Ifloslangan atmosfera havosining atrof - muhitga va inson sog'ligi, hamda turmush tarziga ta'siri

R e j a: Ifloslangan atmosfera havosining inson sogligiga ta'siri. Ifloslangan atmosfera havosining atrof muhitga va o'simlik dunyosiga ta'siri. havodagi zararli moddalarni me'yorlarini ishlab chiqish prinsiplari. Atmosfera havosini tabiiy tozalash. Atmosfera havosidagi zararli omillarning yer sirtiga tarqalish qonuniyatlari. Atmosfera havosini muhofaza qilish chora - tadbirlari. Sanoat korxonalari va boshqa xo'jalik chiqindilari uzoq yillar davomida tashiki muhitga aylanib yuradi,bir muhitdan ikkinchisiga utib turadi. Jumladan, kurgoshin, DDT preparati kabilar vaqt utishi bilan o'z-uzidan yukolib ketmay,tabiatning biror-bir kuchogida yigilib boradi.Ayrim tajovuzkor moddalar esa butun sayyora buylab aylanib yuradi. Masalan, DDT preparati inson kadami etib-yetmagan Antarktida muzliklarida 2500 tonna miqdorida yigilib kolganliga haqida ma'lumotlar bor.hozir ok ayiklar, tyulenlar,xatto pingvin kabi jonivorlarning jigarlarida DDT borligi aniqlangan. Sanoat nixoyatda rivojlangan katta shaharlar va sanoat markazlarining atmosfera havosidagi chang,tutun,kurum va tumanlar bazi vaqtlarda quyosh nurlarini tusib kuyib,yer yuziga ultrabinafsha nurlarning utishiga yul bermaydi. Ultrabinafsha nurlarning yer yuziga etarli miqdorda tushmasligi,o'z navbatida, turli kasalliklarni,ayniqsa bolalarda raxit kasalligini keltirib chikaradi. Namli tomchilar holatidagi aerozolarga tumanlar deyiladi. Katta shaharlarda atmosfera havosi tarkibidagi chang miqdorining har xil bo'lishi shaharni obodonlashtirishga, daraxtlar va urmonlarning bo'lishiga, sanoat korxonalarining katta-kichikligiga hamda ular shahar hududida joylashishiga bog'liqdir. havoning changli yoki tumanli bo'lishi, ifloslanishi va quyosh radiatsiyasiga ta'siri shahar muhitini uzgartirib yuboradi, havo harakatini sekinlashtiradi,uning nisbiy namligini kamaytirishi xam mumkin.shaharni kuyuk tuman bosishi xam xavflidir,chunki tuman tomchilari tarkibidagi zaharli moddalar inson organizmiga kirgach,salbiy ta'sir kursatadi. O'zbekiston gidrometeorologiya markazi bergan ma'lumotlarga karaganda,Olmalik va Fargona,shuningdek Navoiy va Kukon shaharlari atmosfera havosining zararli moddalar bilan ifloslanishi bo'yicha eng iflos havoli shaharlar guruhiga kiradi.O'zbekistonda doimiy (statsionar) manbalardan atmosfera havosiga tashlanadigan chiqindilar 1,3 mln tonnaga etdi.Jumladan, sulfat angidridi 538,8 ming,uglevodorod 427 ming,azot oksidi 94,1 ming tonna va qattiq zarrachalar 317,4 ming tonnani tashkil etdi.Ana shu zararli moddalar asoratidan O'zbekiston shaharlarida kasalliklar 1,5 barobar kupayib ,bronxial astma 20 foiz ortdi.Bolalar organizmining yuqumli kasalliklariga qarshi kurashish kuchi 25- foiz pasayib ketganligi kuzatildi. A dabiyotlar: 1.Otaboev Inson va biosferaToshkent,o'qituvchi 1995 y. 2.Radinov A.I. i drugie,Texnika zashiti okrujayushey srediUchebnik dlya vuzov.M. 1989 y. 3.Belov S.V. Oxrana okrujayushey sredi M.:Visshaya shkola,1991 y. 4.Chistyakova S.B. Oxrana okrujayushey sredi,M.Stroyizdat,1988 y. 5.Abdullaev X.A. Bioximiya va tuproq muhofazasi asoslari,T.1989 y. 6. ww.ziyonet.o'z ...