Litosferning ekologik funksiyasi

Litosferning ekologik funksiyasi 1. Tuproq haqida umumiy tushuncha. 2. Tuproq resurslarining ifloslanishi. 3. Yerning sho'rlanishi, eroziyasi, cho'llashish hamda uning salbiy oqibatlari. 4. Yerni resurslarini muhofaza qilish choralari. Xulosa. YeR QURUQLIK DAVLATIMIZ YeRNING TUZILIShI YeR PUSTLOGI MANTIYa YaDRO Litosfera plitarining harakatlanishi PLANYeTAMIZ YoShI Radioizotop tahlillariga ko'ra Yerning yoshi 4,6-5 milliard yilni tashkil etadi. Geologik va biologik vokiylikni almashinishib kelishiga ko'ra, olimlar bizning erimizni 5 ta tarixiy davlariga (eralar) bo'lishgan. Uchta oxirgi eralar (birgalikda fanerazoy deb otaladi): paleozoy, mezozoy va kaynozoy (yunoncha so'z bo'lib «paleos» - qadimgi, «mezos» - o'rta, «kaynos» - yangi va «zoe» - hayot) - ular esa o'z navbatida birnechta davrlarga, davrlar esa o'z navbatida epoxa va asrlarga bulinadi. Eng keksa va uzoq davom etgan eralar bu arxey va proterozoy (yunoncha «arxeos» - qadimgi, keksa va «proteros» - birinchi, boshlang'ich). Proterozoy erasini ikkinchi yarimida dengizlarda suvutlar ko'p bo'lgan va birinchi hayvonlar paydo bulashladi. LITOSFYeRA Litosféra (yunoncha so'z buli tosh va sfera - kobik, shar) - Yerning qattiq kobigi. U Yer pustlogi va mantiyaning yuqori kismigacha boradi (astenosferagacha). Litosfera bloklari - plastik astenosferaga nisbatan harakat qiladi. YeR PUSTLOGINING TARKIBI tuproq turlari Kungir urmon lesnie Karo Podzol Shurtop Jigar rang Kizil Buz tuproq tarkibi glina pesok Jivie organizmi Ostatki rasteniy i jivotnix suv havo Mineral tuzlar tuproqdagi suv doimiy harakatda bo'ladi. Xar soniyada millionlab kubometr suv tuproqdan buglanadi. havoga kutarilib bulutlar hosil qiladi va yuzlar kilometrlarga kuchirilib hayot bahsh yogingarchilik beradi. o'simliklar hayvonlar, chuvalchanglar, Lichinkalar va b. Lishayniklar Mikroorganizmlar UNUMDORLIK Xulosa: tuproqning asosiy xususiyati MODDALARNI TABIATDA AYLANIShI tuproq tarkibiga nima kiradi: kum, loy, suv, havo, chirindi, tuzlar, shisha. tuproqni asosiy xususiyatlari bu- tuproqda birinchi bo'lib hayvonlar yoki o'simliklar paydo bo'lganmi? tuproq tarkibidagi organik modda koldiklari va anorganik modalar bu - Insonlar tuproqni nima deb otashadi? INSONNING XO'JALIK HARAKATLARI FOYDALI QAZILMALAR OLIShI DYeHQONChILIKNI RIVOJLANTIRISh TOG'LARDA GESlarni ko'rishi SANITAR HUDUDLAR TOShKIL ETISh TOGLARDA INSONLARNING FAOLIYaT TURI Foydali kazilmalar kazish alohida muhofaza etiladigan hududlar tashkil etish Rekreatsion resurslari Chorvachilik Tog yon bogri dehqonchilik INSONNING LITOSFYeRAGA TA'SIRI 130 mlrd. t kumir, 35 mlrd. t neft 100 mlrd. t boshqa foydali kazilmalar Kuchkilar maydoni 25 mln. ga. oshdi Botkoklangan va shurlangan yerlar 20 mln. ga. Xaydaladigan yerlar maydoni 1500 mln. ga oshdi Oltin kazib olinadigan shaxtalarni chuqurligi 4 km (Janubiy Afrika) oshdi, neft kuduklari - 6 km. oshdi Tog terriklar 300 m. oshdi, tog kuchkilari - 150 m Tuprk eroziyasi Opustinivanie KIMYoVIY IFLOSLANISh Smob va kurgoshin moddalar Radioaktiv chiqindilar zaharli kimyoviy qishloq xo'jaligi moddalari (pestitsidlar) Ogir ...