Atrof muhitni muhofaza qilish fani, uning mohiyati va vazifalari

Atrof muhitni muhofaza qilish fani, uning mohiyati va vazifalari R e j a: Ekologiya fani nimani urgatadi va uning mohiyati, vazifalari. Ekologiya fanining fanga kirib kelish va uning boshqa fanlar bilan bog'liqligi. hozirgi zamon ekologiyasi va viloyatda ekologiya sohasida olib borilayotgan ishlar. Insoniyat hayoti uni urab turgan tabiiy muhit bilan uzviy bog'liq bo'lib,buni tasdiklaydigan manbalar xar kadamda uchrab turadi.jahon kulamida jadal suratlar bilan kechayotgan fan-texnika inkilobi odamlarning mehnat sharoiti,turmush darajasi yaxshilanishiga ijobiy ta'sir etish bilan birga u tugdirgan ekologik o'zgarishlar,o'z navbatida, insoniyatga,uni o'z bagrida saklayotgan ona tabiatga asoratli ta'sir kursatmokda. Bizni urab turgan tabiatni chindan xam ona desak bo'ladi.Chunki u butun borliqni hayotbahsh nafasi bilan ta'minlab turadi,tuydiradi,qiyintiradi.Ana shunday marxamatli tabiatning ozor topishi u bilan bevosita odamzod va jonivorlarni taxlikaga solib kuyishi mumkin. Azot oksidlarining chikarib tashlanishi kriogen texnikada va uy sharoitida xlor-ftor-karbonlarning keng kulamda qo'llanilishi Yerning ozon kavatini saqlash muammosini keskinlashtirib yuboradi. Shuni aytish kerakki , bir vaqtlar tabiat muhofazasi mavzusiga etibor pasaygan edi.Jumladan,kirkinchi yillarda faoliyat kursatgan I.Prezentning ta'limotiga ko'ra,sovet kishilaridan tabiatni muhofaza qilish bemanilik bularmish.Buning oqibatida sobiq SSRda tabiat muhofazasi,qo'riqxonalar borasida tadbirlar tizimi buzilib ketdi. L.Beriya tavsiyasi bilan qo'riqxona ishlariga urmonshunos A.Malinovskiy tayinlanadi.ittifoq qo'riqxonalarining maydoni 0,56 % dan 0,06 % ga tushib koldi, 128 qo'riqxonadan atigi 40 tasigina saqlanib koldi (N.Vorontsev,1990 yil), I.D.Papanining aralashuvi bilan bunday nomakulgarchilikka chek qo'yilgan edi. Malumki,oltmishinchi yillar o'rtalarigacha maktablarda Lisenkoning gayri ilmiy ta'limoti ukitilib, I.Michurinning Tabiatdan marxamat kutmaslik kerak,degan so'zlari dastak qilib olingan edi.Buning oqibati ayanchli bo'lib chikdi. Sanoat ishlab chiqarish jarayoni sanoqsiz dudburonlar,million tonnalab kumir,pulat,million kilovat soatlab elektr quvvati,qishloq xo'jaligiga esa millionlab tonna paxta bilan belgilana boshladi.vaqt utishi bilan demografiya va uning geografiyasi buzilib bordi. Tabiiy boyliklarning tugab borishi mumkinligi Maltus ta'limoti bahonasida buzib kursatildi. Olimlar bundan kirk yillar burun tabiat muhofazasi borasida yagona tashkilot tuzish masalasini kuygan edilar.sobiq ittifoq Respublikalarida bunday kumitalar 60-yillar oxirida tashkil kilina boshlandi. Ekologiya-tabiat bilan uzviy bog'liq bo'lgan fanlar katoridagi o'ziga xos ilm jabhasi bo'lib,u tirik organizmning yashash shart-sharoitlarini,organizm bilan tabiiy muhit o'rtasidagi o'zaro bog'lanishlarni chuqur o'rganadi.Bizni urab turgan barcha urmonlar,muzliklar,togu dashtlar,havoyu suvlar,xullas tabiatning xar bir shoxobchasi odamning a'zolari kabi bir-biri bilan uzviy, muvozanatli tarzda boglanganlar.Tabiatning biron-bir jabhasida sodir buladigan o'zgarish,o'z navbatida,uning muvozanatiga qandaydir ta'sir ko'rsatmay kolmaydi. hozirgi zamon fan-texnika taraqqiyoti , shuningdek tabiatga antropogen (insonning bevosita katnashishi) ta'sir etishning tobora kuchayishi natijasida tabiiy omillarning o'zaro bog'lanishi malum darajada muvozanatdan chikmokda, bu esa yer yuzida hayotiy jarayon risoladagidek kechishiga xavf solmokda.Shu boisdan tabiiy muhitni asrash muammolari ko'p jihatdan ekologik tadqiqotlar bilan boglanadi. Ekologiya so'zi grekcha so'z bo'lib,ekos-uy-joy va ...