Zararli moddalar ajratuvchi manbalar va ularning tashqi muhitga ta'siri

Zararli moddalar ajratuvchi manbalar va ularning tashqi muhitga ta'siri Tashqi muhitni muhofaza qilish emas. Insoniyat taraqqiyotining turli bosqichlarida bu muammolar har xil qirralar bilan ko'rinish berib kelgan. Masalan. O'rta asr boshlarida jahonning katta shaharlarida isistish uchun va boshqa maqsadlar uchun tosh ko'mirningdan foydalanish boshlangan kezlarda bu shaharda tutunning ko'payib ketishi natijasida odamlairning tutunga qarshi kurash e'lon qilgani haqiqat. Keyingi vaqtda 30 chi yillarda po'lat ishlab chiqarishga ehtiyoj ortgani sababli korxonasi zich bo'lgan Yevropahududdidagi Angliya va Belgiya davlatidagi shaharlarda tutun ko'payib ketishi aholida kasallik-larning ko'payishiga olib keldi. Asrimizning 50 nchi yillridan boshlab avtomobil dvigatelleridan chiqayotgan gaz dunyo miqiqyosida eng xavfli ekologik muhitning buzilishiga olib keladi. Atmosfera havosinin bulg'anishi tushunchasiga har xil ma'no berishga harakat qilinadi. Bu tushunchni umumbashariy nuqtai nazardan olib qarasak dunyo miqiyosida ajralib chiqayotgan zararli moddalar miqdorini ko'z oldimizga keltiramiz. Amerika Qo'shma Shtatlarida issiqlik elerktr stansiyalarida tosh ko'mir yo'qish narijasida hosil bo'ladigan changlarning tozalash qurilmalaridan keyin atmosferaga chiqarib yuborilayotgan miqdori yiliga 180.00.00 t ni tashkil qiladi. Metallurgiya sanoatiga ajratiladigan chang miqdori 150.00.00 t deb bu miqdor 120.00.00 t ni tashkil qiladi. Eski ittifoq AQSH dan kam elektr energiyasi ishlab chiqarmagan, demak, yoqilg'I va ko'mir yuqoridagilar atrofida har qanday davlatning rivojlanish darajasi unda ishlab chiqarilayotgan elektr energiyasi va sanoat korxolarida ishlab chiqarilayotgan mahsulotning sifati va dunyo bozoridagi raqobarbardorligi belgilaydi. Changlarni o'ziga xos xususiyati shundaki, ular asosan qattiq moddalarning zarrachalari hisoblanadi.lekin ularning tarkibida kimyoviy reaksiyalar natijasida hosil bo'lgan zarralar ham anchagina miqdorni tashkil qiladi. Energetika sohasida yoqilg'I moddalar yonganda hosil bo'ladigan qoldiq moddalar ko'p shu zarralar qatorini egallaydi. Bunday changlar atmosferaga chiqarib yuborilgan qismi kattaligi 5 ming dan kichik changlardan tashkil topganligi sababli va ularning solishtirma og'irligi atmosfera havosi solishtirma og'irligiga tengligini hisobga olsak bu changlar darli yerga qo'nmay atmosfera havosninin bir qismi sifatida doim so'zib yuradi. Bu changlarning atmosfera havosida ko'payishi quyosh nurlarining yerga etib kelinishi qiyinlashtiradi. Ya'ni notabiiy sozlar vujudga keladi bu esa o'z navbatida shamollarning harakatlanishi yo'nalishlarini o'zgartirib yuboradi. Ularning tarkibidagi bulutlar doimiy yurish joylarini o'zgartirib, yozish kerak bo'lgan yom'gir butunlay boshqa hududlarga yog'adi. ...