Ekologiya fanining rivoji

Ekologiya fanining rivoji. Reja: 1.Ekologiya fanining rivoji. 2. Ekologiyaning kelib chiqishi va dastlabki rivoji. 3. Aristotelp, uyg'onish davri va XUP-XIX asrlardagi ekologik qarashlar. 4. Akademik V.I.Vernadskiy va uni ta'limoti. Biosfera , uch tarkibiy kismlar, inson, trik tabiat, notirik tabiat, gidrosfera, litosfera, atmofera, organizimlar, triklik kobigi inson faoliyati , texnosfera, noosfera, ekologik tanglik, ekologik xaloqat , ekologiya asri, ekologik texnologiyalar , alpternativ modda va quvvat vositalari, koinot va ekologiya. 1. Ekologiya fanining rivoji. XX asrda ruy bergan sanoat, qishloq xo'jaligi, qurilish, transport va texnikaning tezkor taraqqiyoti umuman kupchilik dehqonchilikka erlarning uzlashtirilishi, chuchuk suvning asosiy kismi erlarni sugorishga, sanoat ehtiyojlari uchun sarflanishi va shu sababli ichimli suv zaxiralarining keskin kamayishiga; temir, mis, kumush va boshqa metallarning foydali kazilma zaxiralari, hamda shular katori kumir, neftp, tabiiy gaz boyliklarining tugallanish arafasiga kelib qolishi; urmonlardagi yog'och zaxiralarining keskin qisqarishiga olib keldi. Urmonlar, chullar, toglar, tundra kabi tabiiy zonalar uzlashtirilishi hisobiga ularda yashovchi foydali o'simliklar va hayvonlar soni keskin qisqardi (bazi erlarda esa umuman yukolib ketdi), demak insoniyat kelajakda bulardan foydalanish imkoniga ega bulmasligidan xoli emas. Insoniyat hayoti uchun zarur bo'lgan kislorod urmonlar va okean tomonidan ishlab chikarilayotganligi malum. hozirgi paytda esa sanoat, qishloq xo'jaligi va transport chiqindilari va tashlamalari keskin kupayishi, boshqa tomondan esa urmonlarning tez suratlarda kesilib borishi tufayli keskin maydonlari kamayib, bazi erlarda umuman yuqolish xavfi ostida kolganligi xech kim uchun sir emas. jahon okeani ko'p joylarda o'ta ifloslanishi tufayli katta ulik maydonlar paydo bo'lishi sababli atmosferadagi kislorod miqdori tarixiy ravishda kamayib bormokda; atmosferadagi karbonat angidridi gazining miqdori kupayib borishi bilan butun sayyoramizdagi umumiy harorat asta-sekinlik bilan kutarilib borishi xavfi paydo buldi, buning natijasida butun jahon katta xaloqatga uchrashi mumkin. Atmosferadagi umumiy vaziyatning uzgarib borishi haqida gapirganda, biz atom energetikasi rivojlanishi va uning oqibatlari, atom sanoati chiqindilari va ularni saqlash ,qayta ishlash masalalari, inson tomonidan koinotni zabt etish va uzlashtirish oqibatlari haqida uylamasligimizning iloji yuk. yuqorida sanab utilgan muammolar inson va tabiatning o'zaro munosabatlari muammolar majmuasiga kiradi. Albatta, xar bir fan o'zi taraqqiyoti jarayonida bunday masalalarni tor doiradagi muammolar mikyosida xal qilishiga uringan edi. Ekologiyaning kelib chiqishi va dastlabki rivoji. XX asrga kelib, inson va atrof muhitning o'zaro munosabatlari shunday bir ogir holatga etib keldiki, bu masalalarni xal etish uchun ayni sohaga doir tuplangan barcha bilimlarni birlashtirish va tartibga solish zaruriyati paydo bo'lib koldi va ayni muddao - tabiat boyliklaridan oqilona, unumdor foydalanish maqsadida, tabiatdagi bog'lanishlarni mukammal o'rganish oqibatida ekologiya fani shakllandi. Shuning uchun ekologiya yuqorida tilga olingan masalalar bilan shugullanuvchi fan sifatida bevosita ...