilan vatanparvarlik tuyg'ularini mustahkamlash, O'zbekistonning tabiiy boyliklari va ularni muhofaza qilishning asoslari, bu borada davlat va jamoatchilik tashkilotlarining faoliyati to'g'risida tushuncha berish. O'zbekiston tabiiy va tabiat muhofazasining umumiy masalalari O'zbekistonning tabiati benihoya go'zal va so'lim go'shalarga boy bo'lib, undagi Shoximardon, Baxmal, Chimyon singari tog'li hududlar ba'zi ma'noda haqli ravishda Shveytsariya tabiatiga qiyoslanadi. Bahor va yoz oylarida Omonkuton, Og'aliq va Sarmishning tabiati qo'nida olingan bir kunlik dam insonga ko'pga yetadigan ma'naviy va jismoniy oziqa bag'ishlaydi. Respublikadagi cho'l va vodiylarning tabiati ham o'zgacha. Ular inson uchun ma'naviy va moddiy boylik manbai bo'lib xizmat qiladi. Dunyoda mashhur qorako'li va antiqa terilari ham O'zbekiston cho'llarida yaratiladi. O'zbekiston shuningdek yer usti va yer osti boyliklarining mo'lligi bilan ham MDH mamlakatlari o'rtasida alohida o'rin tutadi. Uning hududida 658 turdagi umurtqali hayvonlar, shu jumladan 97 tur sut emizuvchi, 424 turdagi qush va 79 turdagi baliqlar, xilma-xil amfibiyalar va reptiliyalar yashaydi. Undagi o'simliklar dunyosi 4,5 mingdan ortiq turni o'z ichiga oladi. O'zbekiston zamini mineral xom ashyolarga boy. Bu zaminda Mendeleyev davriy sistemasining deyarli barcha elementlari topilgan. Bu mineral boyliklar 900 ta topib o'rganilgan konlarda va 200 ga yaqin kelajakda o'rganib foydalaniladigan konlar joylashgan. Oltin zahiralari bo'yicha O'zbekistonning dunyoda to'rtinchi o'rinni egallashi ham uning tuprog'i naqadar boy ekanligidan darak beradi. Bundan tashqari Respublika tabiiy boyliklari jihatidan neft, gaz, rangli va nodir metallar, ko'mir va fosforitlar, ohaktosh, marmar, granit va turli tuz konlariga boyligi bilan ham ajralib turadi. Undagi shifobahsh suvlar o'zining zahirasi va tarkibidagi foydali minerallari bilan jahonda mashhur kavkaz suvlaridan qolishmaydi. Bu suvlar bazasidan 12 ta san'atoriya ishlab turibdi, 9 ta konning suvi zavodda qadoqlanib, xalq iste'moliga yetkazib berilmoqda. Dunyoning ko'pgina rivojlangan mamlakatlarida o'zlashtiriladigan yer zahiralari tugab qolgan bir sharoitda O'zbekistonda bunday yerlarning yetarli darajada mavjudligi Respublika yorqin istiqbolining yana bir yarqiroq qirrasidir. Respublikada qishloq xo'jaligi uchun foydalanish mumkin bo'lgan 27,5 mln gektar maydondan 5,0 mln gektariga dehqonchilik qilinadi (18%). Shundan 4,2 mln gektari sug'oriladigan yerlar bo'lib, qolgani lalmiklar maydonlardir. Suvdan unumli foydalanish, tomchilatib, yomg'irlatib va namlatib sug'orish texnologiyalarining joriy qilinishi suvning qishloq xo'jaligidagi sarfini kamaytirgan holda yangi yerlar o'zlashtirib, sug'oriladigan dehqonchilik maydonlarini kengaytirish imkonini beradi. Yer maydonlari zahirasining yetarli ekanligi Respublikada chorvachilikni rivojlantirish, aholini go'sht, sut va teri mahsulotlari bilan ta'minlashni yaxshilash imkonini beradi. ...