Agroekologiya fanining mazmuni, vazifasi, boshqa fanlar bilan aloqasi, qishloq xo'jalik ekinzorlarida organizmlarning paydo bo'lishi

Reja: 1. Kirish, fanning mazmuni, predmeti, vazifalari, obyekti, tadqiqot uslublari, fan oldidagi vazifalar. 2. qishloq xo'jaligi landshaftlari, organizmlarning kelib chiqishi. 3. Madaniy o'simliklarning kelib chiqish markazlari. Ekologik omillar mutanosibligi qonuniyati. 4. Yovvoyi o'simliklardan organizmlarni madaniy o'simliklarga utishi. Inconiyat tosh qurollar bilan yer kazib dehqonchilik kila boshlaganiga xam millionlab yillar buldi, necha bor sayyoramizning evolyutsidon o'zgarishlari natijasi bo'lgan 20 asr oxirida xam dehqonchilik qilish madaniyati jadal usib boryapti. Yerga egalik qilish, fan-texnika rivoji, ilmiy ishlarni yangi yo'nalishlari kamol topishi bilan uylaymizki, dehqonchilik mahsulotlari etishtirish xam madaniylashib boraveradi. Demak, yerdan foydalanish ishlari, uni extiyot qilish, tiriklik xossalarini saklab koliki butun insoniyatni muqaddas burchi bo'lib kolaveradi. tuproqshunoslik fanining asoschilaridan biri V.V.Dokuchaev ta'rifiga ko'ra, turok uni hosil qiluvchi oltita omillarning uzora aloqadorligi yig'indisidir, yani iqlim, tuproq hosil qiluvchi jins joyning relef, tirik jonzotlar va inson faoliyatidir. Tabiiyki, biror omilni o'zgarishi boshqasiga ta'sir etadi, tuproqni turlicha xossalari bilan paydo bo'lishiga olib keladi. Olimning bug g'oyalari V.I.Vernadskiyni biosfera tugisidagi ilmiy ishlarida, V.I.Sukachevning biogeotsenologiya ta'limotida, shuningdek V.A. Kovda, uning shogirdlari tomonidan rivojlantirildi. yuqoridagi nazariy yo'nalishlardan kelib chikkan holda agroekologiya fani rivoj topmogi kerak. Biosfera sof holatda saklab turishda litosfera, gidrosfera va atmosferadagi garaenlarni bir-biriga uzviy boglangan va alohida monitoring asosida o'rganish, tekshirib turish va shunga ko'ra yo'nalishlarni belgilash olimlar va amaliyotchilarni burchi bo'lishi lozim. Xar kandai ekolog tabiatni tang ahvolga olib kelayotgan 3 ta sababni bilishadi, Yani bular: tabiiy boyliklarni tobora kamayib borishi, aholii tez usib borishi natijasida keng mikyosda yashash uchun zarur manbalarni ishlatilishi tayyorlashdan kura tezrok usib borishi va biosfera komponentlarni uzviy bog'liqligi. Biosferani turli ifloslanishlari, unga nazoratni etarli bulmasligi, havo, tuproq, suv, o'simliklarni zaharli birikmalar bilan ifloslanishi butun koinotdagi tirik mavjudotlarni zaharlanishiga olib keladi. Xullas, atmosfera, pedosfsra va litosfera yerda hayot paydo bulguncha mavjud bo'lgan, birok tirik mavjudotlar paydo bo'lishi bilan biz «atrof-muhit» deb nomlagan ibora paydo buldi. Atrof muhit - bu tashqi omillar birligidir, ular tirik marjudotlarga, yani biotipdagi biotsenozga ta'sir kursatadi. tashqi omil-fakat tirik jonzot uchun yaratilgan u fakat fizik omildan iborat bulmay balki birlikdagi yashayotgan organizmlar majmuasidir. Jonzotlar egallab olgan muhitni yerni ekosferasi deb aytamiz, uni biz yana ikkiga ajratishimiz mumkin: I) biogeoosfera-ekosferani kuruklik bo'limi. 2) biogidrosfera-denganda, okeanlar, biosfera atmosfera va litosferani orasidagi kichikrok kavatdir, masalan, daraxtlar 70-100 mertdan oshmaydi, ular ildizi mikroorganizmlar yashayotgan muhit yerni bir necha metrigacha boradi. Birogidrosferada 100 m. chuqurlikgacha, yani yaxshi yoritilib turgan o'simlik, suv utlar va undan pastda doimiy yashab turgan getorotrof mikroorganizmlar va usha yerga moslashgan hayvonlar yashaydi. Ana shu 2 kismda butun biomassani ...