Chiqindilar muammosi haqida

chiqindilar muammosi Tojikiston alyuminiy zavodining atmosferaga chiqarayotgan zaharli chiqindilari nafaqat ushbu qo'shni mamlakatning korxonaga yaqin joylashgan tumanlari, balki Surxondaryo viloyati aholisi va atrof-muhitga ham salbiy ta'sir ko'rsatmoqda. Ekosan ekologiya va salomatlik xalqaro tashkilotida bo'lib o'tgan uchrashuvda ana shu haqda so'z bordi. Unda Respublikamiz ekologlari, shifokorlari, huquqni muhofaza qilish organlari mutaxassislari ishtirok etdi. Olimlar tomonidan o'tkazilgan tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, mazkur zavodning havoga chiqarayotgan zaharli chiqindilari Surxondaryo viloyatining Sariosiyo, Uzun va Denov tumanida murakkab ekologik vaziyatni yuzaga keltirmoqda. Uchrashuvda bu aholi salomatligiga o'ta salbiy ta'sir ko'rsatayotgani haqida gapirildi. Zavod chiqindilarining ta'sir hududida joylashgan tumanlarda endokrin va immunitet tizimlari, qon va qon hosil qiluvchi organlar, oshqozon-ichak yo'li, nafas olish organlari, qon aylanish tizimi kasalliklari ro'yxatga olinmoqda. Bundan tashqari, qishloq xo'jaligiga ham sezilarli zarar etkazilmoqda. Buning natijasida chorva mollari soni, anor va uzum etishtiriladigan maydonlar ancha kamayib ketdi. Boshqa qishloq xo'jalik ekinlari ham zararlanmoqda. Sanitariya, gigiyena va kasb kasalliklari ilmiy tadqiqot institutining ma'lumotlariga qaraganda, Sariosiyo tumanidan olingan tuproq namunalarida ftorli birikmalar tarkibi ruxsat etiladigan darajadan 27 marta ortiq. Shuningdek, aholi iste'mol qilayotgan qishloq xo'jalik mahsulotlari tarkibida ham ftoritlar ko'rsatkichi ancha yuqori. Bugungi kunda O'zbekistonda maishiy chiqindilarni ko'mish uchun 159 ta maydon mavjud. Bu yerga maxsus joylar yo'qligi sababli sanoat va boshqa turdagi chiqindilar ham olib kelinmoqda. Chiqindilarni to'plash va olib chiqishning yaxshi yo'lga qo'yilmagan mexanizmi ekologik xavfni oshirib, aholi salomatligiga ta'sir qilishi mumkin. Shu bois uchrashuvda bu boradagi muammoni hal qilishda davlat va jamoat tashkilotlarining e'tiborini ham jalb qilishni talab etishi ta'kidlandi. Mamlakatimizning aholisi eng ko'p hisoblangan Toshkent shahrida har yili 1 million tonnaga yaqin qattiq maishiy chiqindilar to'planadi. 199 yildan buyon Vazirlar Mahkamasining qaroriga binoan Toshkent shahrida sanitariya tozalash tizimini takomillashtirish loyihasi amalga oshirilayotir. Bu ishga xorijiy sarmoyalar ham jalb qilingan. Turarjoy dahalarida 1140 ta chiqindilarni to'plash punktlari tashkil etilib, 13 mingdan ziyod metall konteynerlar o'rnatilgan. 340 ta yangi zamonaviy chiqindi to'plash mashinasi xarid qilindi va ularga texnik xizmat ko'rsatish tashkil etildi. Toshkentda Sanoat va maishiy chiqindilar hamda aholi salomatligi Respublika dasturini ishlab chiqishga bag'ishlangan xalqaro anjuman bo'lib o'tdi. O'zbekiston Respublikasi Tabiatni muhofaza qilish davlat qo'mitasi, Sog'liqni saqlash vazirligi va zkommunxizmat agentligi bilan hamkorlikda o'tkazilgan ushbu tadbirda vazirlik va idoralar, yirik sanoat korxonalari vakillari, yurtimizda faoliyat ko'rsatayotgan xorijiy diplomatlar hamda xalqaro tashkilotlar xodimlari ishtirok etdilar. Yangi dasturni ishlab chiqish va amalga oshirish Sihat-salomatlik yili davlat dasturi tadbirlarida ko'zda tutilgan. Anjumanda maishiy va sanoat chiqindilari muammosini hal etish inson va u yashaydigan muhit salomatligini muhofaza qilish borasida muhim jihatlardan biri ekani haqida so'z bordi. ...