Avstraliyaning iqlimi va ichki suvlari

Mavzu: Avstraliyaning iqlimi va ichki suvlari I Kirish. Avstraliya haqida umumiy tavsif II Asosiy qism. Iqlimi va iqlim hosil qiluvchi omillar Iqlim mintaqalari tiplari Ichki suvlari 3.1 daryolari 3.2 ko'llari 3.3 yer osti suvlari Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar iqlimi: avstraliyaningva kshshni orollarning iqlim sharoiti ularni ng kata kismini ekvator va tropikka yaqin joylanshiga va nisbatan ilik suv xavzalari bilan shralgangaligiga bolik bshlib, jami kuiy radiatsiya katta ekanligi bilan xarakterlanadiJami Kuesh radiatsiyasi yiliga 140kkalsm kv dan 150 kkalsm kv gacha etadi. Avstraliya iqlim sharoitining tarkib topishida tinch okeaning va uning ustida mavjud bshlgan shimoliy va janubiy yarimsharlarning pasat havo okimlarining shuningdak, kishdasezilarli darajada sovib ezda qattiq isib ketadigan Avstraliyakurukligining hamda osiyoning roli katta. Tinch okeanidan keladigan bu oqimlar materikning markaziy qismlarigacha etib bormasdan materikning sharqiy kimslariga kshprok egin tushishiga sabab bshladi. Materikning sharqiy qismlariga kshprok egin tushishiga sabab bshladi. 'arorat yil davomida deyarli uzgarmay turadi. Щrtacha oylik arorat dengiz satxidan salgina balandlikda +24 va +280 oraligidan shzgarib turadi. yuqoriga kshtarilgan sari arorat pasayadi, lekin yil buyi bir xil bshladi. Materikning ichki rayonlarida butun yil buyi kontenental tropik avo xukmron va yillik egin miqdori 250mm oshmaydi. havoning 30-40% aroratining yillik ayniqsa sutkalik ampilatudasi katta. Kishda janubdan sovuk avo masalari kirib kelganda ob-avo sovib ketishi mumkin. tuproq yuzasi arorati -50 tushadi. Avstraliyaning janubi-sharqidagi tolarda arorat -200 sovuk bshladi. Avstraliya 60% maydonni ichki oqim xavzasiga karaydi. Materikning bosh suv ayirgichi kata Suvayirgich tizma bshlib uning en baridagi eng katta va sersuv darelari oqib tushadi. Bu darelar deyarli butunlay emgir suvi bilan to'yinadi. Tizmaning sharqiy enbairi qisqa va tik bshlganligidan Marjon va Tasman dengizlariga qisqa tez okar va egri bugri shzanli darelar oqib tushadi. Bular yil buyi ar olda bir tekisda tshyinganligidan ular Avstraliyaning eng sersuv darelari hisoblanadi. Materikda eng uzun darelar uzunligi bir necha yuz km ga etadi. Shimolning eng yirik darelari bshlgan Flindres, Viktoriya Ord darelarining kuyi okimida bir necha unlab km masofada katnaydi. Materikning janubi arbida am doimiy okar suvlar bor. Lekin ularning ammasidan oqim juda bekaror va ezgia kurgokchil faslida ayrim qismlarida ifloslangan bir kancha kulchalarga aylanib kolgan. Materikning ichki chshl va chala chshl qismlarida doimiy okar suvlar yuk. Avstraliyaning eng katta dare sistemasi murrey (marri)- Darling sistemasidir. Bu darelar Katta suvayirgich tizmasidan oqib tushib janubiy pasttekislikda bir-biri bilan kshshiladi.murreyning uzunligi 2570km kv. darlinningki 2830 km kv ikkala dare xavzasining maydoni 1072 km kv. Murreyning ikkinchi yirik irmoi Mirramebenji bshlib, uning uzunligi 1690 km. Materikning eng katta kshli Eyr. Markaziy tekislikda joylashgan. ...